اصول طب سنتی چینی و آیورودا، ادعا می کنند آکنه ی روی گوش حاکی از مشکلات کلیوی و آکنه ی گونه نشانه ی مشکل کبد ی است، اما شواهد علمی کمی در این رابطه موجود است. در مقاله ی زیر می خواهیم با کمک شواهد علمی، ارتباط بین بروز آکنه در نقاط مشخصی از پوست و بیماری های خاص را بررسی کنیم.

وجود جوش در رستنگاه مو

به نحوه ی مراقبت از موی خود دقت کنید. اصطلاحاً به جوش های اطراف رستنگاه مو و روی پیشانی آکنه های پمادی نیز می گویند. پمادهای حالت دهنده ی مو اغلب محصولات روغنی ِغلیظ و معدنی هستند. این ترکیبات از خروج چربی طبیعی (سبوم) از فولیکول های مو جلوگیری می کنند. این انسداد منافذ پوست، علت جوش صورت در ناحیه رستنگاه مو است.

اگر به صورت مداوم شاهد جوش در رستنگاه موی خود هستید، بهتر است مصرف پماد مو را متوقف کنید، یا بعد از مصرف آن صورت خود را بشویید و از شامپوهای شفاف کننده و پاک کننده ی عمقی استفاده کنید. افزون بر این، محصولاتی در بازار وجود دارند که غیر کومدون زا (غیر آکنه زا) هستند.

هنگام استفاده از اسپری مو، پوست خود را با دست یا دستمال کوچک بپوشانید.

درمان جوش در رستنگاه مو

برای از بین بردن آکنه های رستنگاه مو موارد زیر را انجام دهید:

از محصولاتی استفاده کنید که غیر کومدون زا و فاقد کره کاکائو، رنگ و قطران باشد.
برای پاک کردن منافذ و از بین بردن باقی مانده ی محصولات مراقبت از مو، از شامپوی تمیزکننده ی عمقی کمک بگیرید.
هنگام استفاده از شامپوی خشک یا اسپری مو صورت خود را با دست یا دستمال کوچک بپوشانید.

وجود جوش روی گونه

تلفن همراه و رو بالشی های خود را بررسی کنید. باکتری اشرشیا کلی (E.coli) و انواع باکتری های دیگر نه فقط در مدفوع بلکه بر تلفن همراه نیز وجود دارند. در واقع، زمانی که از گوشی تلفن همراه استفاده می کنید، باکتری ها بر پوستتان پخش می شوند. همین امر احتمال بروز آکنه را بیشتر می کند.

اگر با جوش زدن یک طرف صورتتان به طور مداوم رو به رو هستید، احتمالاً علت جوش صورت در این حالت، آلودگی تلفن همراه و رو بالشی یا عادت به لمس کردن صورتتان است.

پاک کردن گوشی تلفن همراه به صورت مرتب با دستمال مرطوب ضدعفونی کننده به کاهش جوش کمک می کند. اگر به دلیل کار خود به طور مداوم از تلفن همراه استفاده می کنید، می توانید از هدست بلوتوث استفاده کنید.

درمان جوش روی گونه

برای از بین بردن آکنه ی گونه کارهای زیر را انجام دهید:

تلفن همراه خود را قبل از هر بار استفاده ضدعفونی کنید.
تلفن را با خود به دستشویی و حمام نبرید.
روبالشی خود را حداقل یک بار در هفته عوض کنید.

جوش روی خط فک و چانه ؛ مشکلات هورمونی !

برای این نوع آکنه نقشه ی آکنه صورت بسیار دقیق است. علت جوش صورت در ناحیه فک و چانه اغلب، تغییرات هورمونی است. بروز جوش در این نواحی، نشانه ی اختلال سیستم غدد درون ریز است. این اتفاق معمولاً به دلیل ترشح بیش از حد آندروژن پیش می آید.

ترشح بیش از حد آندروژن، غده های چربی را بیش از حد تحریک و منافذ را مسدود می کنند. ترشح هورمون ها در طی چرخه ی قاعدگی (یک هفته قبل از شروع قاعدگی) یا با شروع مصرف داروهای کنترل بارداری یا تغییر آنها افزایش می یابد.

