کمبود ید

شهزاد محمدیان [ کارشناس ارشد تغذیه ]آدرس وب سایت : www.armitaclinic.ir
آدرس مطب : شهرک غرب بلوار فرحزادی تقاطع دریا خ نورانی پلاک 19 طبقه سوم تلفن مطب : 22366770 - 021

کمبود ید یک ماده معدنی مورد نیاز بدن است که باید از طریق مواد غذایی وارد بدن شود.مقدار نیاز ید برای بدن بسیار اندک است.اما تامین نشدن همین اندک می تواند مشکلات فراوانی به دنبال داشته باشد.عمل ید یا املاح معدنی دیگر ( مثل آهن ، روی ، کلسیم ، فسفر و دیگر مواد معدنی ) و انواع ویتامین ها را به عمل کلید می توان تشبیه کرد که در نبودن آن نمی توانیم درب اناق ، انبار یا...را باز کنیم.یا ماشینی را به حرکت در آوریم.

اختلالات ناشی از کمبودید :
شایعترین عارضه کمبود ید گواتر ( ورم کردن گلو )است.

از اختلالات مهم دیگر که سلامت نوزادان و کودکان را در آینده تهدید می کند،می توان به موارد زیر اشاره کرد :
کری و لالی ، لوچی چشم ، اختلال شنوایی ، فلج اعصاب ، عقب ماندگی ذهنی ، اختلالات عضلانی ، تاخیر رشد جسمی و عصبی ، اختلال در ایستادن و راه رفتن.

عواقب کمبود ید در زنان حامله :
سقط جنین ، مرده زایی ، زایمان زودرس.

تولد نوزاد با مشکلات زیر :
نقص در راه رفتن ، نقص در صحبت کردن ، استعداد و هوش پایین ، دست آوردهای تحصیلی پایین ، توانایی پایین برای انجام کارها. در کشور ما حدود 15میلیون نفر در معرض اختلالات خفیف یا متوسط کمبود ید هستند و 3میلیون نفر از عوارض شدید آن رنج می برند.باید به خاطر داشت که اغلب عوارض ناشی از کمبود ید،مخصوصاَ در دوره جنینی،دائمی و غیر قابل جبران هستند.بنابر این تنها راه مقابله با این کمبود،پیشگیری است.

پیشگیری :
استفاده از نمک ید دار.نمک یددار از نظر بو،مزه،رنگ و مقدار مصرف،هیچ فرقی با نمک بدون ید ندارد.البته این توصیه نباید به این معنی باشد که نمک بیشتری مصرف شود.زیاد بودن مصرف نمک خود عوارض و خطرات دیگری دارد.منظور ابن است که از نمک غیر یددار استفاده نشود.استفاده از منبع غذایی یددار(حیوانات دریایی مثل ماهی،میگو،صدف،ومحصولات کشاورزی نزدیک به دریا)ماهی های آب شور بهترین منبع غذایی ید می باشند.ید موجود در خاک مناطق کوهستانی توسط آب شسته شده و به مناطق کنار دریا منتقل می شود.بنابراین محصولات کشاورزی و حیوانات مناطق کوهستانی از نظر ید فقیرتر هستند.شهرستان شاهرود نیز یکی از مناطق کوهستانی کشور است و لازم است مصرف منابع غذایی یددار بیشتر گردد.

ماهی ها علاوه بر ید،خواص مفیدی نیز دارند که به آنها اشاره می شود:
بدن را در برابر بیماریها و عوارض زیر مقاوم مب کند :
چربی خون،قند خون،کمخونی،سرطان،آسم،گواتر،شب کوری،ورم مفاصل،بیماریهای قلبی و عروقی،خشکی پوست و چشم.

از خواص دیگر گوشت ماهی :
افزایش کیفیت غذاهای غله ای ،کاهش سوء تغذیه کودکان،دارای روغنی بسیار ارزشمند و مفید،هضم و جذب بیشتر مواد آن،تامین کننده مقدار زیادی از آهن،کلسیم و بسیاری از ویتامینها و پروتئین ها . باید اشاره شود که مصرف گوشت ماهی در شهرستان شاهرود نسبت به مناطق دیگر کشور به مراتب پایین تر است.توصیه می شود از این ماده غذایی بسیار مفید بیشتر استفاده شود.

چرا ید به نمک اضافه می شود ؟
1.مقدار مصرف آن در طول روز در حد معینی است و هیچ فردی خیلی زیاد یا خیلی کم از آن مصرف نمی کند.
2.افزودن ید به نمک آسان و کم هزینه است.
3.نظارت بر کارخانه های نمک یددار آسان است.
4.وضعیت اقتصادی خانواده ها تاثیری در مقدار مصرف نمک نمی گذارد.
5.نمک فاسد نمی شود و نگهداری آن آسان است. طرز نگهداری نمک یددار : دور از رطوبت و نور مستقیم خورشید باشد.در ظروف درب دار،بدون منفذ و تیره رنگ نگهداری شود.پلاستکی،چوبی،سفالی یا شیشه ای بودن جنس ظرف،تفاوت چندانی ندارد.درب ظرف پس از هر بار استفاده بسته شدر.نباید به مدت طولانی (بیش از یکسال)نگهداری شود،چرا که ید آن از بین می رود.