علت درد بیضه چیست و چه درمانی دارد؟

دکتر امیر بهنام فر [ فلوشیپ جراحی سرطان های دستگاه ادراری و تناسلی ]آدرس وب سایت : www.doctorbehnamfar.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان شیخ مفید ، بین چهارراه دهش و رکن الملک تلفن مطب : 36631677 - 031

درد بیضه وضعیتی است که می تواند مردان را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد. بیضه ها اندام های تولید مثلی تخم مرغی شکلی هستند که در داخل کیسه نازکی از پوست به نام کیسه بیضه قرار دارند. اگر درد بیضه دارید، ممکن است آن را در یک یا هر دو بیضه احساس کنید. با این حال، درد ممکن است در واقع از خود بیضه ها نباشد. درد ممکن است از قسمت دیگری از بدن شما مانند معده یا کشاله ران باشد. به این نوع درد، درد ارجاعی می گویند.

درد بیضه می تواند حاد (ناگهانی و کوتاه مدت) یا مزمن (تدریجی و طولانی مدت) باشد. جدا از درد شدید ناشی از آسیب ناگهانی، اولین علامت شما ممکن است یک درد مبهم باشد که با گذشت زمان یا با فعالیت افزایش می یابد. درد بیضه می تواند شدید باشد زیرا بیضه ها اعصاب حساس زیادی دارند.اگر درد شما بیش از یک ساعت طول بکشد یا به طور غیرعادی شدید باشد، لازم است به پزشک مراجعه کنید زیرا این شرایط می تواند نشانه یک وضعیت اورژانسی به نام پیچ خوردگی بیضه باشد.

علت درد بیضه:

اگر اخیراً آسیب یا تصادفی داشته باشید، ممکن است منبع درد بیضه مشخص باشد اما در موارد دیگر ممکن است دلیل درد شما مشخص نباشد.

