شایع ترین علل ادرار مکرر شبانه یا ناکچوریا

دکتر پیمان صالحی [ متخصص جراحی کلیه و مجاری ادراری و ناباروری ]آدرس وب سایت : www.drsalehi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، اتوبان آقا بابایی ، بعد از روگذر حکیم شفائی ، بلوار سلامت، شهرک سلامت اصفهان ، طبقه دوم تلفن مطب : 35548081 - 031

تکرر ادرار در شب به معنای دفع بیش از حد ادرار در شب است . در زمان خواب ، معمولا بدن مقدار کمتری ادرار تولید می کند . این امر باعث می شود تا افراد شب ها کمتر برای دفع ادرار از خواب بیدار بشوند و بتوانند یک خواب خوب ۶ تا ۸ ساعته داشته باشند . اگر مجبور هستید شب ها ۲ بار یا بیشتر برای ادرار کردن بیدار بشوید ، احتمالا به تکرر ادرار در شب مبتلا هستید .

تکرر ادرار در شب علاوه بر اختلالات خواب ، می تواند نشانه ای از بیماری های دیگر باشد . در این مطلب به بررسی شایع ترین علل ادرار مکرر شبانه یا ناکچوریا می پردازیم .

علل ادرار مکرر شبانه یا ناکچوریا

ادرار اضافی می تواند ناشی از موارد زیر باشد :

• افزایش حجم ادرار ( پلی اوری )
• حجم طبیعی ادرار همراه با نیاز بیشتر برای دفع آن ( تکرر ادرار )
• هر دو مورد فوق

برخی از علل افزایش حجم ادرار با علل تکرر ادرار متفاوت اند . با این حال ، از آنجایی که بیشتر افرادی که حجم ادرار بالایی دارند ، تکرر ادرار نیز دارند ، بنابراین معمولا این دو علامت همراه با یکدیگر در نظر گرفته می شوند .

شایع ترین علل ناکچوریا شامل موارد زیر می شوند :

• عفونت های دستگاه ادراری : شایع ترین دلایل تکرر ادرار در شب ، عفونت ادراری است . عفونت ادراری علائمی از جمله نیاز به تکرر ادرار در طول شبانه روز ، سوزش مجرای ادرار ، درد ، ادرار متناوب و مشکل در ادرار کردن را نشان می دهد .
• دیابت شیرین : که اغلب به آن دیابت می گویند یکی از شایع ترین علل پرادراری است . در دیابت مقدار زیادی گلوکز در توبول های کلیه جمع شده و موجب افزایش حجم ادرار می شود .
• دیابت بی مزه : زمانی رخ می دهد که بدن نمی تواند مقدار کافی هورمون ضدادراری ( هورمون آنتیدیورتیک ) تولید کند . این هورمون موجب بازجذب مایعات در کلیه می شود . زمانی که هورمون ضد ادراری به اندازه کافی تولید نشود ، موجب افزایش تولید ادرار یا پلی اوریا می شود .
• مثانه پرکار : برخی از افراد ظرفیت های مثانه تشریحی کمی بر اساس جای زخم ، تشعشع یا اشکال دیگر آسیب دارند . بزرگ شدن پروستات معمولا باعث بروز تکرر ادرار می شود ، همچنین بسیاری از بیماری های عصبی که اغلب تاثیرات عمیقی بر عملکرد مثانه دارند ، باعث تکرر ادرار می شوند . تخلیه ناقص مثانه می تواند باعث تکرر ادرار شود . تخلیه ناقص اغلب با بزرگ شدن پروستات ، بافت اسکار در مجرای ادرار ، مسائل عصبی و افتادگی مثانه مشاهده می شود .
• داروها : برخی داروها مانند دیورتیک ها ( ادرار آورها ) نیز موجب تولید بیش از حد ادرار می شوند . به عنوان مثال داروهایی که برای درمان فشار خون و ادم مورد استفاده قرار می گیرند دیورتیک بوده و موجب پر ادراری می شوند .
• پیری : هنگامی که فرایند پیری در بدن شروع می شود ، تولید هورمون های ادرارآور که باعث تکرر ادرار می شوند ، به خصوص در شب افزایش می یابد . همچنین با افزایش سن ، عضلات ضعیف می شوند و نگهداری ادرار برای مدت زمان طولانی مشکل تر خواهد بود .
• مصرف بیش از اندازه مایعات : اگر درست قبل از خواب مایعات می نوشید ، به ویژه نوشیدنی های حاوی کافئین یا الکل ، ممکن است با احساس ادرار از خواب بیدار شوید زیرا کلیه ها هنگام خواب این مایع را فیلتر می کنند .

درمان ناکچوریا

• بهترین راه درمان ناکچوریا ، رفع علت زمینه ای می باشد . به عنوان مثال ، دیابت شیرین را می توان با استفاده از رژیم غذایی و ورزش در کنار تزریق انسولین یا دریافت داروهای ضد دیابت خوراکی درمان نمود .
• در برخی موارد می توان ادرار اضافی را با کاهش دریافت قهوه یا الکل درمان نمود .
• کاهش مصرف نوشیدنی از ۲ تا ۴ ساعت قبل از خوابیدن موجب می شود شب ها نیاز کمتری به دفع ادرار داشته باشید .
• اگر علت تکرر ادرار ، عفونت ادراری باشد ، تجویز آنتی بیوتیک می تواند راه درمان آن باشد .
• مصرف دارو های ادرار آور در زمانی که خیلی نزدیک به خواب نباشد می تواند از این مشکل جلوگیری کند .
• گاهی اوقات ، پزشک ممکن است داروهایی را تجویز کند که معمولا در درمان مثانه بیش فعال برای کاهش علائم استفاده می شود .