ثبت امواج الکتریکی در عصبها ، راهی برای تشخیص بیماریها

دکتر سید سلمان فاطمی [ متخصص داخلی مغز و اعصاب ]آدرس وب سایت : www.dr-salmanfatemi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان آمادگاه ، روبروی داروخانه سپاهان ، مجتمع اطبا ، طبقه اول تلفن مطب : 32223328 - 031

نوار مغز EEG
تغییرات الکتریکی نورونهای مغز ،امواجی را تولید میکند که بر سطح مغز گسترش می یابد و با قرار دادن چند الکترود روی سر میتوان آنها را ثبت کرد .این الکترودها به شکل خاصی روی قسمتهای مختلف مغز قرار داده میشود و اختلاف بین پتانسیل آنها ، ثبت میگردد .با توجه به نحوه ثبت اختلاف پتانسیل ، دو مونتاج رفرنس یا بایپولار به دست می آید.در مونتاج رفرانس ، همه کانالها با یک الکترود رفرانس مثلا پشت گوشی مقایسه میشود در مونتاج بای پولار، دو کانال و دو الکترود ثبت روی مغز با هم مقایسه میشود .

با توجه به شکل موج و اندازه آن و طول دوره موج وجود یا عدم وجود قرینگی میان دو طرف راست و چپ ، و یا نحوه تکرار امواج ، تفسیر خاصی از نوار گرفته شده صورت میگیرد .نوار مغز برای تشخیص شدت و نوع تشنج ، و بررسی سرگیجه های ناشناخته و یا علت بیهوشی استفاده میشود ....در قدیم در فقدان روشهای تصویر برداری قوی ، برای بررسی تومورهای مغزی هم استفاده میشد البته امروزه این کاربرد ،با توجه به وجود CT و MRI کمتر کاربرد دارد.با این حال دستگاه نوار مغز، همچنان روش مهمی در تشخیص محل تشنجهای مغزی و تعیین نوع تشنج و یا تعیین علت افت هوشیاری و یا تعیین مرگ مغزی است

نوار عصب و عضله EMG-NCV
بسیاری بیماریهای عصبی عضلانی هست که تشخیصشان بدون اطلاعاتی از عملکرد الکتریکی خود عصب و عضله آسان نیست .برای تشخیص دقیقتر این موارد از نوار عصب و عضله استفاده میشود .در نوار عصب ، عملکرد عصب بررسی میشود . در این روش عصب حسی یا حرکتی، تحریک میگردد (با برق ضعیف ) و پاسخ عصب در انتهای عصب ثبت میگردد و با توجه به شکل و بزرگی موج ثبتی و سرعت انتقال موج به انتهای عصب میتوان سرعت هدایت عصبی و میزان عملکرد عصب را تعیین نمود .

در برخی اختلالات که درگیری پوشش عصب وجود دارد ، سرعت هدایت عصبی کاهش می یابد و در برخی اختلالات ، که خود عصب آسیب میبیند ، اندازه موج ارسالی به انتهای عصب کم میشود . در نوار عضله ، سوزنی داخل عضله وارد میشود و بر اساس عملکرد فیبرهای عضلانی ، اطلاعات و امواجی روی صفحه نمایش ثبت میگردد . از روی شکل امواج و نحوه تغییرات امواج همراه با فعالیت و مقایسه شکل امواج بین دو طرف، میتوان اطلاعاتی را به دست آورد .این تغییرات در امواج ،نیازمند گذر زمان هست و در مرحله حاد و ابتدایی ضایعات چیزی جز کاهش فعالیت ارادی عضله نمی بینیم .