دانستنیهای سرطان بیضه و راههای درمان آن

دکتر عنایت الله ایزدی [ متخصص کلیه و مجاری ادراری ]آدرس وب سایت : www.izadidr.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خ شمس آبادی ، روبروی بیمارستان سینا ، اول کوچه 32 تلفن مطب : 32363136 - 031

سرطان بیضه یکی از نوع‌های شایع سرطان در مردان جوان است که اغلب در سنین بین ۱۵ تا ۳۵ سالگی تشخیص داده می‌شود. این نوع سرطان از سلول‌های بیضه، که در آنها تولید نخاع اسپرماتوژنز انجام می‌شود، شکل می‌گیرد. علایم این بیماری ممکن است شامل تورم یا تغییر اندازه بیضه، درد یا ناراحتی در ناحیه بیضه، احساس سنگینی یا فشار، و وجود ضایعات یا تورم در منطقه بیضه باشد. تشخیص سرطان بیضه به وسیله ام آر آی، سونوگرافی بیضه، آزمایش خون (مانند آلفا فتوپروتئین) و در صورت لزوم بیوپسی انجام می‌شود. درمان این بیماری شامل جراحی (مانند اخراج بیضه)، درمان‌های شیمیایی و درمان‌های تابشی است. پس از درمان، پیگیری منظم و مراقبت‌های پساعلاجی از جمله ارزیابی‌های پزشکی مداوم برای زندگی بهتر بیمار اساسی می‌باشد.

علائم سرطان بیضه پیشرفته

• برآمدگی یا بزرگ ‌شدن هر دو بیضه
• درد بیضه ها یا درد در کیسه بیضه
• احساس سنگینی در کیسه بیضه
• درد در شکم یا کشاله ران
• جمع‌شدن ناگهانی مایع در کیسه بیضه
• بزرگ ‌شدن یا حساسیت سینه‌ها
• کمردرد.
• تنگی نفس
• درد قفسه سینه
• سرفه کردن
• گیجی

علت سرطان بیضه

در حال حاضر علت اصلی ایجاد سرطان بیضه هنوز ناشناخته است. سرطان بیضه زمانی ایجاد می‌شود که سلول‌های سالم در بیضه دچار یک تغییر غیرطبیعی شوند. سلول‌های سالم به شکلی منظم رشد کرده و تقسیم می‌شوند تا عملکرد طبیعی بدن ما را حفظ کنند. اما گاهی اوقات برخی از سلول‌ها دچار ناهنجاری می‌شوند. در نتیجه‌ی این ناهنجاری، رشد طبیعی سلول‌ها از کنترل خارج شده و باعث افزایش غیرطبیعی تعداد سلول‌ها (که معمولا ظاهری غیرطبیعی نیز دارند) می‌شوند. که در نتیجه تجمع این سلول ها در بیضه با عث ایجاد یه توده می شود.

چه عواملی می ‌تواند خطر ابتلا به سرطان بیضه را افزایش دهد؟

عواملی که می توانند خطر ابتلا به سرطان بیضه را افزایش دهند عبارتند از:

• سن
• داشتن سابقه خانوادگی این بیماری
• داشتن رشد غیر طبیعی بیضه
• داشتن یک بیضه نزول نکرده که به آن کریپتورکیدیسم می گویند.
• شرایطی که باعث رشد غیرطبیعی بیضه‌ها می‌شود، مانند سندرم کلاین فلتر، ممکن است خطر ابتلا به سرطان بیضه را افزایش دهد.

راههای تشخیص سرطان بیضه چگونه است؟

راه‌های مختلفی برای تشخیص سرطان بیضه وجود دارد از جمله :

• تست خون

در این روش مارکرهای سرطانی مانند آلفا فیتوپروتئین، گونادوتروپین جفتی انسانی و لاکتات دهیدروژناز چک می‌شود. هرچند ممکن است با وجود سرطان، آزمایش خون طبیعی باشد.

• سونوگرافی بیضه

سونوگرافی بهترین ابزار تصویربرداری برای تشخیص سرطان بیضه می‌باشد (با دقت بالای ٩٠٪؜) که می‌تواند وجود یک تومور و اندازه‌ی آن را مشخص کند.

• نمونه ‌برداری بیضه‌ای

در این روش نمونه‌ای کوچک از بافت بیضه تهیه کرده و آن را با میکروسکوپ مشاهده می‌کنند تا تشخیص دهند توده بدخیم (سرطانی) است یا خوش‌خیم (غیر سرطانی)

درمان سرطان بیضه

درمان سرطان بیضه شامل جراحی، پرتو درمانی، شیمی‌درمانی یا ترکیبی از این‌ها است.

جراحی اركیدكتومی

در این روش بیضه‌ها را با جراحی خارج می‌کنند تا از گسترش تومور به دیگر اعضای بدن جلوگیری کنند. اگر در مرحله‌ی اول بیماری تشخیص داده شود، ممکن است جراحی تنها درمان موردنیاز باشد. اركیدكتومی یک جراحی تقریباً ساده است. بیمار یک بیهوشی کلی دریافت می‌کند. یک برش کوچک در ناحیه‌ی کشاله‌ی ران ایجاد کرده و بیضه از طریق آن برداشته می‌شود. این جراحی به هدایت برنامه درمانی کمک می کند.

