سونوگرافی چشم چیست و چگونه انجام میشود؟

دکتر بهرام اشراقی [ فلوشیپ پلاستیک و ترمیمی چشم ]آدرس وب سایت : www.dreshraghi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، چهارباغ بالا ، مجتمع كوثر 2 ، طبقه سوم ، واحد 527 تلفن مطب : 36205114 - 031

روشهای مختلفی برای بررسی چشم وجود دارند که هر یک میتوانند اطلاعات ویژه ای مرتبط با ساختار و عملکرد بخش خاصی از چشم را فراهم کنند. برای مثال آنژیوگرافی شبکیه یکی از روشهای بررسی عروق چشم است که میتواند تصاویری را ایجاد کند که اختلال در عروق شبکیه را نشان میدهند. از دیگر روشهای بررسی ساختار چشم، سونوگرافی چشم است. سونوگرافی چشم به علت اینکه روشی ایمن، بدون درد و سریع است یکی از روشهای پرکاربرد در بررسی ساختارهای درونی چشم به شمار میرود. در این مطلب قصد داریم تا به معرفی روش سونوگرافی چشم بپردازیم.

سونوگرافی چشم چیست؟

سونوگرافی چشم روشی برای تهیه تصویر از چشم با استفاده از فراصوتی یا همان امواج اولتراسوند است. اساس سونوگرافی چشم همان اصولی هستند که در سونوگرافی معمول برای سایر نقاط بدن به کار میرود. با توجه به اینکه چشم ساختاری است که با مایعات غلیظی پر شده است، سونوگرافی میتواند به راحتی تصاویری از ساختار و پاتولوژی آن ایجاد کند. در سونوگرافی چشم، امواج صوتی با فرکانس خاصی تولید شده و به سمت چشم هدایت میشوند. این امواج به بخشهای مختلف چشم برخورد کرده و بازتاب پیدا میکنند و این بازتابش توسط دستگاه ها سنجیده شده و با پردازش آنها تصویر ایجاد میشود. امواجی که برای سونوگرافی استفاده میشوند طول موج های ویژه ای دارند. امواجی که فرکانس بالایی داشته باشند کمتر در بافت نفوذ میکنند اما وضوح تصویر آنها بالاتر است. بالعکس، امواجی که فرکانس پایینی دارند نفوذ عمقی تری در بافت دارند ولی وضوح تصویر آنها کمتر است. این اصول سونوگرافی چشم در ایجاد تصویر مناسب بر اساس نیاز افراد به کار میروند.

سونوگرافی چشم چرا انجام میشود؟

سونوگرافی چشم برای بررسی مشکلات چشم و ایجاد تصویر از آن در مواردی که فرد مبتلا به موارد زیر باشد به کار میرود:

• آب مروارید
• وجود تومور، بررسی بزرگی و گستردگی تومور و محل قرارگیری آن
• وجود شی خارجی در چشم
• جداشدگی یا پارگی شبکیه
• گلوکوم یا آب سیاه چشم
• بررسی وضعیت ایمپلنت عدسی

سونوگرافی چشم چگونه انجام میشود؟

تست سونوگرافی معمولا در مطب یک چشم پزشک، بیمارستان یا کلینیک درمانی انجام میگیرد. برای انجام سونوگرافی چشم ابتدا چشم با استفاده از قطره های بی حس کننده بی حس میشود. امواج فراصوتی توسط دستگاه ویژه ای تولید میشوند و پس از برخورد با بافت های چشم، بخشی از این امواج بازتاب می یابد و توسط حسگر و تحلیل کامپیوتر به تصویر تبدیل میشود. سونوگرافی چشم معمولا 15 دقیقه طول میکشد. به طور کلی دو نوع سونوگرافی چشم وجود دارد:

1. سونوگرافی نوع A: در این نوع سونوگرافی چشم، فرد بر روی یک صندلی می نشیند و چانه خود را بر روی تکیه گاه چانه قرار میدهد. نگاه افراد در این حالت مستقیم و رو به جلو است و لازم نیست تا در جهات مختلف نگاه کنند. سپس یک پروب کوچک در مقابل چشم قرار داده میشود. گاهی نیز ممکن است برای انجام این نوع سونوگرافی افراد دراز بکشند. این روش سونوگرافی برای سنجش وضعیت چشم به کار میرود و برای مشخص کردن ایمپلنت مناسب عدسی برای جراحی آب مروارید مفید است.
2. سونوگرافی نوع B: در این حالت افراد روی صندلی می نشینند و چشمان خود را می بندند و از آنها خواسته میشود تا در هنگام سونوگرافی، با چشمان بسته به جهت های مختلفی نگاه کنند. در این روش یک ژل بر روی پوست پلک زده میشود و پروب به آرامی بر روی پلک قرار داده میشود و سونوگرافی انجام میگیرد. سونوگرافی نوع B چشم برای بررسی ساختارها و فضاهای پشت چشم مفید بوده و در تشخیص تومورها، جداشدگی شبکیه و سایر مشکلات چشم مفید است.

سونوگرافی چشم درد دارد؟

سونوگرافی چشم با درد همراه نیست. سونوگرافی یک روش سنجش غیرتهاجمی است و برای انجام آن نیازی به برش پوست یا حتی تزریق دارو وجود ندارد. همچنین برای انجام سونوگرافی از داروهای بی حس کننده بر روی چشم استفاده میشود که از ایجاد ناراحتی های ناخواسته و احتمالی جلوگیری شود.

هزینه سونوگرافی چشم

هزینه سونوگرافی چشم به نوع سونوگرافی وابسته است. گاهی تنها نوع A و گاهی تنها نوع B سونوگرافی برای بررسی چشم کافی هستند اما گاهی نیاز است تا هر دو نوع سونوگرافی انجام شوند که در این حالت هزینه سونوگرافی بیشتر خواهد شد. همچنین نوع مرکز درمانی و قیمت مصوب وزارت بهداشت برای سونوگرافی چشم نیز بر روی هزینه نهایی موثر هستند. بنابراین برای آگاهی از هزینه سونوگرافی چشم بهتر است با پزشک یا مرکز درمانی مشورت گردد.