تراریخته چیست؟ مضر یا مفید؟ (قسمت اول)

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

تراریخته چیست؟مضر یا مفید است؟
«محصولات تراریخته» یا ترانس ژنیک (transgenic) یا «محصولات تغییر ژنتیکی داده شده» (GMCs) گیاهان مورداستفاده در کشاورزی هستند که DNA آن ها با استفاده از روش های مهندسی ژنتیک تغییر داده شده است.
در اغلب موارد هدف از این تغییرات ژنتیک وارد کردن صفت جدیدی به گیاه است که به طور طبیعی در گونه ها وجود ندارد. نمونه های این کار در محصولات غذایی شامل ایجاد مقاومت به آفت ها، بیماری ها یا شرایط محیطی مشخص یا کاهش ضایعات مقاومت به مواد شیمیایی (مقاومت به علف کش ها) یا بهبود خصوصیات تغذیه ای آن محصول است. نمونه های این کار در محصولات غیر غذایی شامل تولید عوامل دارویی، سوخت های زیستی و سایر مواد سودمند صنعتی و زیست پالایی (استفاده از ارگانیسم ها برای برطرف کردن یا خنثی کردن آلاینده ها در یک محل آلوده) است.
اجماع علمی در حال حاضر بر این است که غذاهای تولیدشده از محصولات تراریخته نسبت به غذاهای معمول خطر بیشتری برای سلامت انسان ندارند، اما هر غذای تراریخته پیش از ورود به بازار باید به صورتی مورد به مورد آزمایش شوند.
در مقابل، مخالفان محصولات تراریخته بر اساس نگرانی های زیست محیطی، اینکه آیا غذاهای تولیدشده از محصولات تراریخته ایمن هستند یا نه، اینکه آیا محصولات تراریخته برای رفع نیازهای غذایی جهان موردنیاز هستند یا نه و نگرانی های درباره شمول قوانین مالکیت فکری بر این محصولات نسبت به ایجاد آن ها معترض هستند.
بحث محصولات تراریخته (تراژن) بحث داغی است و البته حساس. مخالفان و موافقان هر دو به تحقیقاتی اشاره می کنند که نظرشان را ثابت می کند و هیچ یک از طرفین هم دستش خالی نیست، از بعضی جهات شبیه ماجرای گرم شدن آب و هوای زمین در سالهای اخیر است.
سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد، فائو، سعی می کند نه طرف مخالفان را بگیرد نه طرف موافقان را. این سازمان با اینکه قبول دارد که این محصولات باعث افزایش تولید، تنوع و کیفیت محصولات غذایی و کاهش هزینه تولید و تخریب محیط زیست می شود اما در همان حال به گزینه هایی مثل کشاورزی بوم شناختی و کشاورزی هوشمند اقلیم محور هم به عنوان گزینه هایی که باید مورد توجه قرار بگیرند اشاره می کند.
خوزه گراتسیانو داسیلوا دبیرکل فائو گفته با محصولات تراریخته مخالفتی ندارد اما با انحصار تولید بذر تراریخته در دست چند شرکت مخالف است و همچنین به اقدامات مناسب برای جلوگیری از آلودگی محیط زیست هم اشاره می کند و می گوید برای رفع گرسنگی در دنیا این راه، نباید الویت داشته باشد.
مرجع رسمی آمار در زمینه میزان کاشت و تولید این محصولات در دنیا، سازمان ملل یا سازمان بهداشت جهانی یا بانک جهانی نیستند، بلکه نهادی است غیر انتفاعی به نام خدمات بین المللی برای استفاده از کاربردهای بیوتکنولوژی کشاورزی (ISAAA) که مقر آن در آمریکا است و حامیان آن شرکتهای تولید کننده این محصولات و چند نهاد دانشگاهی و تحقیقاتی در آمریکا، آسیا و آفریقا هستند.

ادامه دارد ...