علت و درمان چربی کف سر و موها

دکتر علیرضا واعظ شوشتری [ متخصص پوست ، مو و زیبایی ]آدرس وب سایت : www.drvaez.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان توحید میانی ، قبل از چهارراه پلیس ، مقابل اداره ثبت ، ساختمان آریا ، طبقه اول تلفن مطب : 91620100 - 031

بخش زیادی از چربی موجود در پوست سر، به رطوبت پوست کمک می کند و موجب می شود که پوست سر و موها خشک نشود. در حقیقت می توان گفت که چربی سر عاملی برای محافظت از پوست و موی سر است؛ اما مشکل از آنجایی آغاز می شود که غدد تولید کننده چربی، بیش از حد معمول در پوست سر چربی تولید می کنند. در پوست سر، غدد سباسه یا چربی، روغن طبیعی به نام سبوم را تولید می‌کنند. این روغن به مرطوب نگه‌داشتن پوست سر کمک می‌کند. اگر عملکرد این غدد دچار اختلال شود و تولید این روغن افزایش یابد، منجر به موی چرب می‌شود. موی چرب می‌تواند باعث خارش‌های ناراحت‌کننده و درماتیت سبوره‌ای، ضایعات پوستی قرمز و ملتهب شود که شوره سر، شکل خفیف آن است. این چربی اضافه حتی می‌تواند شرایطی مناسب برای رشد قارچ‌هایی که منجر به شوره‌ سر می‌شوند، ایجاد کند. اگر این شرایط به خوبی کنترل نشود، می‌تواند موجب مشکلات بیشتری شود. مشکلات و یا عوارض مرتبط با آن، شامل شوره سر و انواع آکنه و جوش ، سفیدی موی سر و غیره هستند. همه این موارد ممکن است با شرایطی مانند ریزش مو همراه باشد.

علت چربی پوست سر

علت چربی موی سر به عوامل متعددی بستگی دارد که شامل موارد زیر است:

• علت چربی موی سر به دلیل تغییرات هورمونی (بلوغ، قاعدگی، بارداری یا یائسگی)
• دلیل چرب شدن مو به دلیل تغذیه بیش از حد قند یا چربی اشباع
• علت چرب شدن پوست سر به دلیل استرس (تولید کورتیزول منجر به افزایش تولید سبوم می شود).
• علت چربی موی سر به دلیل استفاده از محصولات آرایشی اشتباه
• دلیل چرب شدن مو به دلیل وراثت (ژن ها می توانند به میزان سبوم (روغنی) که غدد شما تولید می کنند، کمک کنند).
• برخی بیماری ها و شرایط پزشکی، مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک، احتقان کبد، سندرم شوگرن و کمبود اسیدهای چرب ضروری و ویتامین B6، می تواند باعث تولید بیش از حد چربی پوست شود.
• شانه زدن زیاد نیز می تواند به توزیع چربی ها در کل موهای شما کمک می کند.

علائم پوست سر چرب

چربی مو به صورت بیمارگونه و جدی نیز تعدادی علائم مشخص دارد که باید به آنها توجه کرد. این علائم شامل موارد زیر می‌شوند:

1. ظاهر براق مو حتی بافاصله کمی از شست‌وشو
2. چرب شدن دست در تماس با موی سر
3. نشستن گرد و خاک روی موها یا به‌اصطلاح پرزدار شدن مو
4. خارش بیش از حد و غیرعادی پوست سر
5. ریزش غیرطبیعی مو
6. شوره زدن مو و پوسته پوسته شدن سر
7. قرمزی پوست سر و جوش زدن در بین موها

موهای چرب معمولاً ریشه سستی دارند و چربی مو از نزدیکی ریشه شروع می‌شود و به سمت ساقه پیش می‌رود؛ یعنی ممکن است فردی که موی بلندی دارد، در نوک موها چربی یا براق بودن را شاهد نباشد؛ اما ملاک در این مواقع قسمت‌های نزدیک‌تر به ریشه است. ضمن اینکه موی چرب ممکن است در مراحل پیشرفته یا ابتدایی باشد که در شدت چربی مو مؤثر است. وقتی این مشکل شدت بیشتری پیدا کند و درمان و پیشگیری‌های لازم برای آن در نظر گرفته نشود، می‌تواند شوره و ریزش موی چرب را با شدت نگران‌کننده، به‌دنبال داشته باشد.

