علائم ، نشانه ها و راه های درمان تومور مغزی چیست؟

دکتر احمد شکرچی زاده [ متخصص جراحی مغز و اعصاب و ستون فقرات ]آدرس وب سایت : www.drshekarchizadeh.ir
آدرس مطب : اصفهان چهارباغ بالابین زمزم و دروازه شیرازکوچه مختاری ساختمان جم طبقه زیرزمین تلفن مطب : 36622101 - 031

به تجمع غیر عادی سلول ها در مغز ، تومور مغزی گفته می شود . جمجمه ، که مغز را احاطه کرده ، بسیار محکم است . هرگونه رشد در چنین فضای محدودی منجر به بروز مشکل می شود . ممکن است تومور ، سرطانی ( بدخیم ) یا غیر سرطانی ( خوش خیم ) باشد . با رشد تومور خوش خیم یا بدخیم ، فشار داخل جمجمه افزایش می یابد . در این صورت ، به مغز آسیب وارد می شود که مرگبار است . در این مقاله به بررسی دقیق تر تومورهای مغزی می پردازیم .

تومورهای مغزی به دو دسته ی اولیه و ثانویه تقسیم می شوند . منشا تومورهای اولیه در مغز است . بسیاری از تومورهای اولیه مغز خوش خیم هستند . تومور ثانویه مغزی ، که با نام تومور مغزی متاستاز هم شناخته می شود ، زمانی اتفاق می افتد که سلول های سرطانی یک اندام دیگر ، مانند ریه یا پستان ، به مغز سرایت کنند .

علائم تومور مغزی

علائم و نشانه های تومور مغزی بسیار متفاوت است و به اندازه تومور ، محل و سرعت رشد تومور بستگی دارد . علائم عمومی ناشی از تومور های مغزی ممکن است شامل موارد زیر باشد :

• سردرد با شروع جدید
• سردرد که به تدریج بیشتر و شدیدتر می شود
• حالت تهوع یا استفراغ با دلایل ناشناخته
• اختلالات بینایی ، مانند بینایی مبهم ، دید دوگانه یا از دست دادن دید محیطی
• از دست دادن تدریجی احساس یا حرکت در یک دست یا پا
• مشکل در حفظ تعادل بدن
• مشکلات گفتاری
• سردرگمی در امور روزمره
• تغییر شخصیت یا رفتار
• تشنج ، به ویژه در افرادی که سابقه تشنج ندارند
• مشکلات شنوایی
• گاهی اوقات علائم می توانند دیدگاهی را در مورد محل قرارگیری تومور در مغز فراهم كنند .
• مشکلات بینایی : مشکلات بینایی می توانند ناشی از تشكيل تومور درون و يا اطراف بخش های زير باشد :

1. غده هیپوفیز
2. عصب باصره
3. لوب پس سرى
4. لوب گيجگاهى

• مشکلات در گفتار ، خواندن و نوشتن :

1. قسمت های خاصی از مغز
2. قسمت های خاصی از مخچه
3. لوب گيجگاهى
4. لوب آهيانه

• اشکال در شنوایی :

1. در نزدیکی اعصاب جمجمه
2. لوب گيجگاهى

• اشکال در بلع :
• مخچه
• در اعصاب جمجمه یا در نزدیکی آن
• مشکل در حرکات دست ها ، بازو ها ، پاها و يا مشکل در راه رفتن :
• مخچه
• لوب پیشانی
• مشکلات مربوط به تعادل ، بی حسی ، ضعف یا درد در صورت می تواند نشان دهنده تشکیل تومور در نزدیکی پایه مغز باشد .

درمان تومور های مغزی

درمان یک تومور مغزی به نوع ، اندازه و مکان تومور و همچنین سلامت کلی و ترجیحات بیمار بستگی دارد .

جراحی

درمان قطعی در اکثر این ضایعات ،جراحی تومور مغزی می باشد . در برخی موارد ، تومور ها کوچک هستند و به سادگی از بافت مغزی اطراف جدا می شوند ، که در این صورت عمل جراحی برای جراح مغز و اعصاب ممکن می شود . جراحی شامل کرانیوتومی و تخلیه میکروسکوپی تومور به هدف کاهش فشار مغز و ارسال نمونه برای تشخیص قطعی نوع تومور مغزی می باشد . بعد ازتخلیه تومور مغزی با جراحی، استخوان جمجمه در محل فیکس می شود و پوست بخیه می گردد . در بسیاری از موارد بیمار خیلی زود به زندگی خود باز می گردد .

در موارد دیگر ، تومور ها می توانند از بافت اطراف جدا شوند و یا در نزدیکی مناطق حساس در مغز قرار بگیرند و جراحی را خطرناک و سخت کنند . در این شرایط ، پزشک بیش ترین میزان تومور را که ایمن است بر می دارد . حتی برداشتن بخشی از تومور مغزی می تواند به کاهش علائم و نشانه های شما کمک کند .

اقدامات لازم پس از جراحی تومور های مغزی

• محل جراحی باید یک روز در میان پانسمان شود .
• تا ۲ هفته پس از جراحی ، نباید به محل جراحی آب بزنید .
• قدم بزنید . قدم زدن باعث می شود که خون گردش بهتری داشته باشد و در بدن لخته نشود . علاوه بر این ، قدم زدن مانع از آمبولی می شود .
• تا ۲ هفته بعد از جراحی نباید فعالیت شدید داشته باشید . مسافرت هوایی نیز تا ۲ هفته ممنوع است .
• فیزیوتراپی بعد از جراحی تومور مغزی می تواند به بهبود ضعف اندام و اختلالات گواراش کمک کند .
• پزشک تا ۲ هفته توصیه به پوشیدن جوراب ضد آمبولی می کند . اگر بیمار نتواند راه برود ، باید به صورت مرتب تحت فیزیوتراپی قرار بگیرد و علاوه بر آن از جوراب ضدآمبولی نیز استفاده کند .
• دارو ها باید به طور دقیق و طبق تجویز پزشک مصرف شوند .
• بعد از عمل جراحی تومور مغزی ، باید بازتوانی تنفسی صورت گیرد . یعنی فرد با تمرین تنفس عمیق تلاش کند ظرفیت قبلی ریه خود را بازیابد .

خطرات جراحی تومور مغزی

• انجام جراحی برای برداشتن تومور مغزی ممکن است عوارضی مانند عفونت و خونریزی را به دنبال داشته باشد .
• خطرات دیگر ، ممکن است به قسمتی از مغز که در آن تومور قرار دارد ، بستگی داشته باشد .
• به عنوان مثال ، جراحی روی یک تومور در نزدیکی اعصابی که به چشم متصل می شوند ، ممکن است ریسک از دست دادن بینایی را به همراه داشته باشد .
• سایر روش های درمانی شامل پرتو درمانی یا تشعشع درمانی ، رادیوتراپی ، شیمی درمانی و درمان هدفمند دارویی می باشند .