گاهی، بر هم خوردن تعادل هورمونی به رژیم غذایی فرد مربوط است. شاید تاکنون درباره ی تأثیر رژیم غذایی بر بروز آکنه، چیزهایی شنیده باشید، اما به هرحال مطالعات نشان می دهد که رابطه ی ضعیفی بین این دو قضیه وجود دارد.

برخی محققان بر این باورند که سلامت دستگاه گوارش بر بروز آکنه تأثیر می گذارد. زیرا سبب تغییرات هورمونی می شود. به ویژه اگر غذاهای پر کربوهیدرات یا لبنیات با هورمون های افزوده مصرف کنید.

در رژیم غذایی خود بازنگری کنید و ببینید که با کاهش مصرف شکر، نان سفید، غذاهای فرآوری شده و لبنیات آکنه ی شما از بین می رود یا خیر.

متخصص پوست کلینیک صدف نیز با ایجاد و تنظیم یک راهکار مناسب در مبارزه با آکنه های سرسخت به شما کمک می کند. مثلاً، در حالیکه رژیم های سنتی درمان آکنه در رفع جوش مؤثرند، فرمولاسیون خاصی از قرص های ضد بارداری و پمادهای موضعی نیز وجود دارند که ممکن است کمک کننده باشند.

درمان جوش روی خط فک و چانه

برای از بین بردن آکنه های خط فک و چانه کارهای زیر را انجام دهید:

رژیم غذایی خود را با دقت ارزیابی کنید، شاید لازم باشد میزان مصرف غذاهای فرآوری شده یا لبنیات را کاهش دهید.
برند مواد غذایی مصرفی خود را کنترل کنید تا ببینید که آیا هورمون به محصولاتشان اضافه می کنند یا خیر.
برای درمان موضعی آکنه های مقاوم، نزد پزشک متخصص پوست بروید.

جوش روی پیشانی و بینی

به دلیل وجود چربی، معمولاً علت جوش صورت در ناحیه ی T (یعنی پیشانی، بینی، چانه و ناحیه ی اطراف دهان)، وجود چربی و استرس است.

البته، تحقیقات نشان می دهند که استرس بالا تأثیری در تولید چربی ندارد، اما آکنه را تشدید می کند. همچنین، احتمال بروز آکنه در افرادی که خواب راحتی ندارند بیشتر است. بنابراین، به نظر می رسد استرس و خواب ناکافی زمینه ی مساعد ی را برای بروز آکنه فراهم می کنند.

اگر گرفتار چنین مشکلاتی هستید قبل از خواب مدیتیشن انجام دهید و اصول بهداشت خواب را رعایت کنید. گوش دادن به موسیقی یا ورزش کردن (حتی برای یک دقیقه) روش های ساده ای برای رهایی از استرس هستند.

اگر پوستتان چرب است، شوینده های حاوی سالیسیلیک اسید موجود در داروخانه ها به کاهش چربی پوست شما کمک می کنند. البته، حتماً باید محصولات مناسب نوع پوست خود را بخرید.

درمان های دارویی آکنه

برای مبارزه با باکتری، التهاب، چربی اضافی و عوامل دیگر بروز آکنه طیف وسیعی از درمان های موضعی به کار می روند. می توانید داروهای موضعی را بدون نیاز به نسخه ی پزشک بخرید یا اینکه آکنه ی خود را با ترکیبات زیر از بین ببرید:

بنزوئیل پروکساید

این ماده با پروپیونی باکتریوم آکنه که نوعی باکتری ایجاد کننده ی آکنه است، مبارزه می کند.

رتینوئیدهای موضعی

این ترکیبات چربی صورت را کاهش می دهد و انسداد منافذ پوست را برطرف می کند. ژل آداپالن ۰٫۱ درصد نمونه ای از این ترکیب است.

سالیسیلیک اسید

این ترکیب در درجه ی اول برای رفع انسداد منافذ به کار می رود. ممکن است پزشک برای آکنه های التهابی و شدید، مصرف یک دوره آنتی بیوتیک موضعی یا خوراکی را تجویز کند تا باکتری ها از بین بروند و التهاب ناشی از آن کاهش یابد.

