آیا انجام سونوگرافی داپلر در بارداری ضروری است؟

دکتر غلامرضا سیف [ متخصص رادیولوژی و سونوگرافی ]آدرس وب سایت : www.drseif-radiology.ir
آدرس مطب : تهران ، یوسف آباد ، خیابان فتحی شقاقی ، بین چهلستون و بیستون ، راديولوژي و سونوگرافي شقایق تلفن مطب : 88553155 - 021

امروزه با پیشرفت تکنولوژی دستگاه های تصویربرداری بسیار با کیفیتی وارد بازارهای جهانی شده است که احتمال وقوع هرگونه خطایی را به حداقل رسانده است. در طی دوران بارداری، به طور معمول هر خانم باردار برای اطمینان از سلامتی جنین خود حداقل 3 یا 4 بار، می بایست سونوگرافی انجام دهد. سونوگرافی داپلر، از جمله سونوگرافی هایی می باشند که در دوران بارداری انجام می شود؛ اما گاهی پیش می آید که بنا به تجویز پزشک طبق وضعیت مادر و جنین، پزشک سونوگرافی های دیگری را هم تجویز می کند که از جمله آنها میتوان به سونوگرافی داپلر اشاره کرد.

سونوگرافی داپلر نوعی سونوگرافی است که با استفاده از امواج صوتی به بررسی ضربان قلب و جریان خون جنین می پردازد. سونوگرافی داپلر روش بسیار خوبی برای تعیین سرعت و جهت جریان خون جنین می باشد. نتایج حاصل از سونوگرافی داپلر می تواند در تعیین طبیعی بودن میزان رشد جنین، تأمین خون و مواد مغذی کافی به بافت ها در بارداری مفید باشد. سونوگرافی داپلر با همان دستگاه سونوگرافی معمولی انجام شده و غالباً در سه ماه سوم بارداری، در حاملگی های پر خطر و موارد لخته شدن خون، استفاده می شود. سونوگرافی داپلر روشی استاندارد برای بررسی عروق خونی می باشد. در این مطلب به بررسی سونوگرافی داپلر بارداری میپردازیم.

سونوگرافی داپلر در بارداری

در دوران بارداری، سونوگرافی داپلر برای بررسی جریان خون جنین و وضعیت سلامت کودک مورد استفاده قرار می گیرد. سونوگرافی داپلر جنین با کمک یک دستگاه دستی به نام مبدل انجام می شود. سونوگرافی داپلر، نشان می دهد که اکسیژن و مواد مغذی کافی به جفت و از جفت به جنین می رسد یا خیر. با استفاده از سونوگرافی داپلر، میتوان سرعت جریان خون را اندازه گیری کرد و به کاهش جریان یا مسدودی مسیر خون در رگ اصلی پی برد. این سونوگرافی از امواج صوتی بازتابی برای مشاهده جریان خون در رگ ها استفاده می کند. با استفاده از این ابزار می توان به انسداد رگ های اصلی یا کاهش جریان خون پی برد.

مزایای استفاده از سونوگرافی داپلر

• ایجاد تصاویر رنگی واضح از گردش خون در رگ های خونی اندام های مختلف
• شناسایی سریع رگ های خونی، دریچه های عروق و اختلال گردش خون در آنها
• ارزیابی جهت و شدت گردش خون در عروق خونی

انواع روش سونوگرافی داپلر در بارداری

سونوگرافی داپلر در دوران بارداری به نوع دستگاه و مرحله بارداری بستگی دارد:

1- سونوگرافی داپلر

سونوگرافی داپلر بارداری دقیقاً مانند سونوگرافی عادی انجام می شود، شما باید برای سونوگرافی داپلر بارداری و داپلر جنین روی تخت به پشت یا پهلو دراز بکشید، رادیولوژیست یا سونوگرافیست وسیله ای به نام مبدل را به آرامی بر روی پوست شکم شما و بالای عروق خونی حرکت می دهد. این مبدل امواج صوتی درون رگ ها را تقویت می کند و آن را از طریق یک میکروفون دریافت می کند. امواج صوتی از اجسام جامد، از جمله سلول های خونی برگشت می یابند. حرکت سلولهای خون تغییراتی را در بازتاب و بازگشت امواج صوتی منعکس شده ایجاد می کند که به آن اثر داپلر می گویند. در صورت عدم وجود جریان خون، بازگشت امواج بدون تغییر باقی می ماند. اطلاعات به دست آمده از امواج صوتی منعکس شده برای ترسیم نمودارها یا تصاویر نشان دهنده جریان خون در عروق خونی مورد استفاده قرار می گیرد، این نمودارها و تصاویر برای بازنگری یا ارزیابی های آینده قابل ذخیره سازی هستند.

2- داپلر از طریق واژینال

همانطور که از نام آن پیدا است، در اینجا پروب داپلر در داخل واژن قرار می گیرد. این روش به که پزشک کمک می کند بارداری خارج از رحم را بررسی کند.

3- داپلر جنینی

این دستگاه دستی است که برای نظارت بر ضربان قلب جنین مورد استفاده قرار می گیرد.

عوارض سونوگرافی داپلر

همانند سایر روش های سونوگرافی انجام سونوگرافی داپلر در بارداری خطری در پی ندارد. اگر سونوگرافی داپلر در بارداری توسط متخصص متبحر انجام شود در آن صورت تصویر واضحی از وضعیت سلامت جنین ایجاد می شود و در صورتی که به درستی به کار برده شود، انجام سونوگرافی داپلر در بارداری (سه ماهه دوم و سوم) خطری را برای جنین در پی نخواهد داشت.