افتادگی ابرو چیست و به چه علت ایجاد میشود؟

دکتر بهرام اشراقی [ فلوشیپ پلاستیک و ترمیمی چشم ]آدرس وب سایت : www.dreshraghi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، چهارباغ بالا ، مجتمع كوثر 2 ، طبقه سوم ، واحد 527 تلفن مطب : 36205114 - 031

افتادگی ابرو که گاهی پتوز ابرو نیز نامیده میشود به پایین آمدن ابرو نسبت به حالت طبیعی گفته میشود که منجر به تاثیرات منفی از نظر زیبایی شود و یا با محدود کردن میدان دید، وضعیت بینایی را تحت تاثیر قرار دهد. علت اصلی افتادگی ابرو این است که بافت نرم و اضافی در بالای پلک تجمع یافته و ابرو را به سمت پایین میکشد. افتادگی ابرو به طور معمول در افراد مسن مشاهده میشود که به علت ضعف عضلات ناشی از افزایش سن، امکان بالا نگه داشتن بافت اضافی وجود ندارد. با این حال در سایر افراد نیز امکان ایجاد افتادگی ابرو وجود دارد. برای مثال اگر در اثر سانحه یا تصادف، آسیبی به ناحیه قدامی اعصاب صورت وارد شود، پیامرسانی عصبی به عضلات بخشی از صورت با اختلال مواجه شده در نتیجه عضلات نمی توانند بافتهای مرتبط با ابرو را در ناحیه صحیح و طبیعی نگه دارند.
زمانی که افتادگی ابرو ایجاد شود، منجر به نزول بافت نرم ابرو شده و پلک را نیز به سمت پایین فشار میدهد. در این حالت معمولا شاهد تجمع پوست اضافی بر روی پلک، نزدیک خط مژه ای و بالای مژه ها هستیم. این حالت را پتوز کاذب هم میگوییم. در پتوزِ معمول، افتادگی پلک به علت مشکل در عضلات یا ساختار خود پلک ایجاد میشود اما در پتوز کاذب، مشکل به وجود آمده در ابرو و افتادگی آن منجر به افتادگی پلک میشود. تشخیص این دو حالت اگرچه از نظر ظاهری دشوار است اما با بررسی ابرو به راحتی میتوان بین این دو حالت تمایز برقرار شد و روش درمانی مناسب را انتخاب کرد. در صورتی که با بالابردن ابرو ارتفاع پلک نیز دچار تغییر میشود و افتادگی پلک رفع میگردد بنابراین این نوع افتادگی ابرو از نوع پتوز کاذب است. در غیر اینصورت معمولا افتادگی پلک بخاطر مشکل در خود پلک است. البته امکان اینکه هم پلک و هم ابرو بصورت همزمان دچار افتادگی شوند نیز وجود دارد.

علت افتادگی ابرو

تقریبا تمام افتادگی های ابرو اکتسابی هستند، به این معنی که از والدین به فرزندان منتقل نمیشوند بلکه در اثر سبک زندگی و عوامل محیطی ایجاد میگردند. در موارد انگشت شماری ممکن است افتادگی ابرو به علت توارث ایجاد شود، مانند تکامل نیافتن سلولهلی عصبی صورت و عضلات مرتبط با آنها به دلیل مشکلات ژنتیکی.
علت افتادگی ابرو را میتوان به شرح زیر بیان کرد:

• افزایش سن: معمول ترین علت افتادگی پلک این است که در اثر افزایش سن تغییراتی در بافت نرم ابرو ایجاد میشود. افزایش خاصیت کشسانی بافت همبند، پوست و عضلات قدامی اطراف ابرو ابتدا به شکل افتادگی در یک سوم جانبی ابرو خود را بروز میدهد و در صورت عدم درمان و با پیشرفت آن، افتادگی ابرو در بخش میانی و دو سوم باقیمانده پلک نیز ایجاد میگردد.
• تروما یا آسیب فیزیکی: در صورتی که ضربه ای فیزیکی به بافتهای اطراف ابرو بخورد این امکان وجود دارد که پتوز ابرو ایجاد شود
• افتادگی ابروی میوژنیک: مشکلات میوژنیک به اختلالاتی گفته میشود که علت ایجاد آن وجود مشکل در عملکرد عضله است (و نه عصب). در برخی بیماریها شاهد تحلیل رفتن و آسیب عضلات مختلفی در بدن هستیم که برخی از آنها بصورت توارثی هستند. در این حالت نیز ممکن است تحلیل عضلات اطراف ابرو منجر به ایجاد افتادگی ابروی میوژنیک شود.
• عفونت: سندروم رامسی هانت (Ramsay Hunt syndrome) نوعی بیماری است که در طی آن ویروسی به نام واریس زوستر مجدد در بدن فعال میشود و عفونت ویروسی ایجاد میشود. برای فعالیت مجدد این ویروس لازم است تا فرد سابقه آلودگی با این ویروس را داشته باشد. نتیجه فعالیت مجدد این ویروس ایجاد مجموعه ای از علائم از جمله فلج برخی عضلات صورت است که میتواند در نهایت منجر به افتادگی ابرو شود. عوامل عفونی دیگری مانند ویروس هرپس، ویروس HIV، ویروس وست نیل و ... نیز میتوانند علائم مشابهی ایجاد کنند.

