کهیر یکی از رایج ترین عارضه های پوستی است که معمولاً به صورت لکه های قرمز جداجدا یا به هم پیوسته روی پوست خود را نشان می‎دهد. کهیر بارداری هم یکی از انواع نسبتاً شایع کهیر است که در دسته کهیرهای حاد قرار می‏گیرند. کهیرهای حاد برخلاف کهیرهای مزمن که روی پوست باقی می مانند، معمولاً بر اثر یک واکنش آلرژیک به عاملی بیرونی به وجود می آید و بعد از اتمام دوره‎ از بین می روند.

بیشتر خانم ها در بارداری اول خود کهیر پوستی را تجربه می کنند، به ویژه در سه ماهه سوم و آخر دوران حاملگی. این عارضه پوستی معمولاً به صورت ضایعاتی روی شکم و ران ها خود را نشان می دهد که خارش دارند.

علل کهیر در بارداری

علت دقیق کهیر مشخص نیست. با این حال، مطالعات نشان می دهد که یک زن باردار ممکن است به دلایل زیر، کهیر داشته باشد:

1. کشش شکم:

نوزادان سنگین یا بزرگ، فشار زیادی بر روی پوست می گذارند و به بافت ارتباطی آسیب می زنند. این کار با علامت هایی شروع می شود و بعداً باعث التهاب پوست می شود و در نهایت منجر به خارش پوستی می شود.

2. سیستم پرکار اعصاب:

کبد، دستگاه دفع سموم اولیه بدن است؛ اما هنگامی که مواد سمی بیش از حد مصرف می شود، نشانه هایی از تغییر رنگ پوست و جوش ها را به همراه دارد. کلیه ها خون بدن را تصفیه می کنند و مشهور هستند که نقش حیاتی در از بین بردن جوش ها ایفا می کنند.

همچنین شواهدی وجود دارد که نشان می دهند پاک سازی خون، درمان کهیر را به همراه دارد. اگر کلیه ها قادر به انجام این کار بالقوه نباشند، ممکن است باعث خارش پوست شود.

3. انتقال سلول های جنینی:

سلول های Fetal به بخش های مختلف بدن مادر از جمله پوست انتقال می یابند. گاهی اوقات پوست شما با این سلول های جنینی به عنوان مواد خارجی رفتار می کند و باعث ایجاد واکنش می شود و خارش پوست را به همراه دارد.

انتقال سلول های پوست به احتمال زیاد در جنین های مذکر رخ می دهد. مشخص شد که 60% تا 70% زنانی که خارش پوستی دارند، دارای DNA مردانه در جوش پوستشان هستند.

علل دیگری نیز باعث بروز این عارضه در بدن می شوند مثل:

• شوره ی سر حیوانات
• برخی داروها
• مواد شیمیایی
• نیش حشرات
• گرده گل ها
• مواد غذایی مانند ماهی، صدف دریایی، آجیل، تخم مرغ، شیر و یا غذاهای دیگر
• قرار گرفتن در معرض آفتاب، سرما یا آب
• استرس روحی و عاطفی
• عرق کردن
• عفونت
• ورزش

البته نوعی کهیر شدید همراه با خارش به نام پاپول و پلاک های حاملگی وجود دارد که ممکن است در سه ماهه سوم ایجاد شود. این نوع معمولاً در جاهایی که پوست شکم کشیده شده و همچنین در اطراف سینه ها و پاها دیده می شود.

علائم کهیر پوستی در بارداری

کهیر بیشتر به صورت جوش های ریز گروهی روی بازوها، پاها و پشت ظاهر می شود. همچنین کهیر می تواند تغییر مکان دهد و به قسمت های دیگر بدن گسترش یابد. برخی از علائم و نشانه های رایج کهیر پوستی در دوران بارداری که به شناسایی وضعیت و کمک سریع پزشکی کمک می کنند، عبارتند از:

• ظاهر شدن جوش های برجسته در قسمت های مختلف بدن. این جوش های پوستی می توانند بسیار ناخوشایند و دردناک باشند.
• ایجاد خارش در سینه ها، ران ها، باسن و شکم. این قسمت های بدن مناطقی هستند که وزن بارداری در آنها جمع می شود؛ بنابراین باعث کشش پوست و ایجاد کهیر می شوند.
• خشکی شدید پوست در اطراف شکم، باسن و ران ها
• ایجاد جوش های ریز که می توانند قسمت های محدودی از بدن را درگیر کرده یا کل بدن را تحت تأثیر قرار دهند. این جوش ها می توانند تغییر مکان دهند. بااین حال، در بیشتر موارد جوش ها در اطراف پاها، دست ها و پشت مشاهده می شوند.
• تورم موضعی. کهیر پوستی می تواند منجر به تورم در ناحیه تحت تأثیر پوست شود.

تشخیص کهیر بارداری

کهیر بارداری (خصوصاً کهیر خارش دار PUPPP) به شکل دانه های ریز قرمزرنگی است که با خارش و خشکی پوست همراه است. این دانه های ریز به شکل متقارن بر روی شکم گسترش پیدا می کنند و امکان دارد باسن، اندام های فوقانی و تحتانی، قفسه سینه و پشت را درگیر نمایند.

