آیا باز گرداندن وازکتومی ممکن است؟

دکتر پیمان صالحی [ متخصص جراحی کلیه و مجاری ادراری و ناباروری ]آدرس وب سایت : www.drsalehi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، اتوبان آقا بابایی ، بعد از روگذر حکیم شفائی ، بلوار سلامت، شهرک سلامت اصفهان ، طبقه دوم تلفن مطب : 35548081 - 031

وازکتومی یا بستن لوله‌ها در مردان عملی است که طی آن واز لوله‌ای که اسپرم‌ را به مجرا منتقل می‌کند بسته می‌شود. وازکتومی روشی مطمئن و کارآمد برای پیشگیری از بارداری است و بر خلاف بستن لوله‌ها در خانم‌ها، وازکتومی عملی است ارزان که با بی‌حسی موضعی و به صورت سرپایی قابل انجام است. این عمل با روشها و تکنیکهای گوناگون قابل انجام است اما شایعترین روش فعلی روش وازکتومی بدون تیغ یا No Scalple Vasevtomy (NSV) می‌باشد. در این روش با برشی کوچک واز یا همان لوله منی بر گرفته می‌شود و پس از زدن گره روی دو انتهای آن وسط آن چیده می‌شود.

عوارض وازکتومی

از عوارض وازکتومی می‌توان به خونریزی و عفونت زخم و درد حاد یا مزمن بیضه‌ها اشاره نمود. گاهی توده کوچک سفتی در محل بستن لوله‌ها قابل لمس است که گرانولوم نامیده می‌شود. در مطالعات گوناگون شکست وازکتومی و باز شدن خود به خود بسته به نوع روش عمل متغیر گزارش شده اما حداکثر نیم تا پنج درصد گزارش شده است.

تعدادی از بیماران پس از عمل بنا به علل گوناگون تمایل به بچه دار شدن و باز گرداندن این عمل دارند.

بازگرداندن وازکتومی

وازووازوستومی (Vasovasostomy) یا عمل بازگرداندن وازکتومی یک عمل بسیار ظریف و حساس است و باید توسط جراحی که در این زمینه فعالیت می‌کند انجام گردد تا موفقیت عمل افزایش یابد. بر خلاف وازکتومی که به سرعت و با بی حسی موضعی انجام می‌شود عمل بازگرداندن وازکتومی در اتاق عمل و با بیهوشی عمومی یا بی‌حسی نخاعی انجام می‌گردد و بسته به شرایط زمان عمل به طور میانگین حدود دو تا سه ساعت طول می‌کشد.

میزان موفقیت بازگرداندن وازکتومی

اولین سوالی که این بیماران در مراجعه می‌پرسند میزان موفقیت این عمل جراحی است که وازووازوستومی نام دارد. هر چه از زمان وازکتومی بگذرد شانس موفقیت و میزان حاملگی کاهش می‌یابد. اما روش وازکتومی و محلی که گره روی واز زده می‌شود و این که هنگام عمل باز کردن لوله‌ها پس از چیدن واز در سمت بیضه‌ها ترشحات بیضه‌ها خارج می‌گردند یا خیر در موفقیت بازگرداندن وازکتومی نقش دارند.

درصد موفقیت و میزان حاملگی در جدول زیر نشان داده شده است :

• مدت زمان گذشته از وازکتومی درصد ظاهر شدن اسپرم درصد حاملگی

موفقیت این عمل در صورتی که با روش میکروسکوپیک انجام شود افزایش می‌یابد. این روش در مرکز ما با کمک بزرگنمایی میکروسکوپیک و با نخ‌های بسیار ظریف و با یک روش ویژه انجام می‌گردد و بر اساس آخرین آمار میزان ظاهر شدن اسپرم و موفقیت پس از عمل حدود 90 درصد بوده است.

دستورات پس از عمل بازگرداندن وازکتومی

• بیمار همان روز یا فردا صبح مرخص می‌شود. رژیم مایعات را می‌توان پس از هوشیاری کامل و نداشتن حالت تهوع یا استفراغ شروع کرد و سپس سوپ میل شود.
• داروهای آنتی بیوتیک تجویز شده حتما باید مصرف گردند و در صورت درد مسکن استفاده شود.
• در صورت تورم شدید و کبودی ناحیه بیضه‌ها یا ترشح چرکی از زخم به پزشک معالج باید مراجعه شود.
• بهتر است 48 ساعت اول پس از عمل استراحت در بستر داشته و فقط برای رفتن به دستشویی حرکت داشت. (البته برای پیشگیری از لخته شدن خون در اندام‌ها به ویژه در افراد با سنین بالاتر و مستعدتر باید حرکت و ماساژ اندام‌ها انجام گردد و تنفس عمیق نیز به طور متناوب انجام گردد).
• بهتر است لباس زیر تنگ برای کمک به پایدار ماندن ناحیه پیوند شده، تا زمان بارداری همسر پوشیده شود.
• پانسمان روزانه تا روز دوم یا سوم پس از عمل انجام گردد و پس از آن در صورت نداشتن ترشح از زخم، می‌توان استحمام کرد.
• کار پشت میز را 3 روز پس از عمل می‌توان شروع کرد، اما برای شروع فعالیت سنگین بدنی، بهتر است 3 هفته صبر کرد.
• تا یک ماه نباید برای نزدیکی اقدام نمود.

• اولین آزمایش اسپرموگرام به ترتیب یک ماه، سه ماه و شش ماه پس از عمل درخواست می‌گردد، و اگر پس از 6 ماه با صفر بودن اسپرم در آزمایش اسپرموگرام مواجه شدیم، می‌توان عمل را تکرار کرد، یا عمل وازواپیدیدیموستفومی انجام داد. یا با گرفتن اسپرم از بیضه‌ها برای روش میکرواینجکشن (ICSI) اقدام نمود.