کاربرد پی آر پی (prp) در درمان دردهای اسکلتی عضلانی چیست؟

دکتر علی نقره کار [ متخصص درد ]آدرس وب سایت : www.dr-noghrekar.ir
آدرس مطب : تهران، میدان آرژانتین، ابتدای خیابان الوند، ساختمان مرکزی پزشکان،طبقه اول تلفن مطب : 88670088 - 021

درمان درد با استفاده از تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) یکی از روشهای نوین و جدید است که علاوه بر کاربردهای دیگر، برای درمان درد نیز مورد استفاده قرار می گیرد دارد. این روش معمولاً برای درمان دردهای مزمن اسکلتی عضلانی استفاده می شود و به تسکین درد کمک می کند. در روش تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (پی آر پی)، از اجزا و ترکیبات سلول های خون خود بیمار استفاده می شود. به این صورت فرمولی کاملاً انتخابی و قابل کنترل از ترکیبات خون به دست آمده که به صورت طبیعی فرآیند بازسازی و ترمیم را در بیماری های ارتوپدی و مربوط به استخوان، تسریع می کند.

واکنش بدن نسبت به آسیب دیدگی بافت های نرم به این صورت است که حجم زیادی از سلول های پلاکت را به محل آسیب دیده اعزام می کند. پلاکت ها که به طوری طبیعی به شدت به رشد و بازسازی و ترمیم بافت ها کمک می کنند، در محل آسیب دیدگی هم همین کار را انجام می دهند. پلاکت ها شروع فرآیند ترمیم را به شدت سرعت می بخشند و تا جایی که لازم و ممکن باشد از سلول های بنیادین کمک طلب می کند.
درمان از طریق تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (پی آر پی) هم در واقع یک روش طبیعی است که تلاش بدن برای دریافت غلظت و حجم بالای پلاکت را در محل تزریق ممکن می سازد. تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) اصولاً برای کاهش درد و سرعت بخشیدن به بازیابی و ترمیم بافت های آسیب دیده است بدون اینکه لازم باشد هزینه های گزاف جراحی و داروهای مختلف به بیمار تحمیل شود.

فواید تزریق پلاسمای غنی از پلاکت

تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (پی آر پی) یکی از شیوه های درمانی است که در حال حاضر به شدت مورد توجه قرار گرفته است و به سرعت در حال پیشرفت است. نتایجی که تا کنون از کاربرد این روش دریافت شده است بسیار امید بخش بوده و نشان می دهد که این روش پتانسیل بالایی به خصوص برای ترمیم آسیب دیدگی های بافت های نرم مثل رباط ها و تاندون ها دارد.

مزیت اصلی تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) این است که باعث کاهش درد و درمان سریع بافت ها می شود . به این صورت این روش قادر است نیاز به انجام عمل جراحی و دوره های طولانی مدت بازیابی را از بین ببرد. به علاوه کسانی که به هر دلیل نیاز به عمل جراحی باز پیدا کرده اند اما توانایی جسمانی و یا شرایط مناسب برای جراحی باز را ندارند، می توانند بیشترین بهره را از این روش درمانی ببرند.
تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (پی آر پی) یک روش درمانی کم خطر و غیر تهاجمی است به خصوص در قیاس با روشهایی مثل عمل جراحی. نکته مثبت دیگر این روش این است که همان طور که گفتیم، از سلول های بدن خود فرد برای درمان استفاده می شود و فرآیند طبیعی و بیولوژیکی درمان سرعت بخشیده می شود.
پلاسمای غنی شده از پلاسما (PRP) زمانی که در محل آسیب دیدگی و اطراف آن تزریق می شود، به ترمیم بافت ها کمک می کند و قدرت بازسازی آنها را تقویت می کند. نتیجه این است که بازیابی و بازسازی بافت ها پس از تزریق پلاسمای غنی از پلاکت بسیار سریع تر از زمانی است که از روش عمل جراحی استفاده می شود.
همچنین به این علت که از چیزی به غیر از سلول های خود بدن برای این کار استفاده نمی شود، خطر عوارض جانبی تقریباً وجود ندارد و احتمال بروز واکنش های آلرژیک و حساسیت هم تقریباً صفر است.

