سندرم درد پس از جراحی سرطان پستان

دکتر سید محمد رضا حکیمیان [ بورد جراحی و فلوشیپ جراحی سرطان ]آدرس وب سایت : www.drhakimian.com
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان توحید میانی ، کوچه 23 تلفن مطب : 36294896 - 031

یک مطالعه جدید نشان می دهد که حدود یک چهارم زنانی که جراحی سرطان پستان دارند. در طی شش ماه پس از عمل جراحی درد قابل توجه و مداوم پستان را تجربه می کنند. بعد از جراحی سرطان پستان، بعضی از خانم ها درد عصبی(نوروپاتی) در دیواره قفس سینه، زیر بغل و بازوها دارند که با گذشت برطرف نمی شود. این سندروم، سندروم درد پس از ماستکتومی (PMPS) نامیده می شود. که علائم کلاسیک آن عبارتند از داشتن درد و سوزش دیواره قفسه سینه، زیربغل و بازو است.

این سندروم در ابتدا در زنان مبتلا به ماستکتومی توصیف شده است اما همچنان می تواند پس از جراحی برای حفظ پستان(مانند لامپکتومی : برداشتن جرم) ایجاد شود.
ورم دست نیز یکی از عوارض ناشی از جراحی پستان است. این اختلال در اثر برداشتن غدد لنفاوی به وجود می آید. هر اقدامی که به جریان مایع لنف کمک کند، می تواند در کنترل درد ورم دست پس از جراحی سرطان پستان موثر باشد.

اقدامات موثر در کنترل درد و ورم بعد از عمل سرطان سینه

• معمولا بعد از عمل جراحی بیمار در موقع تنفس بعلت درد حرکات قفسه سینه را در دامنه کامل انجام نداده و بعد از مدتی تنفس سطحی می شود و در نتیجه به مرور زمان ظرفیت حیاتی ریه ها کاهش می یابد و با ادامه این وضع در فعالیت های کم و عادی نیز دچار خستگی زودرس می گردد و در مواردی شدید تر باعث عدم توانایی او برای انجام کارهای عادی می گردد. از طرفی بیمار یک وضعیت ضدد درد ( بیشتر اوقات به صورت سیفوز یا قوز) به خود می گیرد که علاوه بر سایر عوارض کاهش ظرفیت حیاتی را بدنبال خواهد داشت. پس در اولین روز های بعد از جراحی، انجام تنفس عمیق به روش صحیح برایتان خیلی خوب و ضروری است. به پشت بخوابید و نفس عمیق بکشید و قفسه سینه و شکم را تا حد امکان باد کنید، سپس تمامی هوا را به آرامی خارج کنید. همچنان که هوا از ریه هایتان خارج می شود، خود را کاملا شل و ریلکس کنید.

• این کار را 3 تا 4 بار تکرار کنید، نفس عمیق بکشید و سپس خود را شل کنید.
• دامنه حرکتی و قدرت کامل بازو هایتان را حدودا 2 تا 3 ماه بعد از جراحی سینه باید به دست آورید اگر احساس می کنید که در به دست اوردن حرکت شانه مشکل دارید از تراپیست خود راهنمایی بگیرید.

مدیریت سندرم درد بعد از ماستکتومی (PMPS):

صحبت کردن در مورد دردی که دارید مهم است. PMPS باعث می شود؛ به مرور زمان توانایی دست خود را برای فعالیت های عادی و روزمره از دست بدهید. PMPS قابل درمان است. برهی از دارو های ضد درد، مانند مواد افیونی، همیشه برای درد های عصبی مفید نیستند، اما دارو ها و روش های درمانی مفید برای این نوع درد وجود دارد. برای کنترل درد با پزشک خود صحبت کنید.

تورم

بعد از جراحی ممکن است در دست یا بازوی سمت جراحی تورم ایجاد شود و معمولا بعد از مدتی بر طرف می شود. اما دست سمت مبتلا همیشه در معرض بروز لنف ادم است. در صورت بروز تورم در دست یا بازو و همچنین پیشگیری از بروز تورم وضعیتهای زیر توصیه می شود:

درد در زیر بغل

بیشتر درد های مزمن در پستان و زیر بغل مشاهده می شود. روش جراحی انجام شده در عمل پستان، تمیز کردن یا نکردن زیر بغل و عدم توجه به بهداشت داخلی، باعث اینگونه درد ها می شود. بیماران معمولا این درد ها را به صورت سوزش، فرور رفتن چاقو یا احساس بدی در پوست زیر بغل تعریف می کنند. درد هایی که پس از جراحی پستان ایجاد می شود، به حدی می رسد که کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار می دهد.

در بخش عمده ای از بیماران که غدد لنفاوی زیر بغل آنها تمیز شده است درد به دلیل قطع شدن اعصابی که از دیواره سینه به دست می روند، ایجاد می شود. به این دلیل امروزه زیر بغل بیمارانی که وضع آنها مناسب است دیگر تمیز نمی شود، تمیز کردن زیر بغل ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی مانند عوارض، ورم بازو و حتی سرطان بازو شود. ولی بشتر به صورت ورم بازو و حتی سرطان بازو مشاهده می شود.