حساسیت به دمپایی و صندل

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

حتما شنیده اید پای انسان قلب دوم است. بسیاری از گذشتگان بر این باور بودند که نقاط خاصی از کف پا نمایانگر سلامت بخشهایی از بدن است و نیاز به مراقبت زیادی دارد تا در همه حال، انسان آرامش داشته باشد.ورود بی مهاردمپایی خارجی با کیفیت پایین از جمله دمپایی چینی مشکلاتی را به دنبال داشته است که از شایعترین آنها بروز آلرژی است.

شایعترین آلرژنهای دمپایی، لاستیک، مواد شیمیایی و کرومات (درچرم)، نیکل موجود در سگک برخی صندلها و P-tertiary- butyl phenol formaldehyde resin (PTBPFR) محسوب می شود.اگر چه بسیاری از ترکیبات مثل گیاهانی که جهت برنزه یا تیره کردن چرم در استفاده می شوند، رنگها، کلوفونی، نگهدارنده های چرم و ترکیبات پلی اورتان می توانند بعنوان آلرژن محسوب شوند.

چسب هم از جمله مواد موجود دربرخی صندلها می تواند باعث بروز حساسیت شود. لایه خارجی می تواند چرم، لاستیک یا مواد سنتتیک باشد.چرم معمولا بوسیله کرومات تیره می شود ولی سایر تیره کننده ها شامل گیاهان، فرمالدئید و گلوتارآلدئید هستند. فرمالدئید باعث تیره شدن چرمهای سفید یا مقاوم به آب می شود و معمولا کمتر باعث بروز حساسیت می شوند. پس از تیره شدن چرم روغن زده می شود، سپس رنگ می خورد.

Biocideها مثل 2-n-اکتیل- 4- ایزوتیازومین 3- یک معمولا به روغن اضافه می شود.پلی اورتان، لاستیک و فومهای نئوپرن بخصوص در صندلهای اسپرت استفاده می شود. نئوپرن نوعی لاستیک سنتتیک است که رزینهای فنومیک بخصوص PTBPFR، تیواوره، کربومات و سایر افزودنیها به آن اضافه
می شود.

تخت صندل یا دمپایی (Sole) از ترکیبات مشابه و یا سایر فرمهای جامد لاستیک ساخته می شود. لایه داخلی تخته دمپایی یا صندل نیز از همین ترکیبات ساخته می شود. تخته فیبری نوعی ماده فیبری است که غالبا از چوب یا چرم در یک ماده چسبی ایجاد می شود و ممکن است دارای بیوسیدها باشد.

ترکیبات متفاوتی می تواند باعث بروز واکنش آلرژیک شود مثل لاستیک، رزینهای فرمالدئید، بیوسیدها و روغن کاج. چسب اصلی معمولا آب شده ترکیبات اورتان، نئوپرن و لاستیک طبیعی است. چسب معمولا باعث بروز آلرژی نمی شود ولی سایر ترکیبات از جمله لاستیک یا PTBPFRآلرژن هستند.

علائم بالینی:
تعریق باعث می شود آلرژنهای دمپایی مهاجرت کنند و بنابراین پترن درماتیت قابل تشخیص نیست. درماتیت می تواند بصورت لکه ای یا وسیعتر باشد و بر روی اگزمای قبلی سرشتی سوار شود ولی توزیع آن با توجه به حضور مواد آلرژن در لایه خارجی یا تخت دمپایی متفاوت است.

درماتیت لایه بالایی از ناحیه پشت شست پا شروع شده و به پشت پا و سایر انگشتان کشیده می شود. درماتیت ناشی از عوامل رنگ کننده (کرومات و گیاهان) و چسب غالبا همین فرم را دارد. ناحیه بین انگشتان کمتر درگیر می شود پاشنه پا ممکن است درگیر شود اما غالبا شیوع این درگیری کمتر از انگشتان پا است.

چسب و ترکیبات لاستیکی معمولا باعث بروز درماتیت منطقه ای محدود به پنجه پا است (toecap) آلرژی به نیکل ناشی از سگک صندل باعث بروز درماتیت لوکانیزه در پوست نزدیک آن می شود.

صندلهای هندی غالبا فرم خاصی از درماتیت را ایجاد می کند که اکثرا شدید بوده و بین انگشت پا و انگشتان کنار آن در سطح پشتی پا را درگیر می کند.درگیری پاشنه پا و ناحیه تخت دمپایی یا صندل به محدوده نقاط فشار پا ایجاد می شود.افرادیکه آلرژی به ترکیبات ذکر شده دارند بایستی مراقب پوشیدن دمپایی های سنتتیک باشند.

بسیاری کارخانه ها دمپایی یا صندل خود را گارانتی نمی کنند که عاری از لاستیک یا مواد شیمیایی و PTBPFRباشند. بیماران حساس به این ترکیبات باید صندل های تمام چرم بدون وجود مواد پلاستیکی تزریق شده در آن بپوشند. که معمولا گران هستند.

در بعضی بیمارستانها در بخش ارتوپدی مشاور جهت انتخاب کفش یا صندل مناسب دارند. افرادیکه به مواد رنگی کفش حاسیت دارند نیاز دارند که کفشهای حاوی رنگهای فابریک یا الیاف نایلون نپوشند.

Patch test:
یکی از راه های تشخیص آلرژن تست پچ است.بسیاری از آلرژنهایی که شایعتر هستند در این تست یافت می شوند از جمله دی کرومات، لاستیک، PTBPFRکلوفونی و نیکل.البته با انجام این تست 20-10% آلرژنها تشخیص داده می شود.