غده های چربی که به طور طبیعی در پوست وجود دارند گاهی به دلایل نامعلوم مسدود می شود و باعث به وجود آمدن جوش و آکنه می شود. هنگامی که چربی داخل غده های چربی پوست نتواند به بیرون پوست راه یابد این چربی جمع شده و توسط باکتری هایی که به طور طبیعی در غده وجود دارند عفونی می شود. از رایجترین دلایل بروز آکنه در اکثر موارد می توان از ژنتیک نام برد. در دوران بلوغ به دلیل تغییرات هورمونی که عمدتاً هم پر کاری هورمون های مردانه است غدد چربی به دلیل ترشح زیاد مجرای خروج چربی را بسته و میکروب هایی که به طور معمول در پوست وجود دارند به آن اضافه می شوند و این ضایعات التهابی را ایجاد کرده و سبب بروز آکنه می شوند.

علت آکنه

• هورمون ‏ها: آندروژن هورمونی است که در دوران بلوغ در بدن دختران و پسران افزایش می‏ یابد و عامل اصلی جوش می‏ باشد. تغییرات هورمونی در دوران بارداری و دوره عادت ماهیانه نیز از دلایل افزایش جوش هستند.
• داروها: مصرف برخی داروها حاوی کورتیکواستروئیدها، تستوسترون یا لیتیم، آکنه را تشدید می‏ کند.
• رژیم غذایی: عادت غذایی نادرست باعث چرب شدن کبد و ایجاد جوش‏ های چرکی می ‏شود.
• استرس: فشار روانی و اضطراب منشأ تمام بیماری‏ ها هستند.
• ارث: ژنتیک در انتقال آکنه تأثیر دارد. اگر والدین شما زمانی جوش داشتند احتمال اینکه شما هم جوش بزنید بسیار زیاد است.
• کار کردن در محیط آلوده باعث بسته شدن منافذ پوست و مسیر فولیکول‏ های مو می‏ شود.
• پوشاندن سطح پوست با لوازم آرایشی در طولانی مدت باعث جوش‏ های ملتهب یا زیرپوستی می گردد.
• برای برخی خانم‏ ها گاهی درمان آکنه سال‏ها زمان می‏ برد. در دوره عادت ماهیانه به علت تغییرات هورمونی جوش‏ ها بیشتر می‏ شوند. مصرف داروهای ضدبارداری این عارضه را تشدید می‏ کند.

انواع آکنه

جوش ها از نظر اندازه، رنگ و میزان درد متفاوت هستند. جوش ها ممکن است در قالب های زیر باشند:

• جوش های سر سفید: زیر پوست باقی مانده و کوچک هستند.
• جوش های سرسیاه: به وضوح قابل مشاهده هستند، سیاه هستند و در سطح پوست دیده می شوند.
• پاپول ها: برجستگی های کوچک و معمولاً صورتی رنگ که در سطح پوست قابل رؤیت هستند.
• پوسچول: این ها به وضوح در سطح پوست قابل مشاهده هستند. قاعده آنها قرمز رنگ بوده و در بخش بالایی خود چرک دارند.
• ندول ها: به وضوح در سطح پوست قابل مشاهده هستند. آنها جوش های بزرگ، سفت و دردناکی هستند که در اعماق پوست قرار دارند.
• کیست ها: به وضوح در سطح پوست قابل مشاهده هستند. آنها دردناک بوده و پر از چرک هستند. کیست ها می توانند منجر به ایجاد اسکار شوند.

علائم آکنه

علائم آکنه بسته به شدت شرایط شما متفاوت است:

1. جوش های سرسفید (منافذ بسته)
2. جوش های سرسیاه (منافذ باز)
3. برجستگی های کوچک قرمز و لطیف (سوزنک)
4. جوش های نوک تیزی که در نوک آنها چرک وجود دارد.
5. توده های بزرگ، جامد و دردناک زیر پوست (ندول ها)
6. توده های دردناک و پر از چرک در زیر پوست (ضایعات کیستیک)

آکنه معمولاً در صورت، پیشانی، سینه، بالای کمر و شانه ها ظاهر می شود.

زمان مراجعه به پزشک

اگر آکنه ادامه پیدا کند یا شدیدتر شود، ممکن است بخواهید با متخصص پوست درمان پزشکی خود را ادامه دهید.

روش های درمانی آکنه

بنزوئیل پراکسید

بنزوئیل پراکسید به عنوان یک ضدعفونی کننده در کاهش تعداد باکتری‎های موجود در سطح پوست مفید است. همچنین به کاهش تعداد جوش های سرسفید و سرسیاه نیز کمک می کند و خاصیت ضد التهابی دارد. بنزوئیل پراکسید معمولاً به صورت کرم یا ژل موجود است که باید یک یا دو بار در روز به مدت 20 دقیقه بعد از شستشو کامل صورت استفاده شود.

آنتی بیوتیک های موضعی

آنتی بیوتیک های موضعی به از بین بردن باکتری های روی پوست کمک می کنند. آنها به صورت لوسیون یا ژل هستند و باید روزانه استفاده شوند. یک دوره شش تا هشت هفته ای معمولاً توصیه می شود. بعد از این، معمولاً درمان متوقف می شود؛ زیرا این خطر وجود دارد که باکتری های روی صورت در برابر آنتی بیوتیک ها مقاوم شوند. این مورد می تواند آکنه را بدتر کند و باعث عفونت های ثانویه شود.

