چگونه جوشهای دوران بلوغ را از بین ببریم؟

دکتر علیرضا واعظ شوشتری [ متخصص پوست ، مو و زیبایی ]آدرس وب سایت : www.drvaez.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان توحید میانی ، قبل از چهارراه پلیس ، مقابل اداره ثبت ، ساختمان آریا ، طبقه اول تلفن مطب : 91620100 - 031

آکنه ولگاریس یا جوش های دوران بلوغ Teenage Acne Acne vulgaris یک بیماری شایع است که بسیاری از نوجوانان با آن روبه رو هستند. در دوران بلوغ، تغییراتی در تولید هورمون های بدن رخ می دهد. این مسئله می تواند باعث فعالیت بیش ازحد غدد چربی واقع در پایه فولیکول های مو در پوست شود. به همین دلیل جوش ها معمولاً در سال های نوجوانی و قبل و بعد از دوران قاعدگی خانم ها ایجاد می شوند. جوش های دوران بلوغ اغلب روی صورت، کمر، سینه و شانه ها مشاهده می شوند؛ زیرا غدد چربی زیادی در این مناطق از پوست بدن وجود دارد. خوشبختانه آکنه های نوجوانان با افزایش سن فروکش می کنند و رعایت اصول مراقبت از پوست و درمان های فعلی می تواند کمک زیادی در کنترل آنها کند؛ بنابراین بهتر است در مراحل اول ظهور آنها به پزشک مراجعه کنید تا پیش از ایجاد لک های پوستی ، از بین بروند.

علت جوش بلوغ

مهم ترین علتی که منجر به بروز جوش صورت در دوران بلوغ می شود، تغییرات هورمونی است. در حقیقت افزایش سطح برخی هورمون ها نظیر تستوسترون منجر به افزایش ماده ای به نام سبوم در پوست صورت می شود. سبوم نوعی چربی است که کمک می کند بافت پوست نرم و لطیف باشد؛ اما اگر سبوم بیش از حد ترشح شود روی فولیکول های مو را مسدود کرده و در نهایت به بروز جوش می انجامد.

جوش های بلوغ تا چه سنی ادامه دارند؟

جوش های دوران بلوغ معمولاً پس از گذشت یک بازه زمانی طولانی (تا قبل از ۲۵ سالگی) به خودی خود از بین می روند.

عوامل تشدید کننده جوش در دوران بلوغ

1. استفاده از لوازم آرایشی: استفاده از لوازم آرایشی باعث بسته شدن منافذ پوست می شود و احتمال جوش زدن را افزایش می دهد.
2. آب و هوا: آب و هوای گرم و رطوبت زیاد در هوا می تواند وجود جوش ها را تشدید کند.
3. عدم رعایت بهداشت: رعایت نکردن بهداشت پوست و نشستن آن (به دلیل فراهم کردن زمینه رشد باکتری ها) می تواند باعث افزایش جوش صورت در دوران بلوغ شود.
4. ترشح هورمون ها در زمان عادت ماهانه برای دختران: هورمون هایی که در زمان عادت ماهانه در دختران ترشح می شود باعث تشدید جوش صورت در دوران بلوغ می شود.
5. خوردن خوراکی های شیرین و چرب: خوردن خوراکی های شیرین و چرب به دلیل افزایش چربی در برخی از پوست ها باعث افزایش جوش صورت می شود.
6. استرس: پوست دربسیاری از موارد تحت تأثیر مشکلات روانی قرار می گیرد. استرس یکی از این موارد است که در دوران بلوغ در نوجوان بسیار زیاد است.
7. استفاده از برخی داروها: مصرف بعضی از داروها توسط نوجوانان مانند داروهای کورتونی، ضد افسردگی و بعضی از ویتامین ها باعث افزایش جوش در پوست آن ها می شود.

انواع جوش های دوران بلوغ

جوش های دوران بلوغ انواع مختلفی دارند و علائم و نشانه های آنها متفاوت است. در ادامه می توانید با آنها آشنا شوید:

