اگزمای تماسی(قسمت اول)

دکتر مریم ملکی [ متخصص پوست و مو ]آدرس وب سایت : www.doctormaleki.com
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان چهارباغ بالا ، جنب مجتمع پارک ، طبقه فوقانی بانک سپه تلفن مطب : 36662224 - 031

اگزماي تماسي مي تواند با دو مكانسيم ايجاد شود :

1- حساسيتي
2- تحريكي
ماده اي كه باعث ايجاد حساسيت پوستي تماسي مي شود بنام ماده حساسيت زا (الرژن) ناميده مي شود .خيلي از مردم نسبت به الرژن ها ، واكنسي نشان نمي دهند ولي تعداد كمي از مردم به مرور زمان نسبت به بعضي مواد (كه درتماس قبلي نسبت به آن حساس نبوده اند ) ، حساس مي شوند .تماس بيشتر موجب پيدايش ضايعات خارش دار مي شود .

موادي از قبيل اسيدها ،حلال ها ، قلياها وصابون هاي قوي و مواد شوينده معمولا اگزماي تماسي تحريكي ايجاد مي كنند . اين مواد شيميايي آزارنده ها (irritants) ناميده مي شوند . بعضي مواد شيميايي هم ازارنده و هم حساسيت زا هستند .

علائم اگزماي تماسي
در اگزما ي تماسي ، پوست در محل تماس با ماده حساسيت زا يا آزارنده قرمز ومتورم شده وحتي ممكن است تاول بزند .

تاول ها ممكن است بتركند واز خود دلمه وپوسته بجا بگذارند . در مراحل بعدي ، پوست ممكن است تيرهتر شده وحالت چرم مانند وچروكيده بخود بگيرد .افتراق اگزماي تماسي از ساير اگزماها گاهي مشكل است .

يافتن عامل اگزماي تماسي
معمولا متخصص پوست وبيمار درباره موادي كه در خانه ومحل كار با پوست شخص تماس مي يابند بحث مي كنند تا عامل حساسيت زا را بيابند. متخصص پوست ممكن است انجام تست حساسيتي ازمايش برچسب (patch test) نيز توصيه كند . اين ازمايش راهي اسان وبي خطر براي تشخيص حساسيت هاي تماسي مي باشد . مقادير ناچيزي از مواد حساسيت زاي براي مدت (معمولا دو روز ) با چسب مخصوص برروي پوست چسبانده مي شوند ودر صورت بروز واكنش ، عامل حساسيت زا مشخص خواهد شد . مواد حساسيت زاي شايع شامل نيكل ، لاستيك ،سيمان ،چرم ،بعضي داروهاي موضعي ، نگاهدارنده هاي موجود در كرم ها ولوازم آرايش ، رنگ ها ، مواد معطر ، پيچك سمي ، بلوط سمي وگياهاني ازاين قبيل مي باشند .

حساسيت به نيكل
نيكل در تعداد زيادي از مواد فلزي بخصوص زيورالات طلائي با خلوص پايين طلا وبدليجات يافت مي شود .در بسياري از موادي كه روكش كروم دارند نيكل به مقدار كافي براي ايجاد واكنش وجود دارد . در ظروف استيل نيز نيكل وجود دارد اما پيوندهاي بسيار محكم آن با ساير فلزات ، احتمال بروز واكنش اگزماي تماسي به استيل را در افراد حساس يه نيكل ، بسيار كم مي كند . گوشواره هاي حاوي مواد نيكل دار هم مي توانند باعث ايجاد حساسيت پوستي گوش شوند كه يكي از مشكلات شايع در افرادي است كه به نيكل حساسيت دارند

. اين حالت مي تواند با سوزني كه براي سوراخ كردن گوش استفاده مي شنود ويا خود گوشواره ها شروع شود .در افراد بايد از سوزن هايي استفاده شود كه حاوي نيكل نباشند وبعد از آن نيز حداقل بمدت 3 هفته باليستي از گوشوارهاي بدون نيكل استفاده شود . گيرهاي ساخته شده از نيكل درلباسها از قبيل سگكها ،زيپ ها ، دگمه ها وكليپس ها مي تولنند ايجاد حساسيت كنند. كساني كه به نيكل حساسيت دارند بايد از گيره هاي پلاستيكي استفاده كنند.

تعريق موجب تشديد حساسيت به نيكل در افراد حساس به آن مي شود .در فضل تابستان 15-20 دقيقه پس از تماس بامواد حاوي نيكل ، احساس خارش وسوزش در پوست ايجاد مي شود . پس از يكي دو روز ، ضايعات پوستي هم ممكن است پديدار شوند .اما اگر تعرق نباشد شايد بتوان چندين ساعت از اين وسايل استفاده كرد بدون اينكه مشكلي پديد آيد .

حساسيت به لاستيك
مواد شيميايي موجود در لاستيك عامل ايجاد اين واكنش ها هستند .كساني كه به لاستيك حساسيت دارند بايد از مواد ديگري استفاده كنند.

لاستيك مخصوصا لاتكس همچنين مي تواند باعث واكنش هاي حساسيتي فوري از قبيل سوزش ، خارش وكهير در محل تماس با لاستيك شود .بعضي مردم پس از تماس بالاستيك دچار خارش وابريزش از چشم ها وبندرت تنگي نفس مي شوند .

اين حالات بخصوص در افرادي كه دستكش هاي تنگ وچسبان لاستيكي (نظير دستكش هاي پزشكي ) مي پوشند ايجاد مي شود . پوست دست در محل تماس با دستكش ها ي لاستيكي ممكن است دچار حساسيت شود .در اين گونه مواقع بايستي از دستكش هاي ساخته شده از وينيل يا ساير مواد مصنوعي استفاده كرد . دستكش هاي فاقد پودر جاذب معمولا كمتر ايجاد حساسيت مي كنند .

وجود الياف نايلوني در لباسهاي زير نيز موجب ايجاد حساسيت هاي پوستي تماسي در محل لباس مي شود . در اينگونه موارد نيز بايستي از البسه فاقد مواد نايلوني استفاده شود .

بيشتر موارد اگزماي تماسي ناشي از كفشها بدليل مواد تشكيل دهنده لاستيكي كه ساختار كفش هم مي توانند ايجاد مشكل كنند . حتي در كفش هاي چرمي هم ممكن است از چسب استفاده شده باشد . در اين موارد بايستي حتما ازكفش غير لاستيكي استفاده شود .

لطفا از عکسهای قبل وبعد بیماران درگالری عکس دیدن فرمایید.

آدرس:اصفهان- خ چهار باغ بالا جنب مجتمع پارک ساختمان گلستان طبقه فوقانی بانک سپه مرکز لیزر هور (دکتر مریم ملکی )

تلفن :03116662224