روشهای پیشگیری از پوست سر چرب

• از استرس بیش از حد خودداری کنید.
• روکش بالش خود را هر هفته عوض کنید.
• از استفاده از آب داغ برایشستن موها خودداری شود.
• برای شستن موهای خود از آب گرم یا خنک استفاده کنید.
• هر روز از وسایل گرمایشی روی موهای خود استفاده نکنید.
• هر روز موهای خود را بشویید
• در هنگام استفاده از نرم کننده، آن را خیلی نزدیک به پوست سر خود قرار ندهید.
• از یک شامپوی ملایم استفاده کنید که روغن های طبیعی موهای شما را از بین نبرد.
• غذاهای غنی از ویتامین B مانند مرغ، ماهی و میوه های تازه و سبزیجات را مصرف کنید.
• از مصرف شکر، غذاهای سرخ شده و گوشت خودداری کنید؛ زیرا منجر می شوند تا غدد شما روغن بیشتری تولید کنند.

روشهای درمان موی چرب

برای درمان چربی موی سر، یکی از اولین مراحل، شناخت دلیل این مشکل است. گاهی تنها با پیدا کردن و پیشگیری از عامل ایجاد چربی مو، این مشکل برطرف می‌شود. برای مثال استفاده مناسب از نرم‌کننده، توقف براشینگ هرروزه، کم‌کردن دفعات شستشو و شانه‌زدن می‌تواند باعث جلوگیری از چرب شدن مو و بازگشت آن به حالت معمول شود؛ اما راه‌های دیگری نیز برای درمان تکمیلی موی چرب مطرح می‌شود که در ادامه به مؤثرترین آنها اشاره می‌کنیم:

درمان‌های خوراکی

تمامی مشکلات پوست و مو دو بخش درمانی اصلی دارند. یک بخش شامل استفاده از داروهای خوراکی می‌شود. این داروها معمولاً آنچه که درون بدن اختلال را ایجاد می‌کند هدف قرار می‌دهند. در مورد موی چرب می‌توان با داروهای خوراکی، میزان هورمون‌های مؤثر در فعالیت سلول‌های سباسه را کنترل کرد. داروهای حاوی ایزوترتینوئین (Isotretinoin) در این مواقع تجویز می‌شود. البته به دلیل قوی بودن این داروها، حتماً باید با تجویز پزشک و پس از انجام برخی آزمایش‌های اولیه اقدام مصرف آنها نمود و همچنین اگر ترشح چربی در اثر استرس و افسردگی باشد، داروهای آرامبخش و ضد افسردگی تجویز می‌شود.

درمان موضعی

بخش دوم درمان بیماری‌های پوست و مو شامل استفاده از محصولات بهداشتی درمانی موضعی می‌شود که از سطح پوست بر اختلال پیش آمده تمرکز می‌کند. برای درمان موی چرب، در موارد شدید از محلول‌های حاوی سالیسیلیک اسید و محصولات غنی از پلی فنول استفاده می‌شود. استفاده از این محلول‌ها بهتر است با مشورت متخصص انجام شود. در موارد سطحی‌تر استفاده از بهترین شامپو برای موی چرب و اسکراب موی چرب استفاده می‌شود.

درمان‌های پیشرفته

از آنجا که تا پیش از این درمانی قطعی و دائمی برای موی چرب وجود نداشت و افرادی که با این معضل مواجه بودند باید برخی نکات را تا آخر عمر مدنظر قرار می‌دادند، در سال‌های گذشته درمان‌هایی جدی و پیشرفته برای این مشکل ارائه می‌شود. این روش‌های درمانی شامل استفاده از لیزر و دستگاه‌های فرکانسی می‌شود که غدد سباسه را هدف قرار می‌دهند. البته مضرات و فواید استفاده از این روش‌های درمانی برای موی چرب هنوز کاملاً مشخص نیست.