جراحی واریکوسل

دکتر پیمان صالحی [ متخصص جراحی کلیه و مجاری ادراری و ناباروری ]آدرس وب سایت : www.drsalehi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، اتوبان آقا بابایی ، بعد از روگذر حکیم شفائی ، بلوار سلامت، شهرک سلامت اصفهان ، طبقه دوم تلفن مطب : 35548081 - 031

واریکوسل بیماری مربوط به عروق و به طور خاص عروق بیضه می باشد. این بیماری همان واریس بیضه است و معادل واریته شدن یا اتساع سیاهرگ ها که خون را از بیضه ها به سمت سیاهرگ کلیه و از آنجا به سمت سیاهرگ قلب می برند، می باشد. در سیاهرگ ها دریچه های لانه کبوتری وجود دارد که این دریچه ها زمانی که ما ایستاده هستیم، اجازه نمی دهند خون به سمت پایین برگردد و زمانی که دچار نارسایی می شوند خون به سمت پایین برگشته و طبیعتاً سیاهرگ، در پایین ترین قسمت گشاد خواهد شد.

واریکوسل و آسیب بیضه

در بیضه ها برای تولید اسپرم نیاز به دمایی سه تا 4 درجه پایین تر از دمای کلی بدن است. یکی از مکانیسم هایی که در واریکوسل باعث آسیب به بیضه می شود، گرم کردن بیضه ها است. همچنین زمانی که فرد به واریکوسل مبتلا می شود، بسته به شدت و ضعف بیماری، با برگشت مواد سمی از سیاهرگ کلیه و فوق کلیه به بیضه ها، فرآیند تولید اسپرم دچار آسیب می شود.

احساس درد در مبتلایان به واریکوسل

واریکوسل معمولاً ایجاد درد نمی کند و چیزی در حدود 10 الی 15% افراد مبتلا به واریکوسل شکایت از درد دارند. واریکوسل بیشتر احساس پری در بیضه را ایجاد می کند.

شیوع واریکوسل در چه سنی بیشتر است؟

واریکوسل در سنین زیر 10 سال نادر است. در نوجوانان یا بالغین جوان حدود 15% دیده می شود. در کسانی که با ناباروری اولیه به پزشک مراجعه می کنند 20 الی 40% شیوع دارد و در کسانی که با ناباروری ثانویه به پزشک مراجعه می کنند چیزی در حدود 50 الی 70% شیوع است.

خطرات واریکوسل

واریکوسل در مجموع بیماری کم خطری است و اگر برای شخصی تشخیص واریکوسل داده شد نیاز به نگرانی وجود ندارد ضمن اینکه همه مردان مبتلا به واریکوسل هم نیاز به جراحی ندارند.

درجه بندی واریکوسل

1. واریکوسل بر اساس شدت به سه درجه تقسیم بندی می شود که شدیدترین آنها درجه 3 است. در این حالت با نگاه کردن به بیضه اتساع سیاه رگ ها کاملا قابل رویت است. در واریکوسل درجه 2 واریسی شدن عروق دیده نمی شود ولی در لمس کردن قابل احساس است. در این حالت بیضه مانند کیسه پر از کرم حس می شود.
2. واریکوسل درجه 1 به خفیف ترین نوع این بیماری گفته می شود که در آن اتساع عروق نه قابل دیدن است و نه در لمس کردن حس می شود ولی وقتی فرد سرفه می کند یا زور می زند پزشک با لمس بیضه، عبور خون را احساس می کند. یک مورد تحت بالینی یا ساب کلینیکال هم وجود دارد که پزشک با معاینه هیچ نشانی از وجود بیماری واریکوسل در فرد مشاهده نمی کند ولی در سونوگرافی اتساع عروق بیضه دیده و تشخیص داده می شود.
3. تشخیص واریکوسل در درجه اول با معاینه بالینی در حالتی که فرد ایستاده است و دمای محیط متناسب با دمای کیسه بیضه به شکلی که بیضه ها گرم باشند انجام می شود. سونوگرافی در برخی از موارد تشخیصی کمک کننده است. ضمن اینکه در هنگام سونوگرافی هم شخص باید ایستاده باشد تا تشخیص، قطعی و دقیق باشد.
4. واریکوسل می تواند به تدریج حرکت اسپرم ها، تعداد و شکل آنها را تغییر دهد و در مراحل پیشرفته تر می تواند باعث کوچک شدن بیضه شود که این مرحله خط قرمز در واریکوسل است.

درمان جراحی واریکوسل

درمان جراحی واریکوسل با توجه به شرایط شخص و بر اساس مورد ممکن است انجام شود. اگر واریکوسل در گرید 1 و 2 باشد، یعنی خیلی شدید نباشد، متخصص اورولوژی با توجه به پارامترهای زیر ممکن است درمان جراحی را برگزیند. این موارد عبارتند از:

• سن بیمار
• تاهل یا تجرد
• داشتن یا نداشتن فرزند
• اگر قصد فرزند دار شدن دارد آیا آزمایش اسپرم او نرمال است یا خیر؟
• آیا اندازه بیضه تغییر کرده است یا خیر؟

مواردی هستد که در تشخیص درمان واریکوسل با جراحی مد نظر قرار گرفته می شوند. ولی به طور معمول در اشخاصی که بیش از یک سال با ناباروری مراجعه کرده اند، سایز بیضه کوچک شده است و نتایج آزمایش اسپرموگرام مختل شده، نیاز به جراحی وجود دارد.

جراحی میکروسکوپیک واریکوسل

استاندارد طلایی جراحی واریکوسل، روش جراحی میکروسکوپیک است که در این روش شریانها، لنفی که خون رسانی می کند، همچنین اعصاب حفظ می شوند و فقط سیاهرگ ها بسته خواهند شد. در این روش عوارض بسیار کمتری نسبت به روشهای دیگر جراحی واریکوسل دیده می شود.