آیا کمبود آهن در بدن باعث ریزش مو می شود؟

دکتر جمال الدین حسن زاده [ متخصص پوست و مو ]آدرس وب سایت : www.drhassanzadeh.net
آدرس مطب : سنندج ، خیابان آبیدر ، چهارراه صفری ، مجتمع ژینا ، طبقه سوم تلفن مطب : 33246361 - 087

ریزش مو بنا به دلایل مختلفی میتواند اتفاق بیفتد. یکی از دلایل ریزش مو میتواند ناشی از کمبود آهن باشد. هنگامی که در بدن آهن کافی وجود نداشته باشد، بدن قادر به تولید هموگلوبین خون نیست. از آنجایی که هموگلوبین ها وظیفه دارند که اکسیژن مورد نیاز را برای رشد و ترمیم سلولهای بدن به ویژه سلولهای تحریک پذیر مو تولید نمایند؛ لذا کمبود آهن منجر به عدم تولید سلولهای مو میشود و همچنین اکسیژن رسانی به حداقل رسیده و منجر به ریزش مو می گردد. ریزش مو ناشی از فقر آهن شبیه نمونه طاسی سر مردانه و زنانه بوده که می تواند با خالی شدن شقیقه ها یا ریزش بسیار شدید موها در هنگام شانه زدن همراه باشد.

علل کمبود آهن

علت فقر آهن میزان پایین آهن در بدن است و بدن ممکن است به این دلایل میزان آهن پایینی داشته باشد:

1. خونریزی شدید دوران قاعدگی
2. عدم دریافت آهن کافی از طریق غذا. این شرایط در افرادی رخ می دهد که به آهن زیاد نیاز دارند مثل کودکان، نوجوانان و زنان باردار.
3. وجود خونریزی داخلی. این خونریزی ها ممکن است به دلیل مشکلاتی از قبیل زخم معده، بواسیر یا حتی سرطان اتفاق بیفتد. همچنین علت دیگر چنین خونریزی هایی مصرف مرتب آسپرین است. خونریزی داخلی معمول ترین علت کم خونی فقر آهن در مردان و زنان پس از یائسگی است.
4. ناتوانی بدن در جذب مناسب آهن. این مشکل ممکن است به دلیل ابتلا به بیماری سلیاک یا برداشتن بخشی از معده یا روده ی کوچک اتفاق بیفتد.

علائم کمبود آهن

به محض مشاهده علائم و نشانه های کمبود آهن که می تواند منجر به ریزش مو شود باید به پزشک مراجعه کنید:

• از دست رفتن رنگدانه سازی در مو
• نازک شدن تارهای مو
• موهای خشک و آسیب دیده
• ریزش بیش از حد مو
• از بین رفتن درخشش طبیعی مو
• کمبود انرژی
• از دست دادن اشتها
• رنگ پریدگی پوست و سردی دست ها
• ناخن های شکننده

ریزش موی ناشی از فقر آهن یا کمبود آهن می تواند مانند الگوی ریزش موی مردانه باشد. اگر دچار ریزش موی ناشی از فقر آهن شده اید، ممکن است در حمام و یا روشویی بیشتر از حد معمول مو مشاهده کنید.

افراد در معرض خطر کمبود آهن

• زنان

زنانی که در سن باروری قرار دارند بیشتر از دیگران دچار کمبود آهن خواهند شد.

• افراد گیاه خوار

افراد گیاه خوار در مقایسه با افرادی که گوشت مصرف می کنند دچار کمبود آهن خواهند شد و با مشکلاتی از قبیل ریزش مو مواجه می شوند.

• افرادی که به طور مداوم خون می دهند.

افرادی که به طور مداوم خون اهدا می کنند سطح هموگلوبین در بدن آنها کاهش پیدا می یابد، حتی اگر هموگلوبین به راحتی جایگزین گردد دچار مشکلاتی مانند ریزش مو می شوند. این افراد باید تا چند روز پس از اهدای خون به طور منظم از غذاهای حاوی آهن استفاده کنند.

• جذب نامناسب آهن

بدن برخی از افراد نمی تواند به طور صحیح به جذب آهن بپردازد. برخی از اختلالات خاص پزشکی می توانند باعث کاهش اسید معده شوند که وظیفه جذب راحت تر غذا را بر عهده دارد که این امر باعث می شود سطح جذب آهن کاهش یابد. بیماری های مرتبط با روده در فرایند جذب آهن توسط بدن اختلال ایجاد می کنند و منجر به کمبود آهن خواهند شد.

