تغذیه و باروری

دکتر منصوره پژمان منش [ متخصص جراحی زنان ، زایمان و فلوشیپ نازایی ]آدرس وب سایت : www.dr-pejmanmanesh.ir
آدرس مطب : اصفهان ، دروازه شیراز ،ابتدای خ چهارباغ بالا ،نبش کوی بهار آزادی ،مجتمع بهار ،طبقه دوم واحد 205 تلفن مطب : 36206186 - 031

اثر تغذیه بر باروری و ناباروری:

تحقیقات متعددی در زمینه نقش تغذیه در باروری انجام شده و نتایج آنها نیز منتشر شده اند. نقش ویتامین ها و ریز مغذی ها در عملکرد صحیح هورمونها و انزیمهای مختلف کاملا ثابت شده است. عوامل تغذیه ای گرچه جزء علل اصلی ناباروری محسوب نمی شوند اما قطعا برقدرت باروری وعملکرد سیستم تولید مثل و سلولهای جنسی نقش بسزایی دارند.دانستن نکاتی که در ذیل به انها اشاره میشود در سلامت کلی بدن نیز حائز اهمیت هستند.متخصص زنان و نازایی در ویزیت قبل از بارداری توصیه های تغذیه ای را برای شما بیان خواهند کرد.

تغذیه و نازایی :

مصرف گوشت هایی که به دام آن هورمون تزریق شده باشد ، ماهی هایی كه از آبهای آلوده صید می شوندو حاوی میزان زیادی فلزات سنگین مانند جیوه هستند و یا غذای آلوده به برخی مواد شیمیایی موجود در پلاستیک ها و آفت کش ها می تواند در بروز ناباروری به خصوص در مردان دخیل باشد. مصرف گوشتهای هورمونی در مردان باعث دریافت مقادیر بالای استروژن و کاهش تولید اسپرم شده و در زنان ایجاد كیست تخمدان کرده که باعث ناباروری میشود.
برخی از مطالعات مواد کافئین دار مانند قهوه را در ناباروری دخیل میدانند.
گفته شده که شکر و کربو هیدراتهای فراوری شده اثر منفی روی کیفیت اسپرم وتخمک دارند .
روی یکی از مهمترین فلزات بوده ،هم برای مرد وهم برای زن ضروری می باشد ، تقسیم سلولی را تسهیل کرده و هورمونهای لازم برای باروری را تنظیم می کند . در آقایان بسیار مهم بوده و مستیما باروری را تحت تاثیر قرار می دهد و روی کیفیت و تحریک اسپرم اثر مثبت دارد.
ویتامینهای دیگر مانند E و C نیز اثر ثابت شده ای بر باروری دارند.

مصرف چه ویتامین ها و غذاهایی برای باروری ضروری است؟

توصیه میشود زوجها از 3 ماه قبل از اقدام به بچه دار شدن به تغذیه شان توجه بیشتری کرده و مصرف مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان ، روی و اسید فولیک را در اولویت قرار دهند.

1- مصرف غذاهای تازه مانند میوه و سبزیجات همچنین مصرف روغن ماهی به صورت هفتگی برای این افراد تأکید می شود
2- برای افراد مبتلا به تنبلی تخمدان یا تخمدان پلی کیستیک استفاده از ویتامین 6 B ، B کمپلکس و منیزیم توصیه میشود .-
3- مغزهایی همچون بادام ، بادام زمینی ، گردو و کنجد بهترین منبع تامین کننده ویتامین E است که بعنوان انتی اکسیدان عمل کرده و بدن را در مقابل عوامل اسیب رسان محافظت می کند.
4- روغن های گیاهی همچون روغن زیتون ، کانولا ، بادام زمینی ، آفتابگردان و کنجد و همچنین بسیاری از مغزها و تخمه های خوراکی و نیز میوه آوکادو می تواند تا حدود زیادی ریزمغذی های ضروری و امگا-3 مورد نیاز بدن را برای بارور شدن تامین کند .
5- منابع غذایی حاوی روی نظیر صدف خوراكی، لوبیا پخته، گوشت لخم گاو و قسمت تیره گوشت مرغ بسیارمفید است.
6- جایگزینی روغنهای مایع و غیر اشباع به جای روغنهای جامد هیدروژنه که دارای اسیدهای چرب ترانس هستند حائز اهمیت است.
7- ویتامین C نوعی انتی اکسیدان است و به جلوگیری از ایجاد نقص در اسپرم کمک کرده و تحرک آن را افزایش میدهد. مصرف حداقل 90 میلیگرم ویتامین C روزانه از طریق مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین C ( مرکبات، کلم بروکلی ، توتفرنگی ، طالبی ، انبه ، فلفل قرمز ، مرکبات ، سیب زمینی شیرین و گوجه فرنگی ) توصیه میشود.
8- مصرف 1000 میلیگرم کلسیم و 400 واحد ( 10 میکروگرم ) ویتامین D در روز میتواند قدرت باروری در مردان را بالا ببرد. منابع خوب کلسیم عبارتند از شیر ، ماست کم چرب و کلم بروکلی و از منابع ویتامین D میتوان به شیر ، تخم مرغ و ماهی آزاد وروغن کبد ماهی اشاره کرد. اشعه آفتاب تولید این ویتامین را دربدن تحریک می کند .
9- آب برای عملکرد نرمال اعضای بدن و جذب بهتر مواد مغذی ، الزامی است. بنابراین مصرف آب فراوان توصیه میشود.
10- مصرف آهن و اسید فولیک مخصوصا اسید فویک الزامی است.

مصرف چه غذاهایی را محدود کنید ؟

1- شکر و شیرین کننده های مصنوعی، انواع مربا و نوشابه ها از دیگر موادی هستند که این افراد باید از مصرف آن در طی دوره درمان پرهیز کنند.
2- توصیه میشود مردان و زنان مصرف قهوه را به حداکثریک فنجان در روز محدود کنند.
3- با توجه به اثرات شناخته شده و زیانبار سیگار و قلیان کاهش مصرف و قطع انها قویا توصیه می شود.
4- محدود کردن مصرف گوشتها و مرغهای حاوی هورمون و ماهی های حاوی فلزات سنگین

توجه :

اگر در صدد بارداری هستید ، اگر با مشکل ناباروری روبرو هستید در کنار همه اقدامات تشخیصی و درمانی که پزشک فوق تخصص نازایی برای شما انجام می دهد رعایت نکات و اصول فوق را در برنامه خود قرار دهید.

دکتر منصوره پژمان منش ، جراح و متخصص زنان و زایمان ، فوق تخصص ناباروری و آی وی اف اصفهان