دئودرانتها

دکتر احمد رضائیان [ متخصص گوش، حلق و بینی ]آدرس وب سایت : www.drrezaeian.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خ شمس آبادی ، جنب بانک پاسارگاد ، ساختمان هزاره ، طبقه دوم ، واحد 23 تلفن مطب : 32234622 - 031

دئودرانتها ترکيباتي هستند که بر روي بدن جهت کاهش بوي بدن به کار مي روند دليل اين بوي بد سوار شدن باکتريها بر روي تعريق بدن است. يک گروه از دئودرانتها به نام "Antiperspirant" يا ضد عرقها معروفند که از ايجاد بوي بد پيشگيري کرده و ميزان توليد عرق را در آن نقطه بدن کاهش مي دهند. ضد عرقها معمولا در ناحيه زير بغل بکار مي روند البته دئودرانتها مي توانند بر روي پا يا ساير نقاط بدن نيز اسپري شوند.

عرق به خودي خود داراي بو نيست مگر اينکه توسط باکتريها دچار بو شود. باکتريها در مناطق گرم و مرطوب فعاليت مي کنند. ناحيه زير بغل به عنوان يکي از گرمترين سطوح بدن انسان به حساب مي آيد و غدد عرق باعث ايجاد رطوبت شده و امکان اثر خنک کننده از لحاظ حياتي را براي فرد فراهم مي کند.

وقتي زير بغل با استفاده از صابونهاي با PH خنثي شسته مي شود، پوست PH اسيدي خود که معادل ۶-۵/۴ است را از دست داده و PH به حالت خنثي در مي آيد. باکتريها تمايل دارند در محيط با PH قليايي يا خنثي فعاليت کنند، بنابراين ايجاد يک محيط با PH خنثي در ناحيه زير بغل به باکتريها امکان رشد و کلون شدن بيشتر مي دهد.

باکتريهاي سوار شده بر روي عرق از غدد آپوکرين و سلولهاي مرده پوست و سلولهاي مو تغذيه مي کنند و باعث آزاد شدن ۳- متيل- ۲ هگزونيک اسيد مي شوند که باعث بوي بد بدن مي شود.موهاي زير بغل مثل يک فتيله رطوبت را از سطح پوست خارج کرده و پوست را خشک نگاه مي دارد و در پيشگيري از کلونيزاسيون باکتريها موثر است. بنابراين موها باعث پيشگيري از بوي بد عرق مي شود. البته موهاي بلند زير بغل مي تواند باکتريهاي را در خود نگه دارد و بنابراين براي از بين بردن موهاي زير بغل به کم کردن بوي بد بدن کمک مي کند.دئودرانتها به عنوان داروهاي بدون نسخ توسط FDA پذيرفته شده و براي محو کردن بوي بدن بکار مي روند.اولين شکل تجاري دئودرانت تحت عنوان mum (مام) در اواخر قرن ۱۹ معرفي شد. دئودرانتها معمولا داراي پايه الکل هستند. الکل در شروع مي تواند تعريق را تحريک کند ولي ممکن است موقتا باکتريها را بکشد. دئودرانتها مي توانند به عنوان ضد ميکروبي فرموله شوند از جمله Triclosan يا با ترکيبات فلزي مثل chelant که رشد باکتريها را کند مي کند. دئودرانتها مي توانند داراي عطر باشند که بوي عرق را بپوشانند. ترکيبات طبيعي مثل عصاره رازک ( hops ) بعضي اوقات به عنوان ماده ضد ميکروبي به کار مي روند.

دئودرانتها ممکن است با ترکيبات ضد عرق ترکيب شود، که با کاهش تعريق و کاهش محيط مرطوب رشد باکتريها را متوقف کند. کلريد آلومينيوم، کلر هيدرات آلومينيوم و ترکيبات آلومينيوم- روي به عنوان ضد عرقهاي وسيع به کار مي روند.ترکيبات با پايه آلومينيوم باعث تحريک الکتروليتهاي عرق مي شوند و در فرم ژل مي توانند مجراي خروجي غدد عرق را ببندند. بسته شدن مجراي خروجي غدد عرق از خروج مايع از غدد پيشگيري کرده به مرور از سطح پوست پاک مي شود. نمکهاي معدني با روش ديگري باعث پيشگيري از تعريق شده و يک مانع فيزيکي از خروج عرق مي شود. نمکهاي آلومينيوم يک اثر قابض بر روي سوراخهاي دارد و باعث انقباض سوراخها و پيشگيري از خروج عرق به سطح پوست مي شود. بسته شدن تعداد زيادي از غدد عرق باعث کاهش عرق توليدي در ناحيه زير بغل مي شود ولي اين پروسه در افراد مختلف متفاوت است.فرمولاسيون جديد ضد عرقها توسط gules Montenier در ژانويه ۱۹۴۱ مطرح شد. اين فرمولاسيون جديد شکل اسيديته بيش از حد آلومينيوم کلرايد و تحريک پوست را با اضافه کردن نيتريت قابل حل يا يک ترکيب مشابه آن حل کرد.

نسل جديد دئودرانتها آلومينيوم آلوم ammoniumalum است که يک شکل معمول زاج در فرم کريستال است. اين ماده به عنوان دئودرانت در تاريخچه تايلند، خاور دور و مکزيک و ساير کشورها به کار مي رفته است.

دئودرانتها و ضد عرقها داراي اشکال مختلفي هستند. در اروپا اسپري آئروسل، کرم و roll-on به کار مي رود. در آمريکا بيشتر فرم جامد يا ژل به کار مي رود.آلومينيوم به عنوان يک نوروتوکسين مطرح است. آلومينيوم عوارض جانبي بر روي سد خوني- مغزي دارند و باعث استعداد فرد به آسيب DNA مي شود.تحقيقات نشان مي دهد که نمکهاي آلومينيوم در ضد عرقها اثرات مخربي بر تعدادي از گونه هاي موش يا سگ داشته است. مقدار افزايش يافته آلومينيم در بيماران باعث بروز آلزايمر مي شود و اگر چه اين ارتباط به معني علت بروز آن نيست.در موشهايي که در آنها آلومينيوم کلرايد بر روي پوست استفاده شد. افزايش واضح آلومينيوم در ادرار، سرم يا آلومينيوم کلي مغز و يا مايعات جفت ديده مي شود.