• سلیاک یا بیماری التهابی روده

اگر آهن به مقدار کافی در رژیم غذایی شما وجود دارد؛ اما دچار اختلالاتی مانند بیماری سلیاک و بیماری التهابی روده مانند کرون و زخم روده هستید برای جذب مواد مغذی مانند آهن به مشکل برخواهید خورد.

• زنان باردار

در دوران بارداری میزان نیاز به مصرف آهن افزایش پیدا می کند و جنین از ذخایر آهن موجود در بدن مادر خود استفاده می نماید. نکته مهمی که باید به آن توجه کرد از دست دادن مقدار بسیار زیادی خون در دوران زایمان است که سطح آهن را کاهش می دهد.

تشخیص فقر آهن

اگر احتمال می دهید ریزش مو شما با فقر آهن مرتبط است، این مسئله را با پزشک خود در میان بگذارید. پزشک به احتمال زیاد برای شما دستور آزمایش خون می دهد تا میزان فاکتورهای خونی مرتبط با ذخایر آهن مانند فریتین (پروتئینی که به ذخیره آهن کمک می کند )، TIBC و آهن را بسنجد.

درمان فقر آهن و ریزش مو

افرادی که هم ریزش مو و هم کمبود آهن را تجربه می کنند، ممکن است برای رفع مشکل کم خونی، کمبود آهن و ریزش موی ناشی از آن به درمان جداگانه نیاز داشته باشند. پزشکان درمان های مختلفی را برای افرادی که دچار ریزش مو می شوند توصیه کنند (این داروها حتماً باید تحت نظر پزشک مصرف شوند)، ازجمله:

• ماینوکسیدیل : این دارو به صورت محلول موضعی موجود است. تحقیقات نشان داده که این دارو به موها اجازه می دهد مدت بیشتری در فاز رشد بمانند.
• مهارکننده های ۵ آلفا ردوکتاز: داروهایی مانند فیناستراید (پروسکار) مهارکننده های ۵ آلفا ردوکتاز هستند. این داروها به افزایش سطح آنزیم هایی که باعث رشد مو می شوند، کمک می کند.
• پزشکان به طور مداوم در حال تحقیق بر روی روش های جدید برای بازگرداندن رشد مو هستند. یک مثال مهم این روش ها، درمان با پلاسمای غنی از پلاکت یا پی آر پی (PRP) است. این روش درمانی شامل جداسازی پلاکت ها از نمونه خون فرد با استفاده از یک دستگاه مخصوص و سپس تزریق این پلاکت ها به مناطقی از پوست سر است که تحت تأثیر ریزش مو قرار گرفته اند. پزشکان معتقدند پلاکت خون حاوی مقدار قابل توجهی از فاکتورهای رشد هستند و می توانند به تحریک رشد مو کمک کند.
• تکنیک های جراحی: اگر درمان های دیگر مؤثر نباشد درمان جراحی مانند کاشت مو ، می تواند به ترمیم موهای فرد کمک کند.
• مصرف مکمل های آهن : پزشک ممکن است مصرف روزانه مکمل های آهن را به فرد توصیه کند. مصرف این مکمل ها به بدن در بازیابی آهن در طول زمان کمک کند. تمام افراد حتی آنهایی که دچار کم خونی ناشی از فقر آهن هستند باید قبل از مصرف مکمل های آهن با پزشک خود مشورت کنند.
• تزریق خون:گاهی پزشک برای بازیابی سریع تر سطح آهن بدن، تزریق خون را توصیه می کند. افرادی که به شدت کم خون هستند ممکن است به تزریق داخل وریدی خون نیاز داشته باشند.
• تغییرات رژیم غذایی: افزایش آهن در رژیم غذایی نیز می تواند به افزایش سطح آهن بدن کمک کند. غذاهای غنی از آهن عبارت اند از: گوشت قرمز، مرغ، ماهی، سبزیجات برگ دار و حبوبات. همچنین برخی از مواد غذایی مثل غلات صبحانه با آهن غنی شده اند و مصرف آنها برای کمبود آهن و کم خونی توصیه می شود.