لیكن پلان بیماری است كه به طور شایع به صورت ضایعات كوچك برجسته بر روی پوست، مچ دست، پاها و دیگر نواحی بدن بروز می كند، این ضایعات در صورت درمان نشدن بزرگتر و موجب عوارض جدی می شود. این بیماری در موارد نادر ممكن است در دهان، اندام تناسلی، پوست سر، ناخن و حتی صورت بروز كند كه در این صورت سبب ریزش مو، تخریب ناخن ها و ایجاد زخم های مقاوم به درمان می شود.

علت ها و دلایل ابتلا به لیکن پلان

• گاهی در اثر واکنش به یک داروی خاص مثل آنتی بیوتیک های سولفونامید یا داروهای ضد روماتیسمی دارای طلا، به وجود آید.
• ابتلا به این بیماری ممکن است ناشی از یک ویروس باشد.
• لیکن پلان، درارتباط با استرس نیز می باشد.
• کرم ها یا پمادهای کورتونی برای کاهش التهاب و خارش تجویز می گردند. برای بهبود پخش شدن و نفوذ این داروها، آن ها را بلافاصله پس از حمام کردن استفاده کنید.

علائم بیماری لیكن پلان چیست؟

• لیکن پلان معمولا با ضایعات برجسته بنفش رنگی که اغلب بسیار خارش دار هم هستند بروز میکند.
• لیکن پلان در اشکال گوناگون دیده می شود ودر افراد مختلف ممکن است به صور گوناگون تظاهر پیدا کند.
• این بیماری هر نقطه ای از بدن را ممکن است درگیر کند اما معمولا بطور کلاسیک مچ دست و پا را درگیر می کند.
• گاه در محل خراش پوست ضایعات لیکن پلان ایجاد می شود که به این پدیده فنومن کوبنر می گویند.
• علاوه بر اشکال گوناگون لیکن پلان، شدت آن نیز در افراد مختلف متفاوت است. ممکن است تنها ناحیه ای از مچ دست و پا درگیر باشد و یا اینکه برعکس تقریباً تمام سطح پوست مبتلا باشد.

علاوه بر پوست چه مناطق دیگری ممکن است در این بیماری درگیر شود؟

این بیماری ممکن است مو، ناخن و بخصوص مخاط دهان و ناحیه تناسلی را هم درگیر کند.

روشهای درمانی

درمان بیماری لیکن پلان بسته به نوع، محل ضایعه و شدت علائم متفاوت است. معمولاً هدف درمان، کنترل التهاب، کاهش خارش و جلوگیری از پیشرفت ضایعات است. درمان های رایج شامل موارد زیر است:

• کورتون های موضعی: برای کاهش التهاب و خارش پوست یا زخم های دهانی به کار می روند.
• داروهای تعدیل کننده یا سرکوب کننده سیستم ایمنی: در موارد گسترده تر به صورت خوراکی یا تزریقی تجویز می شوند تا واکنش ایمنی بدن کنترل شود.
• تزریق های موضعی: در زخم های دهانی یا ضایعات پوستی مقاوم، تزریق داروهای ضدالتهاب در محل ضایعه می تواند مؤثر باشد.

در موارد مزمن یا مقاوم به درمان، پزشک ممکن است از روش های تکمیلی مانند فتوتراپی یا کرایوتراپی در اصفهان بهره بگیرد. کرایوتراپی با فریز کردن بافت های ملتهب، باعث کاهش ضایعات فعال و تسریع روند ترمیم پوست می شود و در برخی بیماران نتایج قابل توجهی به همراه دارد.

انواع ضایعات لیکن پلان

ضایعات مخاطی، به اشکال مختلف می تواند بروز کند. اشکال شایع آن به صورت خطوط سفید شبکه ای در مخاط طرفی دهان و زخم های دهانی می باشد.
ضایعات شبکه ای، ناراحتی برای بیمار ایجاد نمی کند. اما کشف آن ها در معاینه می تواند به تشخیص بیماری کمک کند.
ضایعات دهانی، بسیار طولانی و مزمن بوده و با ناراحتی بسیاری برای بیمار همراهند.
گاهی ضایعات دهانی بدون ضایعات پوستی نیز رخ می دهد.

مناطق درگیر لیکن پلان

پوست

به وسیله برجستگی هایی به رنگ قرمز تیره مشخص می شود که می توانند خارش زیادی داشته باشند. در بعضی از موارد یک هاشور سفید دیده می شود. این ضایعات در هر جای بدن ممکن است دیده شوند، ولی روی مچ دست ها و مچ پاها بیشتر دیده می شوند.
ضایعات لیکن پلان روی ران ها معمولا ظاهر تیره تری دارند و ممکن است به شکل پچ های کلفت به خصوص روی ساق پاها دیده شوند.
در لیکن پلان نوع تاولی که مورد نادری است این ضایعات به شکل تاول دیده می شوند.
خیلی از موارد لیکن پلان در مدت ۲ سال بهبود می یابند و سبب ایجاد لکه های قهوه ای رنگ در محل ضایعات می شوند که ممکن است به مرور زمان بدون درمان کمرنگ تر شوند.

دهان

این مشکل، در قسمت داخلی گونه ها دیده می شود، ولی می تواند زبان، لب ها و لثه را درگیر کند.
درمان لیکن پلان دهان مشکل تر است و دوره درگیری در آن طولانی تر از نوع پوستی است.
لیکن پلان دهانی، به صورت ضایعاتی با خطوط و نقاط سفید بروز می کند. اشکال شدیدتر لیکن پلان دهانی می تواند سبب ایجاد زخم های دردناکی در دهان شود که شبیه ضایعات قارچی یا عفونت باشد.

ناحیه تناسلی

این نوع کمتر دیده می شود. حدود یک پنجم زنان درگیر می شوند. مناطق قرمز یا زخم های باز، ایجاد درد به خصوص هنگام نزدیکی می کنند و نیاز به درمان دارند.

ناخن

• بخش عمده تغییرات ناخن به علت آسیب بستر یا ریشه ناخن ایجاد می شود.
• معمولا فقط چند ناخن دست یا پا درگیر می شود، ولی گاهی همه ناخن ها گرفتار می شوند.
• تغییرات ناخن در لیکن پلان شامل ایجاد شیار طولی، جداشدن، نازک شدن ناخن و از دست دادن ناخن است.

پوست سر

لیکن پلان می تواند قسمت های مودار مانند پوست سر را به شکل نادر درگیر کند. سبب ایجاد قرمزی، تحریک و ریزش مو می شود.

چه کسانی به این بیماری مبتلا میشوند؟

• این بیماری در بزرگسالان شایع است. نوع دهانی این بیماری بیشتر در زنان بوجود می آید.
• این بیماری هنوز علت مشخصی نداشته است. بعضی میگویند یک بیماری خود ایمنی است . این به این معنی است که سیستم ایمنی بدن به پوست و قسمت های خارجی بدن واکنش نشان داده و با حمله به این قسمت ها این بیماری را بوجود میاورد.
• هنوز تحقیقات برای کشف علت قطعی این بیماری ادامه دارد.
• فرضیات ما برای علت این بیماری به شرح زیر است :
• بعضی از داروها می توانند بثورات پوستی شبیه به لیکن پلان ایجاد کنند

نسخه اصلی مطلب آیا بیماری لیکن پلان خطرناک است؟ را در سایت کلینیک پوست صدف بخوانید.

---