علل درد بیضه ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• آسیب یا ضربه: آسیب به بیضه ها ممکن است در حین ورزش یا تصادف رخ دهد.
• اورکیت: التهاب (تورم و احساس سوزش) در یک یا هر دو بیضه ممکن است ناشی از عفونت باکتریایی یا ویروسی باشد. در کودکان، ویروس اوریون نیز یکی از علل احتمالی ارکیت است. در مورد اوریون تورم معمولاً چهار تا شش روز پس از شروع اوریون شروع می شود.
• فتق اینگوینال (کشاله ران): فتق اینگوینال زمانی اتفاق می افتد که بخشی از روده از طریق قسمت ضعیف عضلات شکم نزدیک کشاله ران فشار می آورد. معمولاً خطرناک نیست اما می تواند دردناک باشد. اگر دردناک است، باید فورا به دنبال مراقبت های پزشکی باشید زیرا ممکن است به جراحی فوری نیاز داشته باشید.
• اپیدیدیمیت: این وضعیت به دلیل التهاب اپیدیدیم است. اپیدیدیم گروهی از لوله های نازک است که اسپرم را از بیضه ها به مجرای اسپرم و خارج از بدن می برد. علائم اپیدیدیمیت شامل درد و التهاب است. کیسه بیضه ممکن است در هنگام لمس متورم و داغ باشد. این می تواند روزها تا هفته ها ادامه داشته باشد. اپیدیدیمیت مزمن بیش از شش هفته طول می کشد.
• اسپرماتوسل: اسپرماتوسل فضایی پر از مایع است که می تواند در داخل اپیدیدیم نزدیک بیضه تشکیل شود. این کیست ها سرطانی نیستند و معمولاً دردناک نیستند، اما گاهی اوقات می توانند به اندازه بزرگ و ناراحت کننده تبدیل شوند.
• هیدروسل: زمانی که مایع در اطراف بیضه جمع می شود، هیدروسل ایجاد می شود. هیدروسل شایع است و گاهی اوقات می تواند باعث درد یا عفونت شود.
• هماتوسل: هماتوسل زمانی رخ می دهد که خون اطراف بیضه را احاطه کند که معمولاً نتیجه یک آسیب است.
• واریکوسل: واریکوسل گروهی از سیاهرگ های بزرگ غیرطبیعی در نزدیکی بیضه ها است. این وریدهای بزرگ ممکن است باعث ایجاد ناراحتی کسل کننده در بیضه آسیب دیده در طول فعالیت های روزانه شوند. درد بیضه معمولاً هنگام دراز کشیدن بهبود می یابد. واریکوسل ممکن است گاهی بر توانایی بچه دارشدن تأثیر بگذارد و گاهی با جراحی درمان می شود.
• پیچ خوردگی بیضه: پیچ خوردگی به پیچش رگ های خون رسان به بیضه گفته می شود. این کار خون رسانی به بیضه را قطع می کند و منجر به درد شدید می شود. پیچ خوردگی می تواند در هر زمانی رخ دهد. در این وضعیت برای نجات بیضه نیاز به جراحی فوری است.
• سنگ کلیه: سنگ کلیه زمانی که کم آب هستید بیشتر اتفاق می افتد. سنگ ها می توانند در حالب ها (لوله هایی که ادرار را از کلیه به مثانه تخلیه می کنند) گیر کرده و باعث درد در پشت، کشاله ران یا کیسه بیضه شوند. در صورت افزایش مایعات، سنگ های کوچک ممکن است دفع شوند. سنگ های بزرگ تر ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند.
• سندرم درد پس از وازکتومی: مردانی که وازکتومی کرده اند، گاهی اوقات پس از آن دچار درد بیضه می شوند. این درد می تواند ناشی از فشار بیشتر در مجرای دفران (لوله های حامل اسپرم) یا اپیدیدیم باشد و می تواند منجر به سندرم درد پس از وازکتومی شود.
• سرطان بیضه: سرطان بیضه شایع ترین سرطان در مردان 15 تا 35 ساله است. گاهی اوقات ممکن است با درد یا درد مبهم در کشاله ران یا بیضه ها، تورم یا سنگینی بیضه و درد در قسمت تحتانی شکم یا کیسه بیضه ظاهر شود. برای بررسی علائم سرطان بیضه می توان از روش های تصویربرداری استفاده کرد.

علائم درد بیضه:

علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• درد: درد بیضه بسته به علت ممکن است متفاوت باشد.
• کبودی: اگر بیضه ها آسیب دیده باشند، ممکن است روی کیسه بیضه کبودی ایجاد شود.
• حالت تهوع و استفراغ: احساس ناراحتی در معده و استفراغ می تواند نشانه بسیاری از بیماری ها باشد. این ها شامل آسیب بیضه، ارکیت یا سنگ کلیه است.
• تورم: ممکن است یک توده در کیسه بیضه وجود داشته باشد. کیسه بیضه ممکن است قرمز یا براق به نظر برسد. این ها می توانند نشانه هایی از آسیب، ارکیت، اپیدیدیمیت یا تومور بیضه باشند.
• تب: تب همراه با درد بیضه نشانه ارکیت یا اپیدیدیمیت است.
• مشکلات دفع ادرار: برخی از سنگ های کلیه می توانند باعث تکرر ادرار شوند. همچنین ممکن است احساس سوزش در ادرار وجود داشته باشد یا ممکن است خون در ادرار دیده شود.

تشخیص درد بیضه:

پزشک شما را در حالت ایستاده و دراز کشیده معاینه می کند. از شما سوالاتی در مورد زمان شروع درد، مدت زمانی که آن را داشته اید، میزان درد و محل درد دقیقاً از شما پرسیده می شود. همچنین از شما در مورد سابقه جنسی، پزشکی و جراحی سؤال می شود. اگر فعالیت هایی مانند دستشویی رفتن، ورزش، رابطه جنسی یا نشستن باعث بهبود یا بدتر شدن درد شما می شود، به پزشک خود اطلاع دهید.

