سونوگرافی روده جهت تشخیص انسداد روده چگونه انجام میشود؟

دکتر غلامرضا سیف [ متخصص رادیولوژی و سونوگرافی ]آدرس وب سایت : www.drseif-radiology.ir
آدرس مطب : تهران ، یوسف آباد ، خیابان فتحی شقاقی ، بین چهلستون و بیستون ، راديولوژي و سونوگرافي شقایق تلفن مطب : 88553155 - 021

حرکات حلقوی غذا در روده و انقباضات آن، مسیر دفع و گوارش را تکمیل می کند. حال اگر چیزی در این میان، راه روده را مسدود یا حرکت در این مسیر را آهسته کند، در مسیر پرپیچ وخم روده، ترافیک بزرگی ایجاد می شود. به فقدان امکان حرکت در روده ها که باعث مسدود شدن بالقوه ی مواد غذایی می شود، انسداد روده گفته می شود. این حالت به این معنا است که مواد غذایی، گاز یا مایعات امکان عبور نخواهند داشت. این مشکل می تواند نتیجه و از عوارض جانبی عمل باشد. دلایل دیگری نیز برای انسداد روده وجود دارد. با ادامه ی خوردن، بر میزان مواد غذایی در مسیر روده افزوده می شود. اگر درمان صورت نگیرد، انسداد روده می تواند باعث سوراخ شدن یا پارگی روده ی بزرگ بشود و محتوای داخل روده که حجم زیادی میکروب دارد به بدن وارد می شود. این اتفاق می تواند کشنده باشد و در صورت وقوع باید سریعاً پیگیری بشود.

درمان مؤثر در انسداد روده، بستگی به تشخیص سریع و دقیق برای بیمارانی دارد که نیاز به مداخلات درمانی اولیه دارند. تشخیص انسداد روده، بر اساس تصویر بالینی رادیوگرافی ساده شکم به عنوان قدم اول در درمان بیماری می باشد. سونوگرافي، به عنوان یکی از ابزارهای حساس و دقیق برای تشخیص انسداد و مشکلات موجود در روده ها می باشد. داخل معده و روده را نمیتوان در شرایط عادی دید ولی در برخی بیماریها متخصص سونوگرافی با انجام مانورهای خاص قادر است تا جدار معده و روده ها و ضخامت آنها را مورد بررسی قرار دهد. اسکن های سونوگرافی به طور معمول در هنگام وجود انسداد، یک ناحیه پیچیده در روده را نشان می دهند.

علل انسداد روده

انسداد و چسبندگی روده می تواند در اثر عوامل زیر ایجاد شود:

• تومورهایی که مسیر روده ها را مسدود می کند.
• جای زخم ها و یا چسبندگي (اتصال نواری شکل بين دو نقطه از بافت روده به همديگر) در محل جراحت هايي که بعد از عمل روده بزرگ یا روده کوچک باقی مانده است.
• آسیب دیدگی روده ها در اثر پرتودرمانی
• تأثیر داروهای خاصی از قبیل مخدرها، داروهای ضد اسهال و بعضی از داروهای شیمی درمانی که بر مجاری گوارشی اثر می گذارد.
• فشردگی مدفوع که طی آن یک توده بزرگ، خشک و سخت از مدفوع به دلیل یبوست مزمن در داخل راست روده تشکیل می شود و مسیر روده بزرگ را مسدود می کند.
• انواع مختلفي از سرطان نيز مي تواند باعث انسداد و چسبندگي روده شود که مهم ترين آن شامل سرطان هاي معده، کلورکتال (انتهاي روده بزرگ و مقعد)، روده کوچک، رحم، پروستات، مثانه و تخمدان مي باشد. سرطان هاي ديگري که به ناحيه شکم گسترش پيدا مي کند و نيز سرطان هاي پيشرفته اي که به روده بزرگ و کوچک فشار وارد مي کنند هم مي توانند منجر به انسداد و چسبندگي روده شوند.

علائم انسداد روده

علائم انسداد روده شامل موارد زیر هستند:

• گرفتگی معده و درد
• نفخ یا تورم معده
• حالت تهوع
• استفراغ
• یبوست یا دفع مقادیر کمی مدفوع آبکی
• از دست دادن اشتها
• احساس سیری
• ناتوانی در عبور گاز معده

نحوه انجام سونوگرافی روده

برای انجام این اسکن بیمار باید بر روی یک تخت دراز کشیده و شکم خود را در معرض دید سونوگرافیست قرار دهد. سونوگرافیست کمی ژل التراسونیک را روی پوست شکم ریخته و مبدل کوچک سونوگرافی که دارای فرکانس کمتر اما عمق نفوذ بیشتری است را بر روی شکم حرکت می دهد تا تصاویری از اندام های داخلی فرد بر روی مانیتور رایانه ظاهر شود.

آمادگی قبل از سونوگرافی روده

گاهی اوقات ممکن است از بیمار خواسته شود که در حین انجام سونوگرافی مثانه خود را خالی کند. برای انجام سونوگرافی شکم به تنهایی (بدون سونوگرافی لگن ) نیازی به نوشیدن مایعات نیست و شما باید به مدت حداقل ۸ ساعت (معمولاً ۱۲-۸ ساعت) ناشتا باشید؛ ولی خوردن مایعات ساده مثل آب و چای مشکلی ایجاد نمی کند. مصرف غذاهای چرب مانند کره، تخم مرغ و … اکیداً ممنوع است. این غذاها باعث انقباض کیسه صفرا شده و بررسی کیسه صفرا را مشکل و یا غیر ممکن می کنند. به هیچ وجه از نوشابه های گازدار قبل از انجام سونوگرافی استفاده نکنید. جویدن آدامس نیز می تواند نفخ روده ای را تشدید کند.

عوارض جانبی سونوگرافی روده

سونوگرافی در همه انواع یکی از امن ترین روش های تصویر برداری است و هیچگونه عوارضی برای شما ندارد.