1. جوش های سرسفید: این جوش های کوچک معمولاً در زیر پوست باقی می مانند. آنها به صورت یک پاپول کوچک و به رنگ گوشت ظاهر می شوند.
2. جوش های سرسیاه: این موارد به وضوح در سطح پوست دیده می شوند و به دلیل اکسید شدن ملانین، رنگ دانه پوست، سیاه یا قهوه ای تیره هستند. برخی از افراد به اشتباه رنگی بودن آنها را ناشی از آلودگی پوست می دانند و هر بار چهره خود را به شدت اسکراب می کنند. درحالی که این کار ممکن است باعث تحریک بیشتر پوست شده و مشکلات دیگری ایجاد کند.
3. پاپول ها: این برجستگی هایی کوچک، سفت و گرد اغلب صورتی رنگ هستند.
4. جوش چرکی: این جوش ها که پر از چرک هستند ممکن است به وضوح در سطح پوست قابل مشاهده باشند. قسمت پایه آن قرمزرنگ و چرک در قسمت بالای آنها قرار دارد.
5. ندول ها: ساختار این ها شبیه پاپول ها است؛ اما بزرگ تر هستند. ممکن است دردناک باشند و در اعماق پوست قرار بگیرند.
6. کیست ها: به وضوح در سطح پوست دیده می شوند، پر از چرک و معمولاً دردناک هستند. طبق تجربه، کیست ها باعث ایجاد زخم می شوند.

درمان جوش های دوران بلوغ

برنامه درمانی که معمولاً پزشک توصیه می کند بستگی به سن، نوع و شدت آکنه دارد. به عنوان مثال، ممکن است لازم باشد دو بار در روز و به مدت چند هفته از محلول های شستشو استفاده کنید. داروهای موضعی و داروهای خوراکی اغلب به صورت ترکیبی استفاده می شوند. در حال حاضر گزینه های درمانی برای زنان باردار، به دلیل خطر عوارض جانبی محدود است. پس با پزشک خود در مورد خطرات و مزایای داروهای تجویز شده و سایر روش های درمانی که در نظر دارید صحبت کنید. حتماً سه تا شش ماه یک بار به پزشک مراجعه کنید تا زمانی که پوست شما بهبود یابد. در ادامه با انواع روش های درمانی جوش های دوران بلوغ آشنا خواهید شد.

داروهای موضعی

رایج ترین داروهای موضعی تجویز شده برای آکنه عبارت اند از:

1. رتینوئیدها و داروهای شبه رتینوئید. داروهایی که حاوی اسیدهای رتینوئیک یا ترتینوئین هستند اغلب برای جوش های ملایم مفید هستند. این ها به صورت کرم، ژل و لوسیون ارائه می شوند و می توانند از انسداد فولیکول های مو جلوگیری کنند. هرگز ترتینوئین را هم زمان با بنزوئیل پراکسید استفاده نکنید. باید بدانید که رتینوئیدهای موضعی حساسیت پوست شما به آفتاب را افزایش می دهند. همچنین می توانند باعث خشکی پوست و قرمزی به خصوص در افرادی با پوست روشن شوند. در مورد بهترین پماد برای جوش بلوغ می توان به انواع کرم حاوی رتینوئید اشاره کرد.
2. آنتی بیوتیک ها. این‎ها در ازبین بردن باکتری‎های اضافی پوست و کاهش قرمزی و التهاب مؤثر هستند. در چند ماه اول درمان، ممکن است از رتینوئید و آنتی بیوتیک به‎صورت هم زمان با دستور آنتی بیوتیک صبح و رتینوئید شب استفاده شود. آنتی بیوتیک ها اغلب با بنزوئیل پراکسید ترکیب می شوند تا احتمال ایجاد مقاومت به آنتی بیوتیک کاهش یابد. به عنوان مثال می توان به داروهای کلیندامایسین با بنزوئیل پراکسید (بنزاکلین) و اریترومایسین با بنزوئیل پراکسید (بنزامایسین) اشاره کرد.
3. اسید آزلائیک و اسید سالیسیلیک. اسید آزلائیک یک اسید طبیعی است که توسط مخمر تولید می شود. خاصیت ضد باکتری دارد و به نظر می رسد یک کرم یا ژل اسید آزلاییک ۲۰٪ به اندازه بسیاری از درمان های معمول آکنه در صورت استفاده دو بار در روز مؤثر است. این داروی موضعی یکی از گزینه های مطلوب در دوران بارداری و در دوران شیردهی است. همچنین می تواند برای ازبین بردن لک های پوستی که در برخی از انواع آکنه ایجاد می شود، استفاده شود. عوارض جانبی آن شامل قرمزی و تحریک جزئی پوست است. اسید سالیسیلیک می تواند به جلوگیری از انسداد فولیکول های مو کمک کند و معمولاً در ترکیب با محصولات شستشوی پوست عرضه می شود. عوارض جانبی آن شامل تغییر رنگ و تحریک جزئی پوست است.

