گالاکتوره چیست و به چه علت ایجاد می شود؟

دکتر سید محمد رضا حکیمیان [ بورد جراحی و فلوشیپ جراحی سرطان ]آدرس وب سایت : www.drhakimian.com
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان توحید میانی ، کوچه 23 تلفن مطب : 36294896 - 031

تراوش و ریزش شیر از سینه در اواخر دوران بارداری و شیردهی بسیار شایع است و در اغلب زنان دیده می شود. ممکن است در برخی از افرادی که نه باردار هستند و نه شیردهی دارند، ماده ای سفید رنگ و شبیه به شیر از نوک سینه ترشح شود، به این حالت گالاکتوره می گوییم. گالاکتوره نه تنها در زنان، بلکه در برخی از مردان و حتی نوزادان هم دیده می شود. پس ترشحاتی که در گالاکتوره دیده می شود با ترشحاتی که در دوران بارداری و شیردهی وجود دارد متفاوت است. گالاکتوره را یک بیماری به شمار نمی آورند، اما این حالت می تواند نشانه ای از یک بیماری زمینه ای باشد؛ پس نباید نسبت به آن بی توجه بود. در ادامه این مقاله به بررسی کامل تر گالاکتوره و علل ایجاد آن می پردازیم.

علائم گالاکتوره چیست؟

• ترشح مداوم و متناوب یک مایع از نوک پستان
• این ترشح می تواند از یک پستان یا هر دو پستان باشد
• این ترشح می تواند به صورت خود به خودی باشد و یا اینکه به صورت دستی رخ دهد
• ترشح دارای مجراهای چندگانه است
• سردرد
• مشکلات بینایی
• به هم ریختن نظم دوران پریودی و یا عدم وقوع آن

لازم به ذکر است که اصلی ترین نشانه این عارضه همان ترشح مایع است و سایر علائم به علت ایجاد این عارضه بستگی دارد.

گالاکتوره به چه علتی ایجاد می شود؟

اصلی ترین علت گالاکتوره، افزایش هورمونی به نام پرولاکتین است. پرولاکتین در اصل مسئول تحریک تولید و ساخت شیر در اواخر دوران بارداری و بعد از زایمان است. این هورمون از غده هیپوفیز واقع در پایه مغز ترشح می شود. در ادامه سایر عواملی که می توانند مسبب گالاکتوره باشند را ذکر می کنیم.

1. داروهایی مانند برخی از مسکن های خاص، داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد فشار خون بالا، قرص های ضد بارداری و...
2. مواد مخدر
3. برخی از مکمل های گیاهی من جمله رازیانه، بادیان رومی و دانه شنبلیله
4. مشکلات طناب نخاعی، انجام جراحی بر روی نخاع و وجود تومور درون نخاع
5. برخی از اختلالات غده هیپوفیز مانند تومور غیر سرطانی یا همان پروماکتینوما
6. آسیب دیدن دیواره قفسه سینه، این آسیب می تواند علل مختلفی داشته باشد مثل جراحی یا سوختگی
7. برخی از بیماری ها، برای مثال کم کاری غده تیروئید و بیماری های مزمن کلیه
8. فعالیت جنسی، دستکاری، آزمایش مکرر نوک پستان و یا اصطکاک پستان با لباس به مدت طولانی، همگی می توانند تحریک پذیری پستان را بالا ببرند؛ همین امر می تواند سبب گالاکتوره شود
9. افزایش یافتن هورمون استروژن در بدن مادر در هنگام بارداری، می تواند سبب ریزش شیر در نوزادان شود
10. هیپوگونادیسم که به معنای کاهش هورمون تستسترون است، شایع ترین دلیل ابتلا به گالاکتوره در میان مردان است

گالاکتوره چگونه درمان می شود؟

اینکه کدام روش درمانی می تواند موثرتر واقع شود، به میزان زیادی به علت ایجاد گالاکتوره وابسته می باشد. در برخی از حالات مانند وجود تومور در غده هیپوفیز، علائم به تدریج به حالت سابق خود باز می گردند؛ و یا اینکه ممکن است یک سری دارو برای کوچک شدن غده هیپوفیز تجویز شود. در ادامه برخی از روش های معمول گالاکتوره را ذکر می کنیم.

1. اولین اقدام پزشک تجویز داروهایی است که سطح هورمون پرولاکتین را پایین می آورد؛ چرا که با کاهش سطح این هورمون، گالاکتوره می تواند درمان شود. بروموکرپتین و کابرگولین نمونه هایی از این گروه داروها هستند.
2. اگر علت ایجاد گالاکتوره مصرف یک سری از داروهای خاص باشد، فرد باید از ادامه مصرف آن ها اجتناب کند، مقدار دوز آن را تغییر دهد و یا اینکه آن ها را با داروهای دیگر جایگزین کند. توجه کنید که هرگونه تغییر در مصرف داروها باید تحت نظارت پزشک انجام شود.
3. اگر علت آن کم کاری غده هیپوفیز باشد، برای درمان این بیماری داروهایی از جمله لووتیروکسین تجویز می شود.
4. اگر این مشکلات با مصرف داروها حل نشود، و یا اینکه تومورهایی که مسبب این حالت اند بزرگ تر شوند، عمل جراحی می تواند با برداشتن تومور به درمان گالاکتوره کمک کند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

در یک سری از شرایط، باید سریعا به پزشک مراجعه کرد. برای مثال:

• مایع ترشح شده غلیظ باشد، به رنگ زرد باشد و یا همراه با آن خون خارج شود.
• در پستان فرد برآمدگی احساس شود.
• توصیه می شود که مردان در هر صورت به پزشک مراجعه کنند.
• هرچند این ترشحات می تواند بی خطر باشد، اما نباید آن را نادیده گرفت چرا که می تواند نشانه ای از یک بیماری جدی باشد.