نفروپاتی دیابتی چیست؟

دکتر پیمان صالحی [ متخصص جراحی کلیه و مجاری ادراری و ناباروری ]آدرس وب سایت : www.drsalehi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، اتوبان آقا بابایی ، بعد از روگذر حکیم شفائی ، بلوار سلامت، شهرک سلامت اصفهان ، طبقه دوم تلفن مطب : 35548081 - 031

نفروپاتی دیابتی یا بیماری کلیه با منشا دیابت، از مشکلات شایع بیماران دیابتی است. طبق آمار حدود نیمی از بیماران مبتلا به دیابت در طی عمر خود حداقل یکبار با آسیب کلیوی مواجه می شوند. به طور کلی بیماریهای عفونی در بیماران دیابتی شایعتر و حاد تر است، که به شکل چشمگیری مرگ و میر افراد مبتلا را افزایش می دهد.

فراوانی بیشتر عفونت در بیماران دیابتی ناشی از محیط قندی خون است که باعث اختلال در عملکرد سیستم ایمنی بدن می شود و در مواردی موجب آنژیوپاتی های میکرو و ماکرو، نوروپاتی، کاهش در فعالیت ضد باکتریایی ادرار، عدم کارایی مناسب دستگاه ادرار و گوارش و ... می شود. این عفونت ها بر روی کلیه و دیگر ارگان ها و سیستم های حیاتی بدن تأثیر می گذارند.

نفروپاتی دیابتی چیست؟

کلیه حاوی تعداد زیادی فیلتر یا گلومرول است که کارشان، تصفیه خون می باشد.با گذشت زمان، دیابت کنترل نشده می تواند باعث آسیب به گلومرول های خونی در کلیه شود. آسیب شدید به این فیلترها می تواند منجر به نفروپاتی دیابتی و کاهش عملکرد کلیه و در نهایت نارسایی کلیه گردد. نفروپاتی دیابتی از عوارض شایع دیابت تیپ 1 و 2 است. در نفروپاتی دیابتی به دلیل اختلال ایجاد شده در تصفیه خون، مقادير غيرطبيعي پروتئين از خون به داخل ادرار نشت مي كند. پروتئينی كه از طريق كليه هاي آسيب ديده نشت مي كند، آلبومين نام دارد. اگر كليه ها طبيعي كار كنند، فقط مقدار اندكي آلبومين در ادرار ديده مي شود. افزايش آلبومين در ادرار اولين علامت آسيب ديدگي كليه ناشي از ديابت است.

علائم نفروپاتی دیابتی

در مراحل اولیه نفروپاتی دیابتی، ممکن است هیچ علائم و نشانه ای مشاهده نشود. در مراحل بعدی، علائم و نشانهها شامل موارد زیر است:

• بدتر شدن کنترل فشار خون
• پروتئین در ادرار
• تورم پا، مچ پا، دست یا چشم
• افزایش نیاز به دفع ادرار
• کاهش نیاز به انسولین یا داروی دیابت
• گیجی یا مشکل در تمرکز
• تنگی نفس
• از دست دادن اشتها
• تهوع و استفراغ
• خارش مداوم
• خستگی

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر مبتلا به دیابت هستید در صورت مشاهده علائم فوق و نشانه های بیماری کلیوی، به پزشک مراجعه نمایید. توصیه می شود در صورت ابتلا به دیابت، هر سال برای آزمایش ادرار جهت بررسی سطح پروتئین و کراتین در خون، به پزشک مراجعه کنید. چک نمودن این موارد به تعیین عملکرد کلیه ها کمک می کند.

عوارض

عوارض نفروپاتی دیابتی ممکن است طی ماهها یا سالها به تدریج ایجاد شود. آنها عوارض ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• احتباس مایعات، که می تواند منجر به تورم در بازوها و پاها ، فشار خون بالا یا تجمع مایع در ریه ها شود (ادم ریوی)
• افزایش سطح پتاسیم در خون (هیپرکالمی)
• بیماری های قلبی و عروق خونی که زمینه ساز سکته قلبی می باشند
• آسیب به عروق خونی شبکیه (رتینوپاتی دیابتی)
• کم خونی
• زخم های پا
• اختلال در نعوظ
• اسهال و سایر مشکلات مربوط به آسیب دیدگی اعصاب و رگ های خونی
• عوارض بارداری که خطراتی برای مادر و جنین در حال رشد را به همراه دارد
• آسیب برگشت ناپذیر به کلیه ها (بیماری کلیه در مرحله نهایی)، که در نهایت برای زنده ماندن به دیالیز یا پیوند کلیه نیاز خواهد بود

پیشگیری از نفروپاتی دیابتی

کنترل بیماری دیابت

برای پیشگیری از ابتلا به نفروپاتی دیابتی لازم است دیابت خود را کنترل کنید. با کنترل موثر دیابت، میتوان تا حد زیادی از بیماری کلیوی دیابتی پیشگیری نمود یا آن را به تأخیر انداخت.

کتنرل فشار خون

اگر فشار خون بالا دارید یا شرایط دیگری دارید که خطر ابتلا به بیماری کلیوی را افزایش می دهد، برای کنترل آنها تحت نظر پزشک باشید.

محدودیت در مصرف مسکن ها

مصرف برخی مسکن ها می تواند منجر به آسیب کلیه شود؛ پس تا حد امکان، استفاده از این داروها را محدود نمایید؛ و در صورت لزوم، هنگام استفاده از مسکن های بدون نسخه مانند آسپرین و ایبوپروفن، دستورالعمل های آنها را دنبال کنید.

تناسب اندام و پیشگیری از چاقی

اگر از وزن خوبی برخوردار هستید، بیشتر اوقات هفته با تحرک بدنی برای حفظ آن تلاش کنید. در صورت نیاز به کاهش وزن، با پزشک خود در مورد استراتژی های کاهش وزن، مانند افزایش فعالیت بدنی روزانه و کاهش کالری، مشورت کنید.

نکشیدن سیگار

سیگار کشیدن می تواند به کلیه ها آسیب برساند و آسیب کلیه موجود را بدتر کند. اگر سیگاری هستید، در مورد راهکارهای ترک سیگار مشاوره بگیرید و حتما اقدام به ترک سیگار نمایید.