تجویز روی و مکمل یاری

دکتر میترا مولائی نژاد [ متخصص سلامت جنسی و باروری ]آدرس وب سایت : www.drmolaei.ir
آدرس مطب : تلفن مطب : 88305686 - 021

همانطور که قبلا گفته شد قابل دسترسترین شکل روی در گوشت حیوانات بویژه گوشت قرمز و ماکیان وجود دارد. گاهی به دلیل سلیقه شخصی یا دلایل اقتصادی اجتماعی ، مصرف گوشت در میان کودکان دبستانی کم است . اگرچه فیتات کامل در نانهای تخمیر نشده ممکن است جذب روی را در ساکنین خاورمیانه محدود کند اما در جوامع غربی که نانها ، مواد غذایی صبحانه و دیگر غذاهای غله ای اساسا از دانه های تصفیه شده و غنی شده تهیه می شود ، این مشکل کمتر پیش می آید.

ارزیابی وضعیت تغدیه

• شامل اندازه گیری بیو شیمیایی برای تشخیص وجود کمبود خفیف روی در کودکان خرد سال که کوتاه فد هستند ضروری است.
• ( قد کمتر از پرسنتایل 5 در منحنی رشد شیر خواران)پاسخ کودکان کوتاه قد ( بصورت افزایش میزان رشد ) به مکمل یاری روی، کمبود روی را تایید می کند.
• از زمان مطالعات کلاسیک کمبود روی در ایران و مصر در اوایل دهه 1960، روی فقط برای انسان ضروری شناخته شده است.
• بیماری کمبود شدید روی در جوامع با تغذیه نامناسب مثل مردم خاورمیانه مشخص شده است.
• دریافت مرجع رژیمی روی برای مردان نوجوان و بالغ 11 میلی گرم در روز و برای زنان نوجوان و بالغ 8 میلی گرم در روزتعیین شده است. زیرا وزن کمتری دارند.

نشانه های کمبود روی

• نشانه های بالینی کمبود روی که اولین بار در پسران جوان ایرانی و مصری شرح داده شد، شامل کوتاهی قد، هیپو گنادیسم، کم خونی خفیف و سطح کم روی در پلاسما می باشد.
• رژیم غذایی حاوی مقادیر زیاد غلات تصفیه نشده و نانهای تخمیر نشده که فیبروفیتات زیادی دارند. سبب کمبود روی می شوند.
• فیبروفیتات در روده با روی کیلات تشکیل داده و مانع جذب آن می شود. نشانگان دیگر کمبود روی عبارتست از کاهش حس چشایی، تاخیر در التیام زخم، ریزش موو اشکال متفاوت زخم های پوستی، کمبود اکتسابی ( ثانویه ) روی ممکن است در نتیجه سو جذب، گرسنگی مزمن یا افزایش دفع از طریق ادرار یا پانکراس یا سایر ترشحات ایجاد شود.

تاثیر مصرف روی بر ناباروری

• پژوهشهای مداخله ای متعددی در مورد تاثیر مصرف روی بر ناباروری انجام شده که تعدادی از آنها در جدول 3 آمده است.رونقی و همکاران (1974 ) تاثیر مصرف روی را درتکامل دستگاه تناسلی تعداد از پسران دبستانی نشان داده است.
• ایجاد فاز کمبود روی در 5 مرد بارور موجب کاهش قابل برگشت تراکم و تعداد اسپرم ها، میل جنسی و تستوسترون در تمام نمونه های مورد پژوهش شد که با کاهش عملکرد سلولهای لایدیک قابل توجیه است. )
• در پژوهشی که توسط روی 108مرد بارور و 103 مرد نابارور بصورت دوسو کور و با استفاده از مکمل سولفات روی به میزان 66 میلی گرم روزانه و 5 میلی گرم اسید فولیک در چهار گروه (دو نوع پلاسبو، اسید فولیک و پلاسبو، سولفات روی و اسید فولیک و سولفات روی و پلاسبو ) به مدت 26 هفته در دو کلینیک مامایی در هلند انجام شد.
• 74 درصد افزایش اسپرمهای نرمال و 4 درصد اسپرمهای غیر نرمال در مردان نابارور گزارش شد. پژوهشگران نشان دادند که ترکیبی از اسید فولیک و سولفات روی موجب افزایش تعداد اسپرمهای نرمال در هر دو گروه مردان بارور و نابارور شده و باروری مردان را بهبود می بخشد.
• با این حال پژوهشگران بر لزوم بررسی بیشتر در این مورد تاکید می کنند.

بحث

• روی موجود در پلاسمای سیمن در پایداری دیواره سلولی و کروماتین هسته ای اسپرم نقش دارد. (کالدامون 1979 ) شواهد بسیاری وجود دارد که روی موجود در سیمن انسان نقش مهمی در عملکرد فیزیولوژیک اسپرم دارد و مقادیر پایین آن موجب کاهش کیفیت اسپرم شده و شانس باروری را کاهش می دهد. (محتوای کلی روی در اسپرم پستانداران بالاست و به نظر می رسد نقش حیاتی در اسپرماتوژنز دارد.
• اما گزارشهای متنافضی در مورد تاثیر روی موجود در پلاسمای اسپرم بر کیفیت اسپرم وجود دارد. برخی مطالعات تفاوت واضحی را بین محتوای روی در مردان بارور و نابارور گزارش نمی کنند. اما برخی دیگر تفاوتهای آشکاری را گزارش می کنند.) بعضی پژوهشگران گزارش می کنند که افزایش میزان روی با افزایش پارامترهای اسپرم نظیر تعداد وتحرک مورفولوژی نرمال همراه است. در حالی که مطالعات دیگر گزارش کرده اند افزایش غلظت اسپرم با کاهش تحرک اسپرم همراه است.
• با وجود مکانیسم های ذکر شده برای تاثیر روی بر باروری مردان، ذکر این نکته ضروری است که فاکتورهای محیطی و بیو شیمیایی بسیاری در باروری دخیلند و نقش بسیاری از آنها هنوز ناشناخته است.
• هنوز علت ناباروری بسیاری از زوجها ناشناخته است و استفاده از روشهای کمکی باروری تنها راه درمان آنهاست. با این حال این روشهای درمانی علت ناباروری را درمان نمی کند.
• مطالعات و بررسی بیشتر در مورد علل تغذیه ای و بیو شیمیایی در تشخیص و درمان ناباروری بسیار موثر است. جنبه هایی که باید در این مطالعات در نظر گرفته شوند. انتخاب دقیق بیماران، تعداد نمونه ها، دوز درمانی و طول مدت مطالعه است.
• علاوه بر مکانیسم های اصلی که برای ناباروری مطرح است، مکانیسم های دیگری که در این مقاله به آنها اشاره شد نظیر تغذیه، ژنتیک، آپوپتوز وآنتی اکسیدان ها و ویژگی های دیگر روی باید مورد بررسی بیشتر قرار گیرد.
• بسیاری از مطالعات ذکر شده بر روی جانوران انجام شده و نیاز به طراحی ویژه برای اجرا در جمعیتهای انسانی دارد و علاوه بر گروه های نابارور باید با استفاده از گروه کنترل در جمعیت بارور نیز انجام شده و مورد مقایسه قرار گیرند.
• همچنین اندازه گیری روتین غلظت روی در پلاسما و سیمن مردانی که برای درمان ناباروری مراجعه می کنند بویژه مردان سیگاری می تواند در تشخیص اولیه کمبود روی و شروع مکمل یاری موثر باشد.