آزلائیک اسید

اگر عوارض جانبی بنزوئیل پراکسید یا رتینوئیدهای موضعی، تحریک کننده یا دردناک باشند، اسید آزلائیک به عنوان یک درمان جایگزین برای آکنه مورد استفاده قرار می گیرد. آزلائیک اسید به از بین بردن باکتری ها کمک می کند. این دارو اغلب به صورت کرم یا ژل عرضه می شود و معمولاً روزی دو بار (یک بار در روز اگر پوست حساس باشد)، استفاده می شود. همچنین، قبل از بهبود آکنه، معمولاً باید از اسید آزلائیک استفاده کرد.

قرص های آنتی بیوتیکی

از قرص های آنتی بیوتیکی (آنتی بیوتیک خوراکی) معمولاً در ترکیب با یک درمان موضعی برای آکنه شدید استفاده می شود. در بیشتر موارد، یک نوع از آنتی بیوتیک ها به نام «تتراسایکلین» تجویز می شود. مصرف این دارو در زمان بارداری و شیردهی مناسب نیست. به خانم های باردار یا شیرده معمولاً توصیه می شود از آنتی بیوتیکی به نام «اریترومایسین» مصرف کنند؛ زیرا استفاده از آن بی خطر است. معمولاً حدود شش هفته باید از این دارو استفاده کرد.

راکوتان

این دارو در افراد مبتلا به فرم شدید آکنه و مواردی که به سایر درمان ها پاسخ نداده اند و اسکار به جای می گذارند، مورد استفاده قرار می گیرد. ایزوترتینوئین روی همه مکانیسم های مؤثر در ایجاد آکنه مؤثر است و مؤثرترین روش درمان جوش صورت و بدن شناخته شده برای این بیماری محسوب می شود. قبل از آغاز و در فواصل معین از شروع درمان، سطح تریگلیسیرید و کلسترول، تست های کبدی و CBC بیمار باید چک شود و بیمار از نظر عوارض مختلف دارو شامل هیپرتری گلیسیریدمی، هپاتوتوکسیسیته، دیسکرازی خونی، کاهش دید در شب و هیپراستئوز تحت نظر باشد.

قرص پردنیزولون

این قرص یک استروئید است که مانع انتشار مواد التهاب زا در بدن می شود. پردنیزولون برای درمان بیماری های التهابی کاربرد دارد. در صورت مصرف این دارو باید به این نکته کنید که اگر در هر نقطه ای از بدن خود به عفونت قارچی مبتلا هستید، از این دارو استفاده نکنید؛ زیرا پردنیزولون با ضعیف کردن سیستم ایمنی بدن، ابتلا به عفونت را آسان تر می کند. استروئیدها می توانند عفونت هایی که از قبل در بدن داشته اید را بیشتر کنند یا عفونتی که اخیراً به آنها مبتلا بوده اید را دوباره فعال کنند.

درمان هورمونی جوش

اسپیرونولاکتون یک آنتاگونیست آلدوسترون با خاصیت آنتی آندروژن است که در درمان جوش صورت و بدن و ریزش مو و هیرسوتیسم و پرمویی به تنهایی یا به همراه داروهای ضدبارداری مورد استفاده قرار می گیرد. عوارض آن شامل بی نظمی قاعدگی، افت فشار خون درد و حساسیت پستان می باشد و در زنان حامله نباید مورد مصرف قرار گیرد.

لیزر درمانی

امروزه از لیزرهای مختلف جهت از بین بردن جای جوش و آکنه در مدت زمان کوتاه با بهترین نتایج استفاده می شود مانند:

لیزر PDL

این دستگاه با اثرگذاری خود روی غدد چربی و کاهش ترشح آن از ایجاد جوش ها جلوگیری کرده و اثر التهابی جوش ها روی پوست را کاهش می دهد. استفاده از این روش درمانی باید زیر نظر پزشک انجام گیرد.

لیزر ان دی یاگ

لیزر ان دی یاگ یکی از روش های مؤثر برای درمان جای جوش ها محسوب می شود. این لیزر با ساز وکار خود بسیار سریع و کارآمد توانایی این را دارد که التهاب ناشی از شکل گیری جوش ها را کاهش داده و طی چندین جلسه پوست صورت شما را صاف کند. در واقع بهره گیری از لیزرها علاوه بر پاک کردن جای برجستگی و برآمدگی های ناشی از جوش و آکنه در کاهش بروز این مشکل نیز مؤثر است. در واقع لیزر می تواند روی غدد چربی که از مهم ترین عوامل ایجاد جوش است اثر خوبی گذاشته و آن را درمان کند.

لیزر ار اف فرکشنال

لیزر فرکشنال اغلب برای جوانسازی پوست صورت مورد استفاده قرار می گیرد؛ اما با توجه به کارایی و اثرگذاری سریع آن روی جوش ها می توان از آن برای از بین بردن جوش ها نیز استفاده کرد. ساز وکار این دستگاه به گونه ای است که با کوچک کردن چربی روی پوست سبب می شود تا پوست چربی کمتری تولید کرده و کمتر نیز جوش بزند.

عوارض جانبی آکنه

افرادی که دارای پوستی تیره هستند بیشتر از افرادی که پوست روشنتری دارند عوارض آکنه را تجربه می کنند:

• جای زخم. پوست حفره دار (زخم های آکنه) و جای زخم های ضخیم (کلوئید) می توانند پس از بهبود آکنه در طولانی مدت باقی بمانند.
• تغییر پوست. پس از بین رفتن آکنه، ممکن است پوست آسیب دیده نسبت به قبل از بروز بیماری تیره تر (هایپرپیگمانته) یا روشن (هایپوپیگمانته) شود.

---