آزمایش خون یا ادرار می تواند به رد عفونت به عنوان یک علت احتمالی کمک کند. اگر توده ای در بیضه شما وجود داشته باشد، سونوگرافی برای بررسی سرطان بیضه تجویز می شود. اگر اسکن اولتراسوند علائم سرطان را نشان دهد، برای برداشتن سرطان به یک متخصص اورولوژی ارجاع داده می شوید.

درمان درد بیضه:

ممکن است بتوان درد بیضه را در خانه کاهش داد. چند راه حل برای آن در زیر آورده شده است:

• مالش یخ را روی ناحیه دردناک
• قراردادن حوله زیر کیسه بیضه در حالت درازکش
• پوشیدن جام یا حامی ورزشی
• حمام گرم

اگر درمان های خانگی مؤثر نباشند، درد بیضه را می توان به صورت پزشکی درمان کرد. درد را معمولاً می توان با داروها کاهش داد. این ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• مسکن ها: استامینوفن یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)، از جمله آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن، می توانند به تسکین درد کمک کنند. آن ها اغلب در موارد آسیب، ضربه یا ارکیت تجویز می شوند.
• آنتی بیوتیک ها: اورکیت یا اپیدیدیمیت ناشی از عفونت باکتریایی باید با یک دوره آنتی بیوتیک درمان شود.
• داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای: داروهایی مانند آمی تریپتیلین را می توان برای درمان درد عصبی استفاده کرد.

معمولاً برای درد بیضه نیازی به جراحی نیست اما اگر شرایط اورژانسی مانند پیچ خوردگی بیضه یا سرطان بیضه دارید، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید.

انواع جراحی برای درد بیضه بسته به علت آن عبارتند از:

• پیچ خوردگی بیضه: این عمل برای بازکردن طناب اسپرماتیک و بازگرداندن جریان خون به بیضه انجام می شود. جراح شما بخیه هایی را در اطراف بیضه شما می دوزد تا از تکرار مجدد چرخش جلوگیری کند. طرف مقابل بیضه نیز برای جلوگیری از پیچش در آینده بخیه می شود.
• جراحی ترمیم فتق: این روش اصلاحی در صورتی انجام می شود که نتوان فتق شما را به داخل شکم بازگرداند یا کوچک تر کرد.
• اپیدیدیمکتومی: اپیدیدیم گروهی از لوله های نازک پیچیده شده است که اسپرم را از بیضه ها به مجرای اسپرم می برد. در صورت داشتن درد مزمن، جراحان ممکن است اپیدیدیم شما را بردارند. این کار معمولاً انجام نمی شود و ابتدا درمان های پزشکی دیگری امتحان می شود.
• وازوواستومی: وازوواستومی معکوس کردن وازکتومی در مردانی است که پس از انجام وازکتومی از درد بیضه رنج می برند. وازکتومی می تواند باعث درد بیضه شود که با معکوس کردن آن قابل درمان است. این جراحی به ندرت مورد نیاز است و به عنوان جراحی سرپایی انجام می شود.
• سنگ شکنی با موج شوک: این روش کم تهاجمی از امواج شوک برای شکستن سنگ کلیه استفاده می کند.
• میکرودنرواسیون طناب اسپرماتیک (MDSC): این عمل تحت بیهوشی انجام می شود. جراح از میکروسکوپ عمل برای تشریح و برش اعصاب عبوری از طناب اسپرمی استفاده می کند که اغلب درد بیضه را درمان یا تسکین می دهد.
• ارکیکتومی: به ندرت، اگر درد بیضه شما با داروها یا روش های کمتر تهاجمی درمان نمی شود، ممکن است نیاز به برداشتن بیضه (ارکیکتومی) داشته باشید. این عملیات آخرین راه حل است.
• سرطان بیضه: در این حالت پزشک شما عمل جراحی را برای برداشتن بیضه انجام می دهد. پس از جراحی، بیضه زیر میکروسکوپ بررسی می شود و نوع سرطان بیضه قابل تشخیص است. این امر مشخص می کند که آیا به درمان بیشتری نیاز دارید یا خیر.