زانودرد چه عللی دارد؟

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

زانو بزرگترین مفصل بدن است که سر استخوان های درشت نی و ران را به هم وصل می کند و شامل غضروف در سر استخوان ها، تاندون ها و رباط های حمایتی است. این مفصل، به دلیل جایگاه خود، در هنگام ضربه یا تحرک، در معرض آسیب های فراوانی قرار می گیرد که این آسیب ها فرد را مستعد درد زانو در هر سنی می کنند. درد ایجادشده می تواند در مفصل زانو یا در کنار آن احساس شود که هر یک دلایل مختلفی می تواند داشته باشد. درد کنار زانو دوعلت اصلی دارد:

1. آسیب رباط های جانبی زانو
2. التهاب بورس (بورسیت)

در این مطلب، با ساختارهای مذکور آشنا شده، اصلی ترین دلایل آسیب و ایجاد درد کنار زانو را بررسی خواهیم کرد.

1. رباط های زانو

رباط ها ساختارهای بافتی مستحکم و در عین حال منعطفی هستند که وظیفه ی اتصال استخوان به استخوان را در مفاصل مختلفی بر عهده دارند. 4 نوع اصلی رباط در اطراف زانو وجود دارند که هر یک نقش ویژه ای را بسته به محل قرارگیری خود دارند. رباط های ACL و PCL در مرکز زانو قرارداشته و با هم ساختار ضربدری را تشکیل می دهند و به ترتیب مسئول کنترل حرکات زانو هنگام رو به جلو و رو به عقب هستند. همچنین رباط های MCL و LCL نیز در اطراف زانو قرار داشته و به ترتیب باعث ثبات ساختار داخلی و خارجی زانو می شوند. رباط های دیگری نیز در کنار این رباط های اصلی قرار دارند.

آسیب رباط های زانو

رباط های زانو نقش حمایتی از زانو دارند و زمانی که نیرویی بیش از اندازه یا در جهت نامناسب به آن ها واردشود، دچار آسیب و پارگی می شوند. اصلی ترین دلایل آسیب رباط های زانو شامل موارد زیر است:

- تغییر ناگهانی سرعت حرکت
- تغییر ناگهانی جهت حرکت
- برخورد ضربه ی مستقیم به زانو
- پیچش زانو
- سقوط نامناسب بر روی پا که نیروی زیادی بر زانو وارد می کند
- چرخش بوسیله ی یک پا در هنگام حرکت

اصلی ترین و معمول ترین رباط مسئول درد کنار زانو، رباط های LCL هستند که اصلی ترین علت آسیب آن ها واردشدن نیروی بیش از اندازه به داخل زانو است. این نیروها به سمت خارج زانو هدایت شده و باعث کشیدگی و پارگی رباط های جانبی می شوند.

علائم آسیب رباط زانو

- تورم زانو از جمله بخش های کناری آن
- احساس درد در اطراف زانو
- احساس بی ثباتی در زانو
- احساس سفتی و قفل شدگی در زانو
- بادکردگی در اطراف زانو، از جمله در ساعات اولیه ی پس از آسیب

گرچه دردهای ناشی از آسیب رباط های جانبی می توانند با حرکات ورزشی و راهکارهای درمانی التیام یابند اما در صورتی که آسیب جدی در رباط های زانو، درمان نشده باقی بمانند می توانند در نهایت به آسیب های جدی تری مانند آرتروز ختم شوند که درمان آنها بسیار سخت تر خواهدبود.

2. آسیب یا التهاب کیسه های بورس:

کیسه های بورس، ساختارهای بافتی کوچکی هستند که معمولا در بین سطح مشترک استخوان و عضله قرار گرفته و باعث کاهش اصطکاک و تنش بین دو سطح در هنگام حرکت بر روی هم می شوند. این کیسه ها در اطراف زانو نیز قرار دارند و مایع لغزنده ی داخل آن ها منجر به لغزش عضله و استخوان روی هم می شود. مشکلاتی که کیسه های بورس با آن مواجه می شوند شامل خشک شدگی مایع داخل آن و التهاب بورس است. راهکارهای درمانی برای خشک شدگی کیسه های بورس شامل دارودرمانی، فیزیروتراپی و تزریق مابع به داخل آن است. التهاب بورس که بورسیت نام دارد و همچنین خشکی مایع داخل کیسه های بورس در نهایت متجر به درد در کنار زانو می شوند.

دلایل ایجاد بورسیت

- فشار مداوم و تکرارشونده بر کیسه های بورس مثلا هنگام نشستن طولانی مدت
- سایش مداوم کیسه ها در اثر فعالیت های زیاد مانند پرش یا ضربه
- انفباض مداوم عضلات یا تورم در آنها می تواند با فشار مداوم بر کیسه های بورس موجب التهاب آنها می شود
- آسیب مستقیم به زانو و اطراف آن

علائم ایجاد التهاب بورسیت

- ایجاد درد در مفصل زانو یا در کنار آن
- افزایش درد مفصل یا اطراف آن هنگام فعالیت مفصل
- تورم و بادکردگی زانو یا اطراف آن
- قرمزی زانو یا اطراف آن

تشخیص علت اصلی دردهای زانو و دردهای اطراف زانو توسط پزشک متخصص صورت می گیرد و راهکارهای درمانی بسته به نوع آسیب، وضعیت کلی بیمار و محل آسیب انتخاب می شوند. گاهی دردها با حرکات ورزشی و درمان های خانگی التیام می یابند اما گاهی نیاز به دارودرمانی یا انواع جراحی زانو یا جراحی رباط های مختلف زانو وجود دارد که تشخیص همه ی این موارد بر اساس نظرات پزشک متخصص زانو خواهدبود.