افزایش فشار خون به علت بارداری

دکتر نرگس علیان [ متخصص زنان و زایمان ]آدرس وب سایت : www.dralian.ir
آدرس مطب : اصفهان خیابان توحید چهاراه شریعتی مجتمع ماکان ۳ طبقه اول واحد ۱ تلفن مطب : 36242752 - 031

اگر بعد از هفته بیستم بارداری دچار افزایش فشار خون شدید، ولی پروتئین در ادرار وجود نداشت، تشخیص عبارتست از “افزایش فشار خون در بارداری” که گاهی به نام “افزایش فشار خون به علت بارداری” خوانده می شود.

خانم هایـی که بـعد از طـی نیمه اول بـارداری دچار افزایـش فشار خون می شوند و در ادرار پروتئین دارند، دچار اختلال پیچیده ای هستند که پرهاکلامپسی یا مسمومیت حاملگی نامیده می شود.
کسانی که قبل از بارداری دارای فشار خون هستند و یا قبل از هفته بیستم بارداری به آن مبتلا می شوند، دچار اختلالی هستند که فشار خون مزمن نامیده می شود.
معمولاً افزایش فشار خون عبارتست از فشار ۱۴۰ روی ۹۰ یا بیشتر، حتی اگر یکی از این دو عدد افزایش یابد.
این اختلال معمولاً هیچ علامت قابل توجهی ندارد، مگر آنکه خیلی بالا رود.

افزایش فشار خون در بارداری چه تأثیری بر سلامت مادر و جنین دارد؟
این امر بستگی به آن دارد که هنگام ابتلا به افزایش فشار خون، چند ماه از بارداری گذشته است و فشار خون به چه میزان بالا می رود. هر چه فشار خون بالاتر باشد و هر چه زودتر شروع شود، خطر بیشتر است. خوشبختانه اکثر خانم هایی که دچار افزایش فشار خون در دوران بارداری می شوند، به نوع خفیف آن مبتلا می گردند و تا نزدیک به اواخر دوران بارداری، یعنی هفته ۳۷ این مشکل بوجود نمی آید. اگر شما نیز در این گروه قرار دارید، هنوز هم کمی خطر وجود دارد و ممکن است پزشک شما، زایمان را القا کند و یا با سزارین جنین را بدنیا آورد، ولی به غیر از آن، شما و نوزادتان در معرض خطری بیش از آنچه با یک فشار خون طبیعی وجود دارد، نیستید.

با این حال از هر چهار خانم مبتلا به افزایش فشار خون، یک نفر در دوران بارداری، طی زایمان و یا بلافاصله بعد از آن مبتلا به پره اکلامپسی می شود. خطر ایجاد پره اکلامپسی در شرایطی که افزایش فشار خون قبل از هفته ۳۰ ایجاد شده باشد دو برابر است.
ابتلا به افزایش فشار خون بارداری خطرات دیگری نیز به دنبال دارد از قبیل: عقب افتادن رشد جنین در داخل رحم، زایمان زودرس، پاره شدن جفت، و مرده زایی. به همین دلیل، پزشک یا ماما از شما و جنین، مراقبت کامل به عمل خواهد آورد.
اگر علائم پره اکلامپسی و یا علائم پارگی جفت در شما ایجاد شود، باید فوراً مورد معاینه قرار گیرید

چگونه می توان افزایش فشار خون بارداری را کنترل کرد ؟
از آنجایی که پرفشاری خون بر گردش خون جفت تأثیر می گذارد، هنگام تشخیص چنین علامتی، پزشک یا ماما درخواست سونوگرافی می کند تا از رشد کافی جنین و میزان کافی مایع آمنیوتیک اطمینان حاصل کند. ممکن است یک سری آزمایشات بیوفیزیکی (BBP) نیز برای شما درخواست شود تا از سلامت جنین اطمینان حاصل گردد و در بعضی از موارد خاص درخواست سونوگرافی با داپلر می شود تا جریان خون جنین کنترل گردد.
پزشک یا ماما ممکن است یک سری آزمایشات خون نیز درخواست کند و از شما بخواهد که ادرار ۲۴ ساعته خود را جمع آوری کنید تا از نظر وجود پروتئین بررسی شود (این آزمایش از آزمایش ادرار با نوارهای مخصوصی که هنگام مراجعه برای مراقبت های دوران بارداری انجام می شود، دقیق تر است).
این آزمایشات به پزشک کمک می کند تا در صورت وجود پره اکلامپسی آن را تشخیص دهد و هر نوع تغییر دیگر در وضعیت شما را در آینده تحت نظر قرار دهد. علاوه بر این ارزیابی اولیه، رسیدگی به افزایش فشار خون بستگی به میزان فشار خون و وضعیت جنین و نیز مدتی که از بارداری شما گذشته است، خواهد داشت.

افزایش خفیف فشار خون در بارداری
اگر در هفته ۳۷ بارداری یا دیرتر به افزایش مختصر فشار خون مبتلا شدهاید، احتمالاً پزشک زایمان شما را القا خواهد کرد و یا در صورتی که جنین نتواند مراحل زایمان را تحمل کند و یا به علل دیگری زایمان طبیعی برای شما غیر ممکن باشد، جنین را با سزارین بدنیا خواهد آورد.
اگر هنوز به هفته ۳۷ بارداری نرسیدهاید، ولی افزایش فشار خون خفیف است، ممکن است به مدت چند هفته در بیمارستان بستری شوید تا تحت نظر قرار گیرید. پس از آن اگر وضع شما و جنین مناسب بود، ممکن است مرخص شوید تا زندگی روزمره را از سر گیرید و یا تا مدتی در منزل در حال استراحت مطلق باشید.
باید فواصل معاینات توسط پزشک را کوتاه تر کنید تا فشارخون، وجود پروتئین در ادرار و هر گونه تغییر در وضعیت سلامتی شما زود به زود کنترل شود. میتوان وضع جنین را با اندازهگیری هفتگی و یا هر دو هفته یکبار BPP و تستهای non stress از نزدیک کنترل کرد. با انجام تقریبا هر سه هفته یکبار سونوگرافی نیز میتوان رشد جنین را زیر نظر داشت.
به علاوه ممکن است پزشک یا ماما از شما بخواهد تا حرکات جنین را در هر روز بشمارید. این روش برای کنترل سلامت جنین در فواصل معاینات پیش از زایمان بسیار عمل مناسبی است. در صورتیکه متوجه شدید تعداد حرکات کمتر از قبـل شده اسـت، بلافاصـله به پزشک خود اطـلاع دهیـد.
اگر علائم پره اکلامپسی (ورم، افزایش ناگهانی وزن، سردرد مداوم یا شدید، تغییرات دید، درد بالای شکم و یا حساسیت آن ناحیه و یا تهوع و استفراغ) و یا علائم پارگی جفت (لکه بینی یا خونریزی از واژن یا درد و حساس شدن رحم در لمس) در شما ایجاد شود، باید فوراً مورد معاینه قرار گیرید.
اگر شما یا جنین در معرض خطر جدی قرار گیرید، احتمالاً در بیمارستان بستری خواهید شد و هر چه زودتر باید جنین به دنیا آید.