بیماری زرد زخم چیست؛ علائم و راههای درمان

دکتر فاطمه عندلیب [ متخصص پوست و مو ]آدرس وب سایت : www.drandalib.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان توحید میانی ، بن بست پارکینگ عمومی توحید ، مجتمع آسمان ، طبقه چهارم تلفن مطب : 36260819 - 031

زرد زخم نوعی بیماری شایع و مسری است که به صورت عفونت سطحی و پوست توسط استرپتوکوک و استافیلوکوک یا ترکیبی از دو باکتری ایجاد می شود . این بیماری دو تظاهر بالینی مختلف به نام زردزخم تاولی دارد که ضایعات هر دو دارای سقفی بسیار نازک و شکننده هستند . غالباً این سقف تنها از طبقه شاخی تشکیل شده است . اطفالی که در معرض تماس فیزیکی نزدیک با یکدیگر هستند در مقایسه با بالغین، به میزان بیشتری دچار عفونت می شوند. تظاهرات بالینی شامل خارش و درد خفیف بوده و علائم عمومی ناشایع هستند. زرد زخم ممکن است از طریق یک خراش سطحی پوست و علت گزش حشره ایجاد شود؛ اما بیشتر در مناطق سالم پوست بروز می نماید. این بیماری خود به خود محدود شونده است؛ اما در موارد شدید و در صورت عدم درمان ممکن است هفته ها یا ماه ها طول بکشد. تشخیص این بیماری اولین قدم درمان آن است.

زرد زخم چیست؟

زرد زخم نوعی عفونت پوستی که توسط باکتری بنام استافیلوکوک ایجاد می شود و شایع و مسری است که اغلب اوقات نوزدان و کودکان را درگیر می کند. زرد زخم عموماً به صورت زخم های قرمز بر روی صورت، به ویژه اطراف بینی، دهان و بر روی دست ها یا پاهای کودک، ظاهر می شود. زخم ها به تدریج میترکند و لایه ای به رنگ عسل روی زخم تشکیل می شود.

علت زرد زخم

زرد زخم عفونتی پوستی است که به‌دلیل فعالیت باکتری استافیلوکوک اورئوس (استاف) ایجاد می‌شود. این باکتری از طریق شکاف‌های پوستی مانند بریدگی، خراش، نیش حشرات یا بثورات وارد بدن شده و باعث عفونت می‌شود. این بیماری بسیار مسری است و در صورت تماس با وسایل شخصی فرد مبتلا، می‌تواند به‌راحتی منتقل شود.
از دیگر علل بروز زرد زخم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• آب‌وهوای گرم و مرطوب
• ابتلا به دیابت
• انجام درمان دیالیز
• ضعف سیستم ایمنی (مانند بیماران مبتلا به HIV)
• بیماری‌های پوستی مانند اگزما، درماتیت و پسوریازیس
• آفتاب‌سوختگی یا سایر سوختگی‌ها
• نیش حشرات و تماس با عوامل آلرژیک

در برخی موارد، مشکلات پوستی باقی‌مانده پس از بیماری‌ها نیز می‌توانند موجب تحریک پوست شوند و نیاز به درمان جای آبله مرغان یا سایر اسکارهای پوستی مشابه پیدا کنند.

علائم زرد زخم

• زخم‌ های قرمز روی پوست اغلب در اطراف بینی و لب
• زرد شدن زخم‌ ها پس از ترکیدن تاول‌ها
• بثورات پوستی خارش دار و درد در اطراف زخم‌ ها
• تاول‌ های چرکی به‌خصوص در ناحیه پوشک نوزادان
• تب

زخم‌های ناشی از زرد زخم ممکن است خارش‌دار و بعضاً دردناک باشند. بعد از مرحله پوسته، این زخم‌ها علائم قرمزی ایجاد می‌کنند. زرد زخم در کودکان بعد از شروع در یک نقطه از بدن، غالباً به سایر قسمت‌های بدن نیز سرایت می‌کند. زرد زخم در نوزادان گاهی اوقات به‌صورت تاول‌هایی در اطراف ناحیه پوشک یا چین‌های پوستی ظاهر می‌شود.

تفاوت سالک با زرد زخم

بیماری سالک نوعی بیماری با عامل انگل است که پس از نیش حشره ایجاد می‌شود. در این بیماری معمولاً زخم‌های بدون درد روی پوست به وجود می‌آید. در بیماری سالک علاوه بر ایجاد ضایعات پوستی ممکن است شخص دچار آبریزش بینی، خون دماغ و تنفس دشوار شود؛ اما در بیماری زرد زخم چنین علائمی وجود نداشته و عامل باکتریایی تنها باعث بروز زخم می‌شود.

تفاوت زرد زخم و تب‌ خال

علائم زردزخم و تب خال بسیار به هم شبیه هستند. تب‌خال هم مانند زردزخم نوعی تاول است که در اطراف دهان یا بینی ایجاد می‌شود؛ اما عامل ایجاد این دو با هم متفاوت است. زرد زخم عامل باکتریایی داشته و در بیشتر مواقع باکتری استافیلوکوکوس اورئوس باعث بروز این عارضه می‌شود؛ اما تب‌خال توسط ویروس هرپس منتقل می‌شود. ویروس هرپس سیمپلکس دو نوع بوده که هرکدام می‌توانند تب‌خال معمولی و تب‌خال تناسلی را ایجاد کنند.