ایزوترتینوئین دارویی است که برای درمان آکنه ی شدید استفاده می شود. دوره ی مصرف این دارو بین ۴ تا ۵ ماه است، اگرچه طول دوره ی درمان آن از فردی به فرد دیگر متفاوت است.

به هرحال، ممکن است ایزوترتینوئین عوارض جانبی جدی داشته باشد. به همین دلیل، با نظر پزشک باید آن را مصرف کنید. ایزوترتینوئین معمولاً از داروهایی است که پزشکان کلینیک صدف برای درمان آکنه تجویز می کنند.

گاهی، پزشکان پس از بررسی علت جوش صورت، برای درمان آکنه ی هورمونی مصرف داروهای ضد بارداری خوراکی ترکیبی را تجویز می کنند. سازمان غذا و داروی آمریکا چندین مورد از این ترکیبات را تأیید کرده است.

داروهای ضد بارداری هورمون هایی را که از طریق تولید سبوم باعث بروز آکنه می شوند، کاهش می دهند.

پس از ۶ ماه مصرف، قرص ضدبارداری خوراکی ترکیبی ممکن است به اندازه ی آنتی بیوتیک خوراکی مؤثر باشد. قرص های ضد بارداری که فقط حاوی پروژسترون هستند، ممکن است آکنه را بدتر کند.

اگر این روش ها مؤثر نبودند، می توانید داروهای آنتی آندروژنی نظیر اسپیرونولاکتون را برای از بین بردن جوش صورت استفاده کنید.

راهکارهای موثر برای پیشگیری از جوش صورت

برای پیشگیری از بروز آکنه، به شستشوی صورت خود توجه ویژه ای داشته باشید. یک یا دو بار در روز صورت خود را به آرامی با شوینده ای ملایم و آب ولرم بشویید، به ویژه بعد از ورزش کردن یا تعریق. البته مراقب باشید پوست خود را نسایید.

برای جلوگیری از بروز انواع جوش صورت، هر محصولی که با پوست صورت در تماس است، باید فاقد چربی و غیر کومدون زا باشد.

صرفنظر از اینکه علت جوش صورت شما چیست، بهتر است که عادت لمس کردن پیشانی را کنار بگذارید.

به طور متوسط افراد روزانه صدها بار صورت خود را لمس می کنند و با این کار چربی ها و آلودگی ها را به طور مستقیم در منافذ پوست خود پخش می کنند. همچنین، قبل از خوابیدن از تمیز بودن ملافه و روبالشی خود مطمئن شوید.

دور نگه داشتن مو از روی صورت و شستن موها پس از مصرف محصولات روغنی ممکن است به کاهش آکنه ی اطراف رستنگاه مو کمک کند.

سبک زندگی سالم به همراه ورزش فراوان، تغذیه ی مناسب و استرس کم نیز ممکن است به جلوگیری از بروز جوش صورت کمک کند.

آیا تغذیه می تواند در پیشگیری از آکنه موثر باشد؟

غذاهایی با شاخص گلایسمی پایین به از بین بردن آکنه کمک می کنند. تحقیقات نشان می دهد افراد بومی ساکن کشورهایی که از رژیم غذایی حاوی شاخص گلایسمی پایینی استفاده می کنند، هیچ گاه به آکنه مبتلا نمی شوند.

(شاخص گلایسمی یک رتبه بندی نسبی است که میزان کربوهیدرات غذاها را با توجه به تأثیر آن بر سطح گلوکز خون نشان می دهد. شاخص گلایسمی کربوهیدرات ها پایین است، به همین دلیل، آهسته تر هضم می شوند و متابولیسم پایین تری دارند. در نتیجه، کربوهیدرات ها گلوکز خون را به میزان کمتر و به آهستگی افزایش می دهند و ترشح انسولین را کمتر تحریک می کنند.)

همچنین ممکن است بین مصرف لبنیات و آکنه نیز ارتباط وجود داشته باشد. این موضوع ممکن است به دلیل هورمون های موجود در شیر یا میزان قند آن باشد. این امر به ویژه در شیر بدون چربی رخ می دهد.

کاهش استرس و استراحت کافی به کاهش یا پیشگیری از بروز آکنه کمک می کند.

---