• اسپاسم عضلانی: اسپاسم عضلانی به انقباض یا انبساط غیرارادی عضلات گفته میشود که منجر به ایجاد حرکات غیرارادی در آنها میشود. اسپاسم توارثی یا اکتسابی میتوانند منجر به انقباض عضلات زیرین ابرو شوند و آن را به سمت پایین بکشند؛ در نتیجه افتادگی ابرو ایجاد شود. اسپاسم ها ممکن است منجر به تغییرات دائمی در محل قرارگیری ابرو شوند.
• افتادگی ابروی نئوپلاستیک: نئوپلاسم معمولا به شرایطی اطلاق میشود که سلولها بصورت نامناسب شروع به رشد میکنند و سلولها یا بافت جدید و نامطلوب ایجاد میکنند. گاهی در اثر نئوپلاسم بافت های اطراف ابرو، عصب مرتبط با عضلات ابرو نیز تحت تاثیر قرار میگیرد و عملکرد خود را از دست میدهد. در این حالت ممکن است افتادگی ابرو ایجاد شود.
• آسیب های ناشی از روشهای درمانی دیگر: گاهی ممکن است یک جراحی در اطراف ابرو انجام شده باشد که منجر به آسیب عضلات یا عصب مرتبط با عضلات ابرو شود. در این حالت نیز ممکن است افتادگی ابرو به عنوان عارضه جانبی یک جراحی نامرتبط با افتادگی ابرو باشد. علاوه بر جراحی، روشهای غیرجراحی مانند تزریق بوتاکس در اطراف چشم نیز ممکن است چنین عوارضی را از خود نشان دهند.

درمان افتادگی ابرو

درمان افتادگی ابرو به علتِ ایجاد، شدت و موضع افتادگی آن وابسته است. با توجه به اینکه اکثر افتادگی های ابرو در اثر افزایش سن ایجاد میشوند روش درمانی مشخص و آزمون شده ای نیز دارند. روشهای درمانی برای افتادگی ابرو شامل روشهای غیرجراحی مانند لیفت ابرو با بوتاکس و نیز روش لیفت ابرو با جراحی است.

لیفت ابروی دائم که لیفت ابرو با جراحی یا لیفت پیشانی نیز نامیده میشود روشی برای جوانسازی پوست و چشم است که در طی آن میتوان ابرو را بالاتر برده و در محل طبیعی و مناسب قرار داد. این روش جراحی میتواند نواحی پیشانی، ابرو و اطراف چشم را تحت تاثیر قرار داده و جوانتر کند. همچنین میتوان جراحی لیفت ابرو را با جراحی های زیبایی دیگر بصورت همزمان نیز به کار برد تا تاثیر آن دو چندان شود. برای سایر انواع لیفت ابرو که به علت آسیب عصب، تخریب عضلات و ... ایجاد میشوند لازم است تا روشهای درمانی با توجه به شرایط فرد و وضعیت بیماری زمینه ای اتخاذ شوند.

هزینه عمل افتادگی ابرو

قیمت و هزینه عمل افتادگی ابرو ، وابستگی مستقیم به روش جراحی، مهارت و تخصص پزشک، محل انجام عمل و شاخص های دیگری دارد که در مشاوره و معاینات اولیه پس از برآورد، به فرد اطلاع داده میشود. به همین دلیل برای همه افراد یک هزینه ثابت و مشخص را نمیتوان در نظر گرفت.