همه چیز درباره رنگ مو - قسمت دوم

دکتر سهیلا طاهری [ متخصص پوست و مو ]آدرس وب سایت : www.doctorsoheila.ir
آدرس مطب : اصفهان، خیابان بزرگمهر اول هشت بهشت غربی، مجتمع فدک، واحد 401 تلفن مطب : 32665291 - 031

انواع رنگ موهای سنتتیک و عوارض آن
در این گروه سه نوع عمده وجود دارد :
انواع موقتی :
با یک بار شامپو زدن شسته می شوند و بیش از یک هفته دوام ندارند. عمدتا به شکل اسپری در دسترس هستند.

انواع نیمه دائمی :
عمدتا در منازل یا سالن های آرایشی برای روشن تر کردن یا تغییر دادن یک رنگ دائمی استفاده می شوند. اندازه کوچکی دارند و تا کورتکس مو نفوذ می کنند. نیاز به استفاده از اکسیدان وجود ندارد. با شامپوهای حاوی آمونیوم به راحتی شسته می شوند اما با شامپوهای معمولی حدودا ده بار شستشو می تواند رنگ را از ساقه مو جدا کند. شامپوهای رنگ کننده مو عمدتا حاوی رنگهای نیمه دائمی هستند.

انواع دائمی :
این رنگ ها به ماده اکسیدان ( پراکسید هیدروژن ) نیاز دارند تا رنگ نهایی را روی مو ایجاد کنند. این رنگ ها بالقوه آسیب زا هستند چون به ساختار مو نفوذ می کنند و باعث تغییرات دائمی و غیر قابل برگشت می شوند. در این رنگ ها ترکیبات خاصی وجود دارد از جمله آمونیاک، پارافنیلین دی آمین، اکسیدان، آب و کرم. آمونیاک ماده قلیایی است که قشر خارجی مو یا کوتیکول را می شکافد تا رنگ به داخل ساقه مو نفوذ کند و رنگ مو که وارد ساقه مو شد، رنگدانه های طبیعی را از بین می برد و رنگ جدید جایگزین می شود. پارافنیلن دی امین که روی بسته های رنگ مو با علامت PPD نمایش داده می شود در ترکیب با اکسیدان، اکسید شده و ماده واسطه ای ایجاد می کند که با رنگدانه ها ترکیب می شود و به دلیل حجیم شدن داخل مو به دام می افتد و باعث دائمی شدن رنگ مو می شود.

ماده اکسیدان هم برای از بین رفتن رنگ طبیعی مو و تسریع در رنگ گرفتن مو استفاده می شود. بعضی از این مواد تحریک کننده پوست سر هستند، اما مهم ترین مشکل، وجود ماده پارافنیلن دی آمین (PPD) است که منجر به درماتیت آلرژیک می شود. حدود 10 ٪ افراد ممکن است این واکنش را تجربه کنند. از این رو در بروشور اکثر این رنگ ها قید شده است که 48-24 ساعت قبل از مصرف، تست تماسی انجام شود یعنی مقداری از رنگ را روی پوست پشت گوش یا ساعد بمالید و 24 ساعت صبر کنید. ایجاد قرمزی، تورم یا تاول در محل تماس نشانه آلرژی است و فرد نباید از آن رنگ استفاده کند. البته عدم ایجاد این علایم به این معنا نیست که فرد حتما آلرژی پیدا نخواهد کرد. چون یک بار تماس با رنگ ممکن است آلرژی ایجاد نکند و تماس های بعدی باعث فعال شدن سیستم ایمنی شده و تولید آنتی بادی در بدن باعث ایجاد علایم آلرژی در تماس های بعدی می شود .

درماتیت آلرژیک به صورت قرمزی، خارش ، سوزش و تاول در پوست سر و گسترش به صورت و گردن بروز می کند و گاهی واکنش شدید بوده و به بقیه بدن هم گسترش می یابد. امروزه در بسیاری از کشورها استفاده از ماده پارافنیلن دی آمین در رنگ ها ممنوع شده است. رنگ های دائمی به سرطان زا بودن متهم شده اند. در آزمایشات انجام شده روی حیوانات، اختلالات کروموزومی دیده شده است و حتی افزایش شیوع تومورها در افرادی که به طور مداوم و مکرر از این رنگ ها استفاده می کنند گزارش شده است از جمله سرطان مثانه و پوست و لنفوم. آرایشگرها که تماس مداوم با این رنگ ها دارند در معرض خطر سرطان مثانه قرار دارند که ناشی از جذب پوستی مواد شیمیایی موجود در رنگ و دفع مداوم آنها از سیستم ادراری و تجمع مثانه می باشد.

اما خوشبختانه هیچ کدام از این گزارشات و تحقیقات به اندازه کافی قانع کننده نبوده تا استفاده از این رنگ ها به طور قطعی منع شود. به علاوه طی 25 سال گذشته تمام تلاش ها بر آن بوده تا مواد سرطان زا از رنگ ها حذف شوند. بهتر است فاصله دفعات استفاده از این رنگ ها کمتر از سه هفته نباشد چون باعث آسیب به ساقه مو می شود و با توجه به سرعت رشد مو که یک سانتی متر در ماه است، این فاصله زمانی، جهت حفظ رنگ موی تازه کافی است. توصیه می شود اگر مثلا رنگ روشنی به موهایتان زده اید که مورد پسند نیست برای تیره تر کردن آن از رنگ های موقت استفاده کنید نه این که مجددا رنگ دائمی تیره بزنید. دکلره کردن مو با ترکیب پراکسیدهیدروژن و آمونیوم انجام می شود که ملانین را اکسید و بدون رنگ می کند و مو را به رنگ قرمز یا زرد در می آورد و بعد رنگ اصلی استفاده می شود تا رنگ روشن بلوند به دست بیاید. دکلره کردن شدیدا به مو آسیب می زند و آن را خشک و شکننده می کند و مصرف زیاد آن کاملا منجر به خرد شدن موها می شود.

استفاده از رنگ ها در زمان بارداری :
هنوز به طور قطعی نمی توان ادعا کرد رنگ مو برای جنین مضر است اما با توجه به جذب مواد شیمیایی از پوست سر به زنان باردار توصیه می شود به ویژه در سه ماه اول بارداری از رنگ های شیمیایی استفاده نکنند. در قسمت بعدی روش های کاهش خطرات استفاده از رنگ مو را بیان می کنیم .