درمان با تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (PRP ) چطور انجام می شود؟

همان طور که گفتیم تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (پی آر پی) بسیار ساده تر از عمل جراحی است. برای انجام تزریق پلاسمای غنی از پلاکت(پی آر پی)، ابتدا یک نمونه خون از فرد بیمار گرفته می شود، درست مثل نمونه هایی که برای انجام آزمایش خون گرفته می شود. خون گرفته شده توسط دستگاه های مخصوص با سرعت بسیار بالا چرخانده می شود. این کار باعث می شود پلاکت ها از دیگر اجزا و ترکیبات موجود در خون جدا شوند. بعد از انجام این کار یک ترکیب خاص از خون که در واقع همان پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) است، خواهیم داشت. این مایع سپس در بخشهای آسیب دیده از بدن و بافت ها تزریق می شود. این روش هیچ نیازی هم به استفاده از بخیه و ... ندارد.
کل فرآیند تزریق پلاسمای غنی از پلاکت در حدود یک ساعت طول می کشد که این زمان شامل مراحل آماده سازی و بازیابی و ... می شود. این کار به طور کاملاً ایمن و تحت کنترل در مطب انجام می شود. مزیت این روش این است که بدون داشتن ذره ای درد یا استفاده از بی هوشی یا بستری شدن در بیمارستان انجام می شود و زمان خاصی هم برای بازیابی و ریکاوری لازم ندارد. در واقع بیشتر افرادی که از این روش استفاده می کنند بعد از آن بدون هیچ مشکلی به روال معمول زندگی باز می گردند و فعالیت های روزمره مثل رفتن به سر کار و ... را ادامه می دهند. البته اکثر اوقات در روزهای سوم تا هفتم بعد از تزریق، درد بیمار شدت بیشتری پیدا می کند که هر چه درد بیمار بیشتر باشد پاسخ بعدی به پی آر پی بیشتر است و بیمار پاسخ بهتری می گیرد.

معمولاً در طول یک دوره 3 ماهه، حدود 3 تزریق پلاسمای غنی از پلاکت(PRP) انجام می شود. این تزریق ها به طور معمول با فاصله 2 تا 3 هفته از هم انجام می شوند. بیشتر کسانی که از این روش استفاده کرده اند پس از تزریق اول یا دوم کاهش چشم گیر درد را تجربه نموده اند.
هدف اصلی تزریق پلاسمای غنی از پلاکت البته کمک به کاهش درد همراه با تسریع فرآیند بازیابی و بازسازی بافت ها است. در بیشتر مواقع بهبودی چشم گیر و قابل توجه پس از گذشت چند هفته از تزریق پلاسما مشاهده می شود و بیمار متوجه تسریع فرآیند بهبود می گردد. مطالعات نشان داده اند که استفاده از این روش به طور مؤثر بر کاهش درد و کمک به بیمار برای بازگشت به فعالیت های روزمره کمک زیادی می کند.
برای بررسی بیشتر تاثیر پی آر پی در محل اثر، حتی از سونوگرافی و MRI هم استفاده شده است. بررسی این شواهد نشان داده اند که پس از انجام درمان تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (پی آر پی) به طور قطع بافت ها روند بهبودی سریع تری داشته اند.
نکته مهم و قابل توجه در استفاده از این روش این است که با کمک تزریق پلاسما دیگر نیاز به انجام عمل جراحی تا حد بسیار زیادی کاهش پیدا می کند. یعنی تا حد امکان و تا جایی که آسیب های وارد شده به بافت ها غیر قابل بازگشت نشده باشد (و انجام عمل جراحی تنها گزینه باقی مانده نباشد)، می توان از این روش برای بهبود و ترمیم بافت ها استفاده کرد.

