کاربرد لایه برداری شیمیایی

پیلینگ شیمیایی می تواند ظاهر مشکلات پوستی زیر را بهبود بخشد:

• خطوط و چروک های ریز پوست
• هایپرپیگمانتاسیون (بدرنگی های پوست یا لکه های پیری)
• منافذ بزرگ پوستی که در نتیجه مراقبت ناکافی از پوست ایجاد می شوند.
• آسیب های خفیف ناشی از تابش خورشید
• اسکارهای کوچک
• پیلینگ شیمیایی را می توان در نواحی صورت، بازو، ساق، گردن، سینه و دست انجام داد.

انواع لایه بردارهای شیمیایی

آلفا هیدروکسی اسیدها (AHA)

این اسیدها شامل گروهی از اسیدهای محلول در آب هستند که معمولاً از میوه های قندی استخراج می شوند. معروف ترین AHA ها عبارت اند از:

1. گلیکولیک اسید که از نیشکر استخراج می شود.
2. لاکتیک اسید که در شیر و برخی سبزیجات وجود دارد.
3. سیتریک اسید که در مرکبات یافت می شود.
4. تارتاریک اسید که در انگورها وجود دارد.
5. مالیک اسید که از سیب استخراج می شود.

این اسیدها کمک می کنند که لایه ای از روی پوست صورت برداشته شود تا سلول های جدید و یکدست تر از نظر رنگ جای سلول های قدیمی را بگیرند. نسبت به سایر اسیدهای استفاده شده برای لایه برداری پوست، AHA ها عملکرد سطحی تری دارند .

بتا هیدروکسی اسیدها (BHA)

این اسیدها محلول در چربی هستند می توانند تا عمق فولیکول های مو نفوذ کنند و چربی اضافی و سلول های مرده را از درون منافذ پوستی خارج سازند. بتا هیدروکسی اسیدها بیشتر برای درمان آکنه و آسیب های پرتوهای مضر آفتاب استفاده می شوند. معروف ترین BHA، سالیسیلیک اسید است که عمدتاً در درمان آکنه استفاده می شود؛ ولی برای بهبود قرمزی و التهاب کلی پوست هم مفید است.

رتینوئیک اسید

رتینوئیک اسید نوعی رتینوئید است و از مشتقات ویتامین A محسوب می شود. این لایه بردارها معمولاً در کلینیک ها استفاده می شوند و کمتر در تولید محصولات لایه بردار خانگی کاربرد دارند. رتینوئیک اسید نسبت به BHA لایه برداری عمقی تری انجام می دهد و برای رفع جای زخم یا اسکار، لکه ها و خطوط پوستی مؤثر است.

فنول

این ماده شیمیایی قوی برای لایه برداری عمیق پوست کاربرد دارد.

انواع روش لایه برداری شیمیایی پوست

سه نوع لایه برداری شیمیایی با توجه به میزان عمق لایه برداری پوست که انتخاب صحیح نوع و میزان آن وابسته به مشکل مورد نظر متفاوت است، عبارتند از:

لایه برداری سطحی

این روش برای تأثیرگذاری بر لایه بالایی پوست یا اپیدرم استفاده می کنند. با توجه به اینکه لایه برداری سطحی به لایه های عمیق پوست نفوذ نمی کند، با احتمال کمتر بروز عوارض و بهبود سریع تر پوست همراه است. لایه برداری سطحی به 1 تا 7 روز زمان برای بهبودی نیاز دارد. همچنین استفاده از ضد آفتاب در این زمان بسیار ضروری است. با توجه به اینکه این روش ملایم ترین نوع لایه برداری است برای مشاهده نتایج به 5 جلسه درمان نیاز دارد. می توان هر 2 تا 5 هفته یک مرتبه لایه برداری سطحی را انجام داد.

لایه برداری با عمق متوسط

استفاده از این روش برای موارد زیر توصیه می شود:

• اسکارهای جزئی ناشی از آکنه
• چین و چروک ظریف
• هایپرپیگمنتیشن جزئی
• آسیب ناشی از آفتاب

لایه برداری با عمق متوسط به 7 تا 14 روز زمان برای بهبودی نیاز دارد. این روش با تورمی همراه است که تا 48 ساعت بدتر نیز شده و ممکن است باعث ایجاد تاول شود. در این وضعیت، پزشک روش هایی برای بهبود پوست ارائه می کند. همچنین تا زمان بهبودی باید از قرارگیری در معرض آفتاب خودداری کرد.

لایه برداری عمیق

معمولاً متخصصان از این روش استفاده نمی کنند. در واقع برای اثربخشی روی لایه های عمیق پوست اغلب لیزر درمانی مؤثرتر از لایه برداری عمیق است، با این وجود این روش برای موارد زیر کاربرد دارد:

• هایپرپیگمنتیشن متوسط تا شدید
• آسیب متوسط تا شدید ناشی از نور آفتاب
• چین و چروک متوسط تا شدید

در این روش برای استحکام لایه های عمیق پوست، به 14 تا 21 روز زمان برای بهبودی نیاز است.