داروهای خوراکی

رایج ترین داروهای خوراکی تجویز شده برای آکنه عبارت اند از:

1. آنتی بیوتیک ها. برای جوش های دوران بلوغ متوسط تا شدید، ممکن است به مصرف آنتی بیوتیک خوراکی برای کاهش باکتری ها نیاز داشته باشید. معمولاً اولین انتخاب، تتراسایکلین (مینوسایکلین، داکسی سایکلین) یا ماکرولاید (اریترومایسین، آزیترومایسین) است. برای جلوگیری از مقاومت آنتی بیوتیکی باید در کوتاه ترین زمان ممکن از آنتی بیوتیک های خوراکی استفاده شود. این داروها معمولاً حساسیت پوست شما به آفتاب را افزایش می دهند و عوارض جانبی شدیدی از آنها دیده نشده است.
2. داروهای خوراکی پیشگیری از بارداری. تا الان چهار داروی خوراکی پیشگیری از بارداری توسط FDA برای درمان آکنه در زنانی که مایل به استفاده از آنها هستند تأیید شده است. این ها معمولاً حاوی ترکیبی از هورمون های پروژسترون و استروژن هستند. ممکن است فواید این روش درمانی را در چند ماه اول مشاهده نکنید.
3. عوامل ضد آندروژن. اگر آنتی بیوتیک خوراکی کمکی نکند، تجویز داروی اسپیرونولاکتون (آلداکتون) ممکن است برای زنان و دختران بزرگسال در نظر گرفته شود. این دارو در جلوگیری از تأثیر هورمون های آندروژن بر غدد تولید چربی پوست کارایی دارد.
4. ایزوترتینوئین. این ماده یکی از مشتقات ویتامین A است و ممکن است برای افرادی تجویز شود که آکنه های متوسط یا شدید آن ها به درمان‎های دیگر پاسخ نداده اند. تمام افرادی که ایزوترتینوئین دریافت می کنند باید به طور مرتب به پزشک خود مراجعه کنند تا از نظر عوارض جانبی نظارت شوند. قرص های آکوتان و راکوتان حاوی این ماده هستند.

تراپی ها

برای برخی از نوجوانان، استفاده از روش های درمانی زیر ممکن است مفید باشند، چه به تنهایی و چه در ترکیب با داروها:

1. نوردرمانی . تا به امروز، انواع روش‎های نوردرمانی نتایج موفقیت آمیزی داشته اند. بیشتر آنها نیاز به مراجعه مکرر به مطب پزشک دارند.
2. لایه برداری شیمیایی . در این روش معمولاً پزشک از مالیدن یک محلول شیمیایی مانند اسید سالیسیلیک، اسید گلیکولیک یا اسید رتینوئیک به پوست برای درمان موضعی آکنه های خفیف استفاده می کند. این متد ممکن است ظاهر پوست را بهبود بخشد، اگرچه تأثیر آن طولانی مدت نیست و درمان های مکرر لازم است.
3. تخلیه جوش ها توسط پزشک. پزشک شما ممکن است از ابزارهای خاصی برای تخلیه جوش های سر سفید و سرسیاه یا کیست هایی که با داروهای موضعی از بین نرفته اند، استفاده کند. این روش معمولاً به طور موقت ظاهر پوست را بهبود می بخشد؛ اما ممکن است باعث ایجاد زخم شود.
4. تزریق استروئید. با تزریق داروی استروئیدی به جوش ها می توان ضایعات ندولی و کیستیک را درمان کرد. این درمان منجر به بهبودی سریع و کاهش درد می شود. عوارض جانبی آن ممکن است شامل نازک شدن و تغییر رنگ پوست در ناحیه تحت درمان باشد.

پیشگیری از جوش های دوران بلوغ

با انجام دادن چند راهکار ساده و رعایت اصول بهداشتی می توانید از پیشروی آن جلوگیری کنید. آنها شامل موارد زیر هستند:

• با توجه به نوع پوست خود یک روز در میان به حمام بروید.
• پوست خود را شب ها قبل خواب با یک پاک کننده ملایم و به کمک فیس براش پاکسازی کنید.
• از دستکاری کردن پوست پرهیز کنید.
• هیچ وقت جوش خود را فشار ندهید.
• به مقدار کافی آب بنوشید.
• تغییر سبک زندگی و انجام تمرینات ورزشی بسیار مناسب است.
• به جای استفاده از لیف برای صورت با نوک انگشتان خود صورت را بشویید.
• محصولات آرایشی فاقد الکل و چربی استفاده کنید.
• از قرار گرفتن زیاد زیر نور آفتاب بدون زدن ضد آفتاب جداً خودداری شود.
• از مصرف غذاهای چرب، ادویه دار و شیرین پرهیز کنید.
• هنگام استفاده از اسپری مو یا ژل مو مراقب باشید با پوست صورت تماس پیدا نکند؛ زیرا موجب بسته شدن منافذ پوست و التهاب می شود.