آخرین پیشرفت ها در زمینه تزریق پلاسمای غنی از پلاکت(پی آر پی)

مطالعات و تحقیقات جدید خبر از پیشرفت ها و نتایج امیدوار کننده در مورد استفاده از این روش بر روی ورزشکاران حرفه ای می دهد. تا کنون چندین بازیکن راگبی با استفاده از این روش مورد درمان قرار گرفته اند. آسیب هایی که این ورزشکاران دیده بودند در واقع باید آنها را ماه ها از میادین مسابقه دور نگه می داشت، که پس از تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (پی آر پی)، اوضاع به کلی برای آنها تغییر کرد طوری که در عمل، تنها پس از چند هفته توانستند دوباره به میدان مسابقه بازگردند. یکی از این بازیکنان که تاکاشی سایتو (Takashi Saito) نام دارد در یکی از مسابقات از ناحیه آرنج دچار آسیب دیدگی شده بود. این بازیکن با انجام روش تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) توانست پس از گذشت فقط چند ماه به آمادگی کامل برسد. این در حالی است که یک بازیکن با آسیب دیدگی مشابه در حدود 14 ماه را باید در حال درمان و بازگشت به آمادگی سپری کند زیرا انجام عمل جراحی بخشی از درمان است که مسائل و مشکلات خودش را دارد.

استفاده از این روش درمانی بر روی ورزشکاران در رشته های دیگر ورزشی مثل فوتبال و بیس بال هم نتایج مشابه داشته است. با این تفاسیر به زودی شاهد شکوفایی روشهای جدید مبتنی بر تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (پی آر پی) در آینده ای نه چندان دور خواهیم بود.
شاید به نظر برسد که انجام تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) یکی از آن روشهای تازه کشف شده است؛ در حالی که چنین نیست. این روش در حال حاضر بیش از 20 سال است که مورد استفاده قرار می گیرد و دندان پزشکان مدتها است که با این روش آشنا هستند. پیش از این تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (پی آر پی) برای بازسازی و ترمیم بافت های استخوان فک در بیمارانی که دچار سرطان شده بودند، مورد استفاده قرار می گرفت.
حالا پس از گذشت سالها و مشخص شدن اثرگذاری قوی و زیاد این روش، استفاده از آن در زمینه های دیگر پزشکی مثل جراحی های قلبی و عروقی، پزشکی ورزشی، مسائل و بیماری های مجاری ادراری، جراحی های زیبایی و حتی چشم پزشکی هم مرسوم شده است. مطالعات انجام شده در مورد این روش نشان داده اند که تزریق پلاسما (PRP) سرعت بازیابی را به میزان چشم گیری افزایش داده و خطرات و عوارض جانبی خاصی ندارد. در حال حاضر محققان بیشتر بر روی اثرگذاری این روش در آسیب دیدگی های اسکلتی عضلانی تمرکز کرده اند.

در مورد بیماری های مربوط به استخوان، مطالعات بیشتر در مورد اثر این روش بر روی مفاصل، ستون فقرات ، استخوان ها، رباط ها و تاندون ها صورت گرفته است. از آن جایی که در این مطالعات فقط تعداد کمی مورد مطالعه قرار گرفته اند، هنوز با قطعیت بالا نمی توان در مورد نتایج آن اظهار نظر کرد. ولی قطعا می توان گفت که با توجه به اثرات آن و تجربه هایی که از به کار گیری آن حاصل شده است و امید به پتانسیل بالای این روش درمانی، انجام تحقیقات گسترده و بیشتری لازم است تا بتوان به صورت گسترده تر از این روش برای درمان مشکلات مختلف استفاده کرد.
محققان در مورد مطالعات آینده به طور کلی امیدوار هستند. آنها امیدوارند بتوانند این روش را به بخشی از مراحل درمانی رایج و لازم برای درمان بیماری های مختلف و به خصوص پیش از انجام هر گونه عمل جراحی تبدیل کنند.