مراحل انجام لایه برداری شیمیایی پوست

پیلینگ شیمیایی معمولاً در مطب پزشک قابل انجام است. پیلینگ های عمیق تر نیاز بی حسی نیز دارند؛ اما انواع سطحی، نیازی به آن نیست. دفعات درمان بر حسب شرایط هر فرد متفاوت است و نتیجه نهایی اغلب چند ماه بعد از درمان ظاهر می شوند. ماده شیمیایی روی محل مورد نظر که معمولاً تمام صورت است، مالیده می شود. با این کار ترکیبات شیمیایی، لایه برداری را شروع می کنند. اول لایه خارجی پوست که معمولاً شامل پوست مرده است برداشته می شود. سپس ترکیبات شیمیایی شروع به تحریک ساخته شدن سلول های جدید پوست می کنند.

اقدامات قبل از لایه برداری شیمیایی پوست

همانند روند روتین پوستی ابتدا پوست صورتتان را پاک کنید تا بقایای مواد آرایشی، انواع کرم ها و چربی، سلول های مرده و باکتری ها کاملاً از روی پوست پاکیزه شود. بسته به نوع پوستی که دارید از محصولات مخصوص نوع پوست خودتان استفاده کنید تا بهترین نتیجه را بگیرید و پوستتان به خوبی پاک شود. سپس با استفاده از انواع تونیک و تونر آلودگی های عمیق تر را از پوست بیرون بکشید تا پوست صورتتان آماده برای لایه برداری شود.

مراقبت بعد از لایه برداری شیمیایی پوست

به منظور تسریع بهبودی و کاهش ریسک عوارض لازم است راهنمایی های پزشک معالج به دقت رعایت شود و تا دو هفته از آرایش و قرار گرفتن در معرض آفتاب خودداری شود. در صورت لزوم برای خروج از منزل باید از ضد آفتاب با spf15 یا بالاتر استفاده شود.

موارد منع لایه برداری شیمیایی پوست

لایه برداری شیمیایی پوست برای همه افراد مناسب نیست. در صورت وجود برخی بیماری ها و مصرف برخی داروها لایه برداری پوست باید با احتیاط انجام شود:

• مصرف داروی ایزوترتینوئین برای رفع آکنه در شش ماهه گذشته
• داشتن رنگ چهره تیره
• داشتن موهای قرمز و یا پوست کک و مکی
• داشتن اسکار در پوست
• پیگمنتاسیون غیر نرمال در پوست
• زگیل های صورت
• داشتن سابقه بروز تبخال

هزینه لایه برداری شیمیایی پوست

هزینه لایه برداری شیمیایی برای هر شخص با توجه به لایه برداری سطحی و لایه برداری عمقی متفاوت است و نمیتوان به شکل قاطع بیان کرد که هزینه برای هر شخص چقدر می باشد.

عوارض لایه برداری شیمیایی پوست

لایه برداری شیمیایی پوست می تواند عوارض جانبی متفاوتی را در پی داشته باشد. از جمله عوارض لایه برداری پوست عبارت است از:

• قرمزی: روند نرمال بهبودی حاصل از لایه برداری شیمیایی پوست عبارت است از بهبود قسمت های قرمز پوست بعد از لایه برداری. قرمزی پوست بعد از لایه برداری عمیق ممکن است تا چند ماه ادامه داشته باشد.
• اسکار: به ندرت پیش می آید که لایه برداری شیمیایی پوست سبب ایجاد اسکار یا زخم شود (معمولاً در بخش های پایینی صورت). آنتی بیوتیک ها و داروهای استروئیدی می تواند ظاهر این اسکارها را بهتر کند.
• تغییر در رنگ پوست: لایه برداری شیمیایی پوست می تواند سبب شود پوست تحت درمان تیره تر از حد نرمال شود (هایپرپیگمنتاسیون) یا بالعکس ناحیه تحت درمان روشن تر از حد نرمال باشد
• (هایپوپیگمنتاسیون): هایپرپیگمنتاسیون بعد از لایه برداری سطحی شایع تر است در حالی که هایپوپیگمنتاسیون بعد از لایه برداری عمیق شایع تر می باشد. تغییر در رنگ پوست نیز در افرادی شایع است که پوست تیره تری دارند و می تواند دائمی باشد.
• عفونت: لایه برداری شیمیایی پوست می تواند سبب فعالیت ویروس هرپس شود (ویروسی که سبب ایجاد تبخال یا زخم سرد می شود). به ندرت پیش می آید که لایه برداری شیمیایی پوست بتواند منجر به عفونت باکتریایی یا قارچی شود.
• آسیب به قلب، کلیه و کبد: لایه برداری عمیق پوست با ماده شیمیایی کربولیک اسید انجام می شود که می تواند به ماهیچه های قلب آسیب برساند و سبب ضربان نامنظم قلب می شود. کربولیک اسید یا فنول هم چنین می تواند به کلیه و کبد نیز آسیب برساند. برای محدود کردن میزان مواجه با فنول، لایه برداری عمیق پوست در بازه های 10 تا 20 دقیقه انجام می شود.

---