ترک سیگار ـ قسمت اول

دکتر محمد والی پور [ متخصص روانپزشکی ]آدرس وب سایت : www.drvalipour.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان آمادگاه ، ساختمان سپاهان ، طبقه 4 تلفن مطب : 32241146 - 031

نیکوتین یکی از اعتیادآورترین و پرمصرف ترین موادی است که در سراسر جهان مصرف میشود . این ماده سبب بروز سرطان، آمفیزم و بیماری قلبی عروقی شده و استنشاق غیر فعال دود سیگار با بروز سرطان ریه در بزرگسالان و بیماریهای تنفسی در کودکان همراه بوده است . میانگین سن شروع مصرف سیگار 16 سالگی است و به ندرت افراد بعد از 20 سالگی مصرف سیگار را شروع می کنند .

بیش از 75 درصد افراد سیگاری اقدام به ترک سیگار کرده اند و حدود 40 درصد هر سال برای ترک سیگار اقدام میکنند . در هر بار اقدام به ترک ، فقط 30 درصد افراد برای 2 روز در حالت پرهیز باقی می مانند و فقط 5 تا 10 درصد به طور دائمی مصرف سیگار را کنار میگذارند . نهایتاً 50 درصد افراد سیگاری موفق به ترک سیگار می شوند . سطح تحصیلات بالاتر با مصرف کمتر سیگار ارتباط دارد .

بیماری اعصاب و روان باعث افزایش تمایل به مصرف سیگار میشود افراد مضطرب و افسرده کمتر در ترک سیگار موفق میشوند .
مرگ عارضه اصلی استعمال دخانیات است ، علت مرگ معمولاً برونشیت مزمن و آمفیزم ، سرطان برونش و انفارکتوس قلبی و بیماری عروق مغزی می باشد .

اثر نیکوتین بر مغز :
نیکوتین از طریق فعالسازی راه های دوپامینرژیک در بعضی قسمتهای مشخص مغزی خواص تقویت کننده ی مثبت و اعتیادآور دارد و باعث تحریک مغز و تحریک سیستم پاداش مغزی می شود . وابستگی به نیکوتین خیلی سریع ایجاد می شود و اثرات تحریکی آن در مغز همانند کوکائین و آمفتامین می ماند .
الگوپذیری و مشوق های اجتماعی و تبلیغات اثر بسیار شدیدی بر مصرف وابستگی به سیگار دارد .

علائم نیکوتینی :
علائم معمولاً 2 ساعت پس از کشیدن آخرین سیگار ظاهر میشود و معمولاً طی 24 تا 48 ساعت به اوج خود میرسد . علائم شایع عبارتند از :
میل شدید به مصرف ، تنش ، تحریک پذیری ، اشکال در تمرکز ، خواب آلودگی ، کاهش ضربان قلب و فشار خون ، افزایش اشتها و ... از نظر رفتاری ، اثرات تحریکی نیکوتینی موجب بهبود توجه ، یادگیری و توانائی حل مسأله میشود . همچنین باعث بالا رفتن خلق و کم شدن احساس افسردگی میشود .

مزایای ترک سیگار برای سلامتی :
قطع مصرف دخانیات منافع فوری و عمده برای افراد در هر سنی دارد . ترک سیگار ، در افراد سیگاری باعث افزایش طول عمر میشود و خطر ابتلا به سرطان ریه و ناراحتی های قلبی ـ عروقی و بیماریهای ریوی مزمن را کاهش می دهد .