ویژگی زانوبند مخصوص پای ضربدری

دکتر بیژن فروغ [ متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ]آدرس وب سایت : www.drforogh.ir
آدرس مطب : تهران ، بزرگراه چمران ، ابتدای باقرخان غربی ، پلاک 89 قدیم ، 26 جدید ، طبقه همکف تلفن مطب : 66576424 - 021

خرید زانوبند طبی برای جلوگیری از جراحت وارده یا حفاظت از بافت آسیب دیده زانو وسیله ­ای ضروری است. مفاصل زانو یکی از مهمترین و بزرگترین مفاصل در بدن است که وزن بدن را به هنگام راه­ رفتن، دویدن یا پرش تحمل می کند. همانطور که زانو وزن کل بدن را تحمل می کند، چاقی مفرط می تواند عامل ایجاد درد در زانو شود. اما انتخاب بهترین زانوبند کمی گیج­ کننده است. در این مقاله سعی می شود که ویژگی زانوبند متناسب با مشکل زانوی ضربدری معرفی گردد.

ژنووالگوم یا زانوی ضربدری

ژنووالگوم(Genu valgum) ، معروف به زانوی ضربدری(knock-knees) ، ناهمگونی زانو است که زانوها را به سمت داخل می چرخند. هنگامی که افراد با زانوهای ضربدری می ایستند، بین مچ پای آن ها تقریبا 7 سانتی متر یا بیشتر فاصله وجود دارد. این به این دلیل است که زانوهای آن ها تا این حد به سمت داخل خم شده است.

ژنووالگوم در کودکان خردسال شایع است و معمولاً با رشد آن ها اصلاح می شود. بیش از 75 درصد از کودکان بین 3 تا 5 سال زانوی ضربدری دارند. به گزارشی از بیمارستان کودکان شهر بوستون در حدود 99 درصد از این موارد تا زمانی که کودکان مبتلا به ژنووالگوم به سن 7 یا 8 سالگی برسد، زانوی ضربدری اصلاح می شود.

زانوی ضربدری همچنین می تواند در سال های بعدی زندگی از موارد زیر ایجاد شود:

• آسیب یا عفونت در زانو یا پا
• کمبود شدید ویتامین D و کلسیم
• چاقی
• آرتروز زانو

این بیماری قابل پیشگیری نیست، اما می توان اثرات آن را به حداقل رساند. فیزیوتراپی و ورزش اغلب جایگزین موفقی برای جراحی هستند.

علائم ژنووالگوم یا زانوی ضربدری:

این ناهنجاری که در دوران کودکی ادامه می یابد، ممکن است علائمی غیر از زانوهای ضربدری نشان دهد. این علائم عبارتند از:

• مفاصل سفت
• زانو درد
• راه رفتن با لنگیدن

رباط ها و ماهیچه های تحت فشار نیز می توانند باعث درد در لگن ، مچ پا یا پاها شوند. اگر فقط یک زانو از خط خارج شده باشد ممکن است وضعیت بدن نامتعادل باشد.

علت ایجاد زانوی ضربدری:

زانوی ضربدری تقریباً همیشه یک تغییر خوش خیم در رشد کودک به حساب می آید. اما به نظر می رسد که دلایل ژنتیکی و ارثی نیز دخیل باشد. زانوی ضربدری ممکن است به دلایل زیر ایجاد شود:

• آسیب یا عفونت در زانو یا پا
• ناهنجاری استخوانی ناشی از راشیتیسم و کمبود ویتامین D و کلسیم
• سایر بیماری های استخوانی
• چاقی و فشار وزن
• آرتروز در مفاصل زانو

به گفته مجله ارتوپدی اطفال، چاقی می تواند ژنووالگوم را تشدید کند. این مجله گزارش داد که در یک بررسی 71 درصد از کودکان مبتلا به ژنووالگوم چاق بوده اند.

تشخیص ژنووالگوم یا زانوی ضربدری:

هنگامی که زانوی ضربدری در کودک بزرگتر یا بزرگسال وجود دارد، مهم است که علت اصلی آن مشخص شود. بیماری استخوانی یا آرتریت باید درمان شود.

پزشک در مورد سابقه پزشکی خانوادگی و همچنین وجود درد، سوالاتی را مطرح می کند. در طول معاینه فیزیکی، پزشک نحوه ایستادن و راه رفتن را مشاهده می کند. آن ها همچنین به دنبال ارزیابی موارد زیر هستند:

• نابرابری در طول پا
• زاویه تراز زانو
• ناهمواری در نحوه پوشیدن کفش

در برخی موارد پزشک ممکن است برای بررسی ساختار استخوان اسکن اشعه ایکس یا MRI تجویز کند.

زانو بند مخصوص زانوی ضربدری:

برای بازیابی راستای پاها، استفاده از بریس و اسپلینت در هنگام شب توصیه می شود. این بریس ها خصوصاً برای افرادی مناسب هستند که سابقه خانوادگی ابتلا به زانوی ضربدری را دارند. وظیفه یک بریس متصل به کفش که شب ها از آن استفاده می شود، اعمال یک فشار در سمت داخل زانو و دو فشار در سمت بالا و پایین زانو که موجب ایجاد فشارهای اصلاحی می گردد. گاهی اوقات نیاز است که این بریس ها با قالبگیری از پای خود بیمار ساخته شوند. برای کودکانی که ژنووالگوم آن ها تا 8 سالگی برطرف نمی شود، بریس یا آتل ممکن است به رشد استخوان کمک کند.

هنگام تعیین نوع بریس برای درمان زانوی ضربدری مناسب برای بیمار، مقدار نارسایی، الگوی عضلات و شرایط بیمار مورد توجه قرار می گیرد. در مواردی که مشکل در سطح خفیف و به موقع شناسایی شود، بریس مناسب می تواند نارسایی موجود را درمان و اصلاح کند. در موارد پیشرفته تر، کودک نیازمند استفاده از نوع بریس دیگری خواهد بود.