بهترین درمان برای زرد زخم

مهم‌ ترین بخش درمان زردزخم رعایت بهداشت شخصی و تمیز بودن محیط است. در مراحل خفیف بیماری از پماد آنتی‌بیوتیک استفاده می‌شود؛ اما اگر عفونت شدید باشد یا گسترش پیدا کند، پزشک آنتی‌بیوتیک خوراکی تجویز می‌کند. احتمالاً بیمار برای یک هفته یا بیشتر از آموکسی‌سیلین استفاده کرده و زخم بهبود پیدا می‌ کند.

درمان زرد زخم در کودکان

درمان این بیماری های پوستی با استفاده از آنتی بیوتیک موضعی با نظر پزشک معالج و در برخی موارد، آنتی بیوتیک خوراکی یا پماد موضعی انجام می شود. اگر ناحیه ای که دچار زرد زخم شده است وسیع نباشد، می توان با استفاده از پماد آنتی بیوتیک آن را درمان کرد؛ اما در صورت گسترش بیماری به نواحی دیگر بدن، باید از قرص آنتی بیوتیک استفاده کرد. تجویز نوع درمان بسته به صلاحدید پزشک می باشد. داروها باید در زمان مقرر و به طور منظم استفاده شود تا نتیجه بخش باشد. جهت پیشگیری از انتقال زرد زخم به بقیه نقاط بدن کودک، نواحی درگیر را توسط گاز تمیز و صابون ضدعفونی نمایید و آنها را بپوشانید.

درمان زرد زخم در بزرگسالان

استفاده از پماد یا کرم آنتی بیوتیک راههای درمان زرد زخم هستند که مستقیماً روی زخم ها مالیده می شوند. شما بهتر است ابتدا نواحی تحت درمان را با آب داغ شستشو دهید یا از کمپرس های مرطوب استفاد کنید تا پوست زخم برداشته شده و به این ترتیب آنتی بیوتیک ها بتواند بهتر به پوست نفوذ کنند.
اگر بیش از چند زرد زخم داشته باشید پزشک احتمالاً به شما توصیه می کند تا آنتی بیوتیک های خوراکی استفاده کنید. از اینکه دوره درمان را به طور کامل طی کرده اید اطمینان حاصل کنید، حتی اگر زخم هایتان بهبود یافتند. این به شما کمک می کند تا از عود زرد زخم در امان باشید و احتمال ایجاد مقاومت دارویی در شما کمتر شود
در مورد عفونت های ناشی از زرد زخم خفیف که به سایر بخش ها منتشر نشده است شما می توانید زخم ها را تنها با استفاده از کرم های آنتی بیوتیکی یا پمادهای آنتی بیوتیکی حاوی باسیتراسین درمان کنید. باید از بانداژی غیر چسبنده در نواحی آلوده استفاده کنید تا از انتشار زخم ها جلوگیری شود.

عوارض جانبی زرد زخم

زرد زخم به طور معمول خطرناک نیست و زخم‌ها در فرم‌های خفیف عفونت معمولاً بدون ایجاد زخم بهبود می‌یابند؛ اما به ندرت، عوارض ناخوشایند زیر را ایجاد کند:

• سلولیت: این عفونت بالقوه جدی بر روی بافت‌های زیر پوست شما تأثیر می‌گذارد و در نهایت می‌تواند به گره‌های لنفاوی و جریان خون شما گسترش یابد. سلولیت بدون درمان به سرعت می‌تواند تهدید کننده زندگی باشد. در سلولیت پوست قرمز و ملتهب شده و احتمالاً همراه با تب و درد نیز خواهد بود.
• مشکلات کلیوی: یکی از انواع باکتری‌هایی که باعث زرد زخم می‌شوند نیز می‌تواند به کلیه‌ها آسیب برساند.
• گلومرولونفریت پس از عفونت استرپتوکوک: عفونت عروق خونی کوچک در کلیه‌ها می‌تواند برای بزرگسالان کشنده باشد. این عارضه زرد زخم بسیار نادر است. علائم شامل ادرار تیره رنگ و فشار خون بالا است. برای نظارت بر فشار خون، معمولاً بستری شدن بیمار ضروری است.
• باکتریمی یا سپسیس: یک عفونت باکتریایی خون، منجر به تب، تنفس احتمالا سریع، استفراغ، گیجی و سرگیجه است. این عفونت تهدید کننده زندگی است و مستلزم بستری شدن فوری است.
• تب مخملک: این عفونت باکتریایی نادر ناشی از استرپتوکوک پیوژن است. علائم آن شامل راش‌های صورتی رنگ در سراسر بدن و احتمالا حالت تهوع، استفراغ و درد است.
• پسوریازیس: پلاک‌های قرمز و پوسته دار از پوست ملتهب در تمام قسمت‌های بدن ایجاد می‌شود. این عارضه غیر عفونی است و ممکن است در کودکان و نوجوانان پس از یک عفونت باکتریایی، به ویژه یک عفونت گلو ایجاد شود.
• ایجاد زخم