وازکتومی یا بستن لوله در مردان، روشی مقرون به صرفه، با اطمینان بالا و کم عارضه برای پیشگیری دائمی از بارداری است. عمل وازکتومی در مردان، به صورت سرپایی و بدون نیاز به بستری شدن قابل انجام است در صورتی که بستن لوله در زنان (توبکتومی) یک جراحی کامل با تمام عوارض و صدمات ناشی از عمل جراحی است.

در توبکتومی با اِعمال بیهوشی، شکم باز شده و نسبت به وازکتومی زمان بسیار بیشتری صرف این عمل جراحی خواهد شد. سازمان بهداشت جهانی به دلایل متعدد وازکتومی را بر توبکتومی ترجیح داده است. به عنوان مثال امروزه در ایالت سی چوان چین تعداد وازکتومی انجام شده 5 برابر بستن لوله های زنان یا توبکتومی است. در کشور ما در اجرای سیاست های کنترلی، آمار توبکتومی بیش از 4 برابر وازکتومی است.

تاثیر وازکتومی بر عملکرد جنسی افراد و مایع انزالی

مایع منی به وسیله پروستات و کیسه های منوی تولید می شود. بیضه نیز وظیفه تولید اسپرم را به عهده دارد. اسپرم به وسیله لوله های منی بر (واز) به مایع منی اضافه می شود. تنها 1% از مایع منی را اسپرم تشکیل می دهد. بنابراین پس از وازکتومی یا در صورتی که فرد به آزوسپرمی (صفر بودن اسپرم در مایع انزالی) مبتلا باشد تغییری در حجم و میزان منی مشاهده نخواهد شد.

در این صورت شخص فقط امکان بارور سازی را از دست خواهد داد و تنها با آزمایش می توان به نبود اسپرم پی برد. وازکتومی سبب کاهش میل جنسی ، کاهش ارضاء جنسی و اختلال نعوظ نمی شود.

درصد موفقیت وازکتومی

وازکتومی به عنوان یک روش جلوگیری ایمن، با درصد خطای بسیار کم معرفی شده است. پس از وازکتومی احتمال موفقیت نزدیک به صد درصد است ولی در موارد بسیار نادر عدم موفقیت وازکتومی دیده شده است.

امکان بارداری پس از وازکتومی

پس از بستن لوله های منی بر، چند ماه طول می کشد تا تعداد اسپرم در مایع منی به صفر برسد؛ چراکه اسپرم های تولیدشده پیش از عمل، همچنان در سیستم تولید مثل باقی می مانند و باید با انزال های مکرر از بدن خارج شوند. معمولاً حدود دو ماه زمان نیاز است تا مایع منی کاملاً فاقد اسپرم شود. هرچه تعداد نزدیکی ها یا انزال ها بیشتر باشد، این فرایند سریع تر اتفاق می افتد.

تا زمانی که تعداد اسپرم مایع منی صفر نشده، احتمال بارداری همچنان وجود دارد. بنابراین لازم است از سایر روش های پیشگیری از بارداری استفاده شود. همچنین توصیه می شود هر چهار هفته یک بار آزمایش مایع منی انجام گیرد تا زمانی که اطمینان حاصل شود اسپرم کاملاً حذف شده است.

نکته مهم این است که اگر پس از گذشت چند ماه، آزمایش ها همچنان وجود اسپرم را نشان دهند، ممکن است نیاز به بررسی های بیشتر و حتی اقداماتی مشابه درمان اسپرم صفر در برخی شرایط خاص وجود داشته باشد.

بازگرداندن وازکتومی (وازووازستومی)

درصدی از افراد به دلایل گوناگون پس از وازکتومی، تمایل به فرزند آوری پیدا می کنند. در این افراد عمل جراحی بازگرداندن وازکتومی یا وازووازستومی انجام می شود که برخلاف وازکتومی، اصلا به سادگی قابل انجام نیست و پس از آن شخص درگیر عوارض جراحی و بستری خواهد شد. درصد موفقیت این عمل نیز بستگی به مهارت و تکنیک پزشک متخصص جراح کلیه و مجاری اداری دارد.

نسخه اصلی مطلب شکست وازکتومی را در سایت دکتر پیمان صالحی بخوانید.

---