ضایعات کهیر بارداری همچنین در دست ها، پاها، کف دست ها، کف پاها نیز ظاهر می شوند و معمولاً صورت را درگیر نمی کنند. در کهیر بارداری تعداد ضایعات به سرعت افزایش پیدا می کنند. ممکن است ابتدا دانه های کهیر کوچک باشد و سپس درهم تلاقی پیدا کنند و بزرگ تر شوند. در این بیماری معمولاً تاول تشکیل نمی شود.

خارش ناشی از ضایعات کهیر متوسط تا شدید است و خراشیدگی به ندرت دیده می شود. ضایعات به صورت پاپول هایی قرمز شروع می شوند که اغلب با هاله ای کمرنگ احاطه شده اند

درمان کهیر بارداری

برای کهیر، درمان کاملی وجود ندارد و پس از بارداری به طور خودکار درمان می شود. بهترین درمان برای کهیر بارداری، زایمان و به دنیا آمدن کودک است. معمولاً پس از زایمان، کهیر طی 1 الی 2 هفته درمان می شود و نیازی به درمان خاصی نیست؛ اما در مواردی خاص ممکن است که کهیر پس از زایمان نیز ادامه داشته باشد و درمان نشود.

مرطوب کننده ها

می توانید مرطوب کننده های تسکین دهنده خارش را بر روی پوست خود بمالید تا احساس ناراحتی شما را برطرف کند. از مرطوب کننده هایی که دارای ترکیباتی هستند که مناسب کودک نیستند، خودداری کنید.

استروئیدهای موضعی

یک کرم حاوی استروئید، مانند یک کرم هیدروکورتیزون یک درصد، در هر قسمت از لکه دار استفاده می شود، می تواند به کاهش خارش کمک کند. درحالی که این کرم ها در دوران بارداری تا حد زیادی بی ضرر هستند، همیشه قبل از استفاده از آنها با پزشک خود مشورت کنید. پزشک ممکن است استروئیدهای موضعی را نیز قوی تر تجویز کند.

آنتی هیستامین ها

این داروها می توانند خارش را تسکین دهند؛ اما همیشه قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنید. نمونه هایی از داروهایی که به طور کلی در دوران بارداری ایمن به نظر می رسند شامل دیفن هیدرامین و ستیریزین (Zyrtec) است.

حمام های رفع خارش

یک کمپرس خنک و مرطوب نیز ممکن است کمک کند. در ضمن اگرچه ممکن است مشکل باشد؛ اما در صورت امکان از خاراندن بثورات خودداری کنید. انجام این کار فقط باعث می شود علائم بثورات بدتر شود. در بعضی موارد، پزشک ممکن است استروئید خوراکی را برای تسکین درد و خارش همراه با این بیماری تجویز کند؛ اما این موارد معمولاً برای زنانی که دچار علائم شدید همراه با این بیماری هستند، از جمله خارش شدید و ناراحتی تجویز می شود.

حمام گرفتن و شستشو

شستشو و حمام دادن ناحیه کهیر با ترکیب آب و آرد جو و یا ترکیب آب و جوش شیرین می تواند خارش ناحیه را بسیار کمتر کند.

کمپرس سرد

کمپرس سرد می تواند التهاب و خارش کهیر را کم تر کند؛ اما انجام آن نسبت به روش های دیگر کمی سخت تر است.توجه داشته باشید که تا جایی که می توانید باید از خاراندن کهیر خودداری کنید تا ایجاد زخم و یا تاول نکند و علائم و تحریکات کهیر بیشتر نشوند. در مواردی که کهیر بارداری بسیار شدید باشد، برای تسکین علائمی مانند درد و خارش، پزشک ممکن است که استروئیدهای خوراکی را برای فرد تجویز کند.

خطر کهیر بارداری

کهیر بارداری معمولاً هیچ خطری برای مادر و جنین ندارد؛ اما به شدت مادر را دچار خارش پوست می کند و همین برای او آزاردهنده خواهد بود. بهتر است اگر دچار کهیر بارداری شده اید از درمان های خودسر و خانگی خودداری کنید و برای رفع علائم و خارش به پزشک مراجعه کنید تا پماد یا دارو تجویز کند. کهیر بارداری معمولاً در هفته ها یا ماه های آخر بارداری ایجاد می شود و بعد از زایمان هم از بین می رود. بنابراین برای از بین بردن علائم و خارش آزاردهنده ناشی از آن مصرف آنتی هیستامین و حتی داروهایی با دوز کم کورتون، منع نمی شود. نگران کهیر بارداری نباشید و تنها در صورتی دارو مصرف کنید که خارش آن، تحملش را سخت کرده است. علاوه بر این، کهیر هیچ گونه ناهنجاری مادرزادی یا پوستی در جنین ایجاد نخواهد کرد.

---