پرتو درمانی

پرتودرمانی از پرتوهای اشعه‌ی ایکس با قدرت بالا برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند. ممکن است به صورت تابش خارجی یا تشعشعات داخلی تجویز شود.
تابش خارجی از دستگاهی استفاده می کند که تابش را به ناحیه سرطانی هدف قرار می دهد.
تشعشعات داخلی شامل استفاده از دانه های رادیواکتیو یا سیم هایی است که در ناحیه آسیب دیده قرار می گیرند. این فرم اغلب در درمان سمینوم ها موفق است.

شیمی درمانی

شیمی‌درمانی سرطان بیضه شامل استفاده از مواد شیمیایی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی می‌باشد.شیمی درمانی از دارو برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند. این یک درمان سیستمیک است، به این معنی که می‌تواند سلول‌های سرطانی را که به سایر قسمت‌های بدن شما سفر کرده‌اند، بکشد. هنگامی که آن را به صورت خوراکی یا از طریق رگ ها مصرف کنید، می تواند از طریق جریان خون شما عبور کند تا سلول های سرطانی را از بین ببرد.

مراقبت های بعد از درمان سرطان بیضه

• مصرف به موقع داروهای تجویز شده توسط پزشک
• میتوانید با استفاده از کیسه یخ و کمپرس سرد درد و التهاب خود را تا حد قابل توجهی کاهش دهید.
• بهتر است تا چند هفته بعد از عمل مراقب رژیم غذایی خود باشید. غذاهایی که ممکن است باعث یبوست شوند را مصرف نکنید. بهتر است اجابت مزاج شما بعد از درمان سرطان بیضه به راحت ترین شکل ممکن اتفاق بیفتد. از این رو لازم است که داروهای ضد یبوست که دکتر تجویز کرده را مرتبا مصرف کنید.
• در صورت جراحی استفاده از بیضه بند بعد از عمل لازم است همچنین در صورت احساس درد هنگام نشستن بهتر است از تشکچه ها و زیر نشیمنی های طبی استفاده شود.
• اغلب بعد از ۴۸ ساعت پس از عمل ارکیکتومی بیمار اجازه دوش گرفتن جزئی را دارد اما برای استحمام و شست و شوی کامل بدن باید حداقل یک هفته از عمل گذشته باشد و استحمام باید با دقت و مراقبت فراوان انجام شود.
• به مدت چهار هفته از انجام قعالیت سنگین فیزیکی خودداری کنید. بیمار باید از بلند کردن اشیا سنگین بالای ۴ کیلو و همچنین دویدن، ورزش های سخت، کوه نوردی و... خودداری کند.

آیا سرطان بیضه کشنده است؟

در صورتی که این سرطان زود تشخیص داده شود قابل درمان می باشد، حتی اگر سرطان از بیضه فراتر رفته باشد یا به‌اصطلاح متاستاز کرده باشد. در صورت درمان مناسب، احتمال مرگ در اثر این سرطان بسیار کم است.

بیشتر بخوانید :

آیا سرطان بیضه می ‌تواند اثری بر باروری داشته باشد؟

در صورت جراحی برای درمان سرطان ، اگر فرد بعد از جراحی بیضه‌ای نداشته باشد، نابارور خواهد شد زیرا او دیگر توانایی ساخت اسپرم ندارد. اگر که فرد می‌خواهد در آینده صاحب فرزند شود، باید قبل از جراحی اسپرم خود را در بانک اسپرم ذخیره کند. در رابطه با دیگر درمان‌های سرطان بیضه، شامل پرتو درمانی و شیمی‌درمانی نیز می‌توانند روی باروری فرد تأثیر گذاشته و برای مدتی طولانی این توانایی را از فرد بگیرند. طبق توصیه پزشکان بهتر است تا یک سال بعد از پایان درمان شیمی درمانی و پرتو درمانی نسبت به فرزند آوری اقدام نکنید. این فاصله زمانی باعث می‌شود اسپرم‌های آسیب ‌دیده از هرگونه آسیب ناشی از درمان بهبود پیدا کنند.ذالبته در نظر داشته باشید بعد از درمان ممکن است چند سال طول بکشد تا مردان قدرت باروری خود را به طور کامل به دست آورند. به طور کلی توانایی باروری مردان بعد از درمان کاهش پیدا می‌کند که میزان آن به شدت بیماری و نوع درمان بستگی دارد و گاهی درمان سرطان منجر به ناباروری در مردان خواهد داشت.

نتیجه گیری

به طور خلاصه، سرطان بیضه یکی از شایع ‌ترین نوع‌های سرطان در مردان جوان است که معمولاً در سنین جوانی تشخیص داده می‌شود. شناخت علائم و نشانه‌ های آن، اهمیت بررسی و سریعترین شناسایی ممکن، و درمان به موقع از اهمیت بالایی برخوردار است. با استفاده از روش‌های مدرن تشخیصی و گزینه‌های درمانی متنوع، امکان بهبود و مدیریت موثر این بیماری فراهم می‌شود، که باعث بهبود کیفیت زندگی و طول عمر بیماران مبتلا می‌ گردد.