پسوریازیس یک بیماری مزمن پوستی است که دلیل مبتلا به آن اختلال در سیستم ایمنی می باشد. زمانی که این فردی به این بیماری مبتلا می شود، سلول های پوستی او به سرعت شروع به تقسیم سلولی می نمایند، در نتیجه سلول در سطح پوست به سرعت تولید می شود و ظاهر بدی به پوست می دهد و سبب پوسته پوسته شدن پوست می گردد.
پسوریازیس سر، نوعی اختلال رایج پوستی است که منجر به بروز لکه های برجسته قرمز رنگ و اغلب فلس مانندی بر روی سر می شود. این بیماری می تواند با یک یا چندین لکه ظاهر شود و یا در مواردی تمام پوست سر را فرا بگیرد. همچنین می تواند به پیشانی، پشت گردن و یا پشت و داخل گوش ها نیز گسترش پیدا کند. پوسته های سطحی کف سر ممکن است به راحتی از کف سر جدا شده و لا به لای تارهای مو قرار بگیرند؛ اما فلس های زیر آنها به هم می چسبند و موجب زخم و التهاب می شوند. اگر بثورات و این پوسته های چسبیده به کف سر را بخراشید، ممکن است فلس ها از روی پوست جدا شوند و خونریزی کنند. اگر این بیماری در خانواده شما وجود دارد احتمال اینکه شما نیز به آن مبتلا شوید بسیار زیاد است. در نظر داشته باشید که خاراندن زیاد موضع درگیر، می تواند باعث عفونت های پوستی و ریزش مو شود. خارش های شدید ممکن است خواب و زندگی روزمره فرد مبتلا را متأثر کند. درمان بستگی به نوع، وسعت، توزیع و شدت بیماری دارد.
علت دقیق این عارضه پوستی مشخص نیست و دانشمندان دقیقاً نمی دانند چه عاملی موجب بروز پسوریازیس پوست سر و دیگر انواع پسوریازیس می شود؛ اما به نظر می رسد این بیماری زمانی اتفاق می افتد که سیستم ایمنی بدن به درستی عمل نمی کند. بدن شخص درگیر با پسوریازیس ممکن است تعداد بیشتری از انواع خاصی از گلبول های سفید به نام سلول های T و نوتروفیل ها را بسازد. وظیفه سلول های T حرکت در سرتاسر بدن و مبارزه با ویروس ها و باکتری ها است.
نشانه های پسوریازیس خفیف پوست سر، می تواند تنها شامل ایجاد پوسته های کم و نازک باشد. علائم پسوریازیس سر نوع متوسط تا شدید نیز شامل موارد زیر می شود:
پسوریازیس سر خود به تنهایی نمی تواند باعث ریزش مو شود؛ اما اگر با مواردی چون خاراندن زیاد و شدید، دست کاری نقاط فلس مانند، درمان های خشن و استرس همراه باشد، می تواند باعث ریزش موقت مو شود.
پسوریازیس سر می تواند افراد مختلفی را تحت تأثیر قرار دهد؛ اما برخی وضعیت ها می توانند ریسک ابتلا به این بیماری را بالا ببرند مانند:
رایج ترین شکل این بیماری که باعث ایجاد ضایعات پوستی خشک، برجسته و قرمز می شود، نوع پلاکی آن است. این عارضه در قسمت های مختلف بدن از جمله پوست سر ظاهر می شود و کمی دردناک است. پلاک ها اغلب در انتهای مو، پشت گردن یا جلوی موها ایجاد می شوند و خارش دارند. پوست اطراف پلاک ها ممکن است ترک بخورد و خونریزی کند.
پسوریازیس گوتات معمولاً خفیف تر از نوع پلاک است؛ اما در صورت عدم درمان و پیشرفت ممکن است به نوع پلاک تبدیل شود.
