کار غده پروستات چیست؟

دکتر امیر بهنام فر [ فلوشیپ جراحی سرطان های دستگاه ادراری و تناسلی ]آدرس وب سایت : www.doctorbehnamfar.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان شیخ مفید ، بین چهارراه دهش و رکن الملک تلفن مطب : 36631677 - 031

پروستات یک غده کوچک به اندازه یک توپ پینگ پنگ با قابلیت ارتجاعی است که در عمق کشاله ران، بین قاعده آلت تناسلی و راست روده قرار دارد.عملکرد صحیح پروستات برای تولید مثل بسیار مهم است زیرا بخشی از ترکیبات منی را که با اسپرم بیضه ها مخلوط می شود، فراهم می کند. ترکیبات مایع منی به حرکت و زنده ماندن اسپرم کمک می کند.

غدهٔ پروستات در دوران کودکی کوچک باقی می ماند و در سن بلوغ تحت تأثیر هورمون تستوسترون و محصول جانبی آن، دی هیدروتستوسترون (DHT)، شروع به رشد کردن می کند. (تستوسترون عمدتاً در بیضه ها ساخته می شود، اما مقدار کمتری آن نیز در غدد فوق کلیوی بالای کلیه ها ساخته می شود).
پروستات در حدود سن ۲۰ سالگی به یک اندازهٔ نسبتا ثابت می رسد و تا سن حدود ۴۵ - ۵۰ سالگی به همین اندازه باقی می ماند. وزن غده پروستات در یک فرد بالغ سالم حدود ۲۰ تا ۲۵ گرم است.

وظیفه غده پروستات:

غدهٔ پروستات یک مایع شیری رقیق ترشح می کند که حاوی کلسیم، یون سیترات، یون فسفات، نوعی آنزیم لخته کننده و یک پروفیبرینولیزین است. کپسول غدهٔ پروستات در جریان تخلیهٔ منی همززمان با انقباضات مجرای دفران منقبض می شود بطوری که مایع شیری و رقیق غدهٔ پروستات حجم منی را زیادتر می کند. ماهیت مختصر قلیایی مایع پروستاتی ممکن است برای بارورسازی موفق تخمک کاملاً مهم باشد، زیرا مایع مجرای دفران به علت وجود اسید سیتریک و محصولات نهایی متابولیسم اسپرم نسبتاً اسیدی است و در نتیجه می تواند منجر به سرکوب باروری اسپرم شود. ترشحات واژن زن هم اسیدی هستند (با PH معادل ۳٫۵ تا ۴٫۰). تا زمانی که PH مایعات اطراف تا حدود ۶ الی ۶٫۵ بالا نرود، اسپرم به اندازهٔ مطلوب تحرک نمی یابد، در نتیجه احتمال آن است که مایع مختصر قلیایی پروستاتی طی انزال به خنثی سازی اسیدیتهٔ مایعات دیگر کمک کند و بدین ترتیب تحرک و باروری اسپرم را افزایش دهد.

پروستات به چندین ناحیه آناتومیک تقسیم می شود. بیشتر سرطان پروستات از ناحیه محیطی (پشت پروستات)، نزدیک راست روده شروع می شود. به همین دلیل است که علاوه بر آزمایش خون PSA، معاینه دیجیتال رکتوم (DRE) که در آن پزشک پروستات را با قرار دادن انگشت دستکش در رکتوم معاینه می کند، یک آزمایش غربالگری رایج و مفید است.

پروستات برای زندگی ضروری نیست، اما برای تولید مثل بسیار مهم است. مایع منی سالم قوام و محیط کاملی برای انتقال و بقای اسپرم و برای لقاح است. مایع منی شامل آنزیم هایی مانند PSA (که اغلب به عنوان بخشی از غربالگری سرطان پروستات اندازه گیری می شود)، و همچنین سایر مواد ساخته شده توسط وزیکول های منی و پروستات، مانند روی، سیترات، و فروکتوز است. فروکتوز در واقع به اسپرم انرژی می دهد تا حرکت خود در مسیر منتهی به تخمک را انجام دهدمنی همچنین حاوی موادی است که ممکن است از دستگاه ادراری و اسپرم در برابر باکتری ها و سایر عوامل بیماری زا محافظت کند.

انواع بیماری های پروستات:

سه گونه بیماری، غده پروستات را درگیر می کند: دو نوع آن ها خوش خیم هستند و غالباً زندگی فرد را به مخاطره نمی اندازند و یک نوع آن بدخیم است. بیماری های پروستات ممکن است با هم اشتباه شوند، چون بسیاری از نشانه های آن ها مانند هم است.
این سه بیماری عبارتند از:التهاب پروستات که بیشتر به وسیله یک عفونت میکروبی ایجاد می شود.
بزرگی خوش خیم پروستات (BPH) که بزرگی غیرسرطانی غده پروستات و یکی از شایعترین اشکال بیماری پروستات است که تقریباً در نیمی از مردان بالای پنجاه سال دیده می شود.
سرطان پروستات یک بیماری بالقوه خطرناک است، زیرا بدخیم می باشد.

اندازه طبیعی پروستات:

پروستات بزرگسالان سالم حدود 20 تا 25 گرم وزن و تقریباً 4 سانتی متر (40 میلیمتر) عرض، 3 سانتی متر (30 میلیمتر) طول و 2 سانتی متر (20 میلیمتر) ضخامت دارد.
اندازه طبیعی و مناسب پروستات تا حدود 40 سالگی ثابت می ماند.

حجم طبیعی پروستات چقدر است؟

حجم طبیعی پروستات های کوچک 30 تا 40 میلی لیتر و وزن آن 20 تا 70 گرم است. حجم طبیعی پروستات متوسط 40 تا 80 میلی لیتر و وزن آن 20 تا 125 گرم است. حجم یک پروستات بزرگ 40 تا 100 میلی لیتر و وزن آن 40 تا 125 گرم است.

بهترین زمان جراحی پروستات:

درمان بزرگی پروستات با دارو شروع می شود که این داروها علاوه بر نقش درمانی در کوچک کردن پروستات، می توانند عوارض جنسی هم به دنبال داشته باشند. در مواردی هم ممکن است متخصص کلیه و مجاری ادراری تصمیم به جراحی پروستات بگیرند که این موارد عبارتند از:

• داروها دیگر جوابگو نباشند
• مشاهده خون در ادرار
• ایجاد عفونت مقاوم ادراری
• تشکیل سنگ در مثانه
• فرد دوبار دچار احتباس ادراری شود، سوند گذاشته شود و چند روز بعد پس از خروج سوند دوباره احتباس ادراری ایجاد شود.

روش درمان بزرگی خوش خیم پروستات چیست ؟

در مرحله اول از داروها برای درمان بزرگی خوش خیم پروستات استفاده می شود که در صورت عدم پاسخ مناسب بدن به داروها، از روش های جراحی به روش باز و جراحی به روش تراش پروستات از راه مجرا استفاده می شود .

راه جلوگیری از ایجاد بزرگی خوش خیم چیست؟

متاسفانه تا به امروز راه مطمئنی جهت جلوگیری از ایجاد بزرگی خوش خیم پروستات شناخته نشده است.