بروز این عارضه نادر است و سوختگی بسیار زیادی به همراه دارد. همچنین ممکن است علاوه بر پوست سر، سایر قسمت ها را نیز درگیر کند. پسوریازیس اریترودرمیک ممکن است نیاز به بستری در بیمارستان و انجام درمان های اورژانسی داشته باشد.
این عارضه می تواند بسیار دردناک باشد. با این حال، حتی اگر در حال حاضر درمانی برای آن وجود نداشته باشد، بسیاری از روش های درمانی برای کمک به کودکان دارای این بیماری در دسترس قرار دارد. رایج ترین نوع این عارضه در نوزادان و کودکان، از نوع پلاک است.
برای تشخیص پسوریازیس پوست سر، متخصص به دقت این ناحیه را بررسی می کند. در برخی موارد، متخصص پوست اقدام به نمونه برداری و برداشتن قسمت کوچکی از پوست سر می کند . این نمونه به آزمایشگاه ارسال می شود. گزارش آزمایشگاه به متخصص پوست می گوید که آیا بیمار مبتلا به پسوریازیس پوست سر است یا خیر .
درمان پسوریازیس پوست سر به دلیل وجود مو و دشواری در دسترسی دارو به پوست، یکی از چالش برانگیزترین انواع درمان پسوریازیس است. خاراندن پوست سر باعث تشدید التهاب و افزایش پوسته ریزی می شود، بنابراین رعایت مراقبت های صحیح در این ناحیه بسیار اهمیت دارد.
۱. استفاده از نرم کننده پوست سر
نرم کننده های حاوی سالیسیلیک اسید به جدا شدن پوسته ها کمک کرده و نفوذ دارو را افزایش می دهند. آن را مستقیماً روی پوست سر بمالید و از کندن پوسته ها خودداری کنید، زیرا این کار می تواند باعث ریزش مو و تحریک بیشتر شود.
۲. استفاده از شامپوهای دارویی
شامپوهای درمانی بدون نسخه که حاوی قطران زغال سنگ یا سالیسیلیک اسید هستند، در کاهش خارش و پوسته ریزی مؤثرند. شستشو را به آرامی انجام دهید تا پوست تحریک نشود.
۳. پرهیز از خاراندن پوست سر
خاراندن پوست نه تنها التهاب را تشدید می کند بلکه می تواند موجب خونریزی و ریزش مو شود. شامپوهای حاوی منتول یا قطران برای تسکین خارش مفیدند. در صورت تداوم خارش، ممکن است پزشک داروهای آنتی هیستامین خوراکی را توصیه کند.
۴. استفاده از داروهای موضعی
پزشک ممکن است داروهایی مانند آنترالین، کلسی پوترین، تازاروتن یا ترکیبات بتامتازون و کلسی پوترین را تجویز کند. هر دارو عوارض خاص خود را دارد؛ مثلاً آنترالین موجب لکه دار شدن پوست و لباس می شود و داروهای رتینوئیدی ممکن است تحریک پوستی ایجاد کنند.
۵. درمان های سیستمیک و نوری
در موارد شدید، ممکن است نیاز به داروهای سیستمیک یا نوردرمانی (فتوتراپی) باشد. این روش ها زیر نظر متخصص پوست انجام می شوند و می توانند التهاب و پوسته ریزی را به طور چشمگیری کاهش دهند.
در برخی بیماران، روش های تکمیلی مانند کرایوتراپی نیز در درمان ضایعات مقاوم به کار می روند. اگر به دنبال انجام این روش هستید، آگاهی از هزینه کرایوتراپی در اصفهان و مشاوره با پزشک متخصص می تواند به انتخاب آگاهانه تر و تصمیم گیری بهتر کمک کند.
به طور کلی راهکاری برای پیشگیری قطعی از ابتلا به این بیماری وجود ندارد چرا که به ژنتیک مرتبط است؛ اما راهکارهایی که در ادامه بیان کرده ایم، می تواند احتمال ابتلا به آن را کاهش دهد: