چرا سونوگرافی داپلر کاروتید انجام میشود؟

دکتر محمد اعظمی [ متخصص رادیولوژِی ]آدرس وب سایت : www.radiologymarkazi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان شمس ابادی، روبروی عیسی بن مریم، ساختمان صبا تلفن مطب : 32202762 - 031

سونوگرافی کاروتید رایج ترین آزمایش برای تشخیص بیماری گرفتگی عروق کاروتید است. این آزمایش بدون درد و بی ضرر است و از امواج صوتی برای ایجاد تصاویر داخلی ناحیه کاروتید استفاده می کند. این آزمایش می تواند نشان دهد که آیا پلاک در رگ های کاروتید وجود دارد؟
و اگر پاسخ مثبت است چقدر عروق را محدود کرده است؟

سونوگرافی کاروتید استاندارد، ساختار شریان کاروتید را نشان می دهد. سونوگرافی داپلر کاروتید نشان می دهد که چگونه خون در عروق کاروتید حرکت می کند. برای تشخیص رک های نازک یا مسدودشده ای که خطر سکته ی مغزی را در پی دارند، انجام می شود.شریان های کاروتید معمولا به سبب تجمع پلاک های حاصل از چربی، کلسترول، کلسیم و یا موارد دیگر که در گردش خون موجودند، نازک می شوند. تشخیص زودهنگام این انسداد سبب کاهش ریسک سکته ی مغزی می شوند.

با یک بررسی داپلر خوب و دقیق عروق گردنی علاوه بر شریان های کاروتید و ورتبرال میتوان ورید ژوگولار را از نظر وجود ترومبوز و یا لخته خون ( DVT ) مورد ارزیابی قرار داد .بهترین سونوگرافى داپلر عروق در هر ارگانى شامل ، اندام تحتانى یا عروق پا ، کاروتید ورتبرال گردنی ، کلیه ها و بیضه ها و غیره ... به عوامل متعددی ارتباط دارد ازجمله مهمترین آنها دستگاه خوب سونوگرافى مجهز به کالر داپلر با تنظیمات دقیق ، پزشک مطلع و مجرب و قطعا اختصاص دادن زمان مناسب و کافی جهت انجام آن .

در حال حاضر درخواست سونوگرافى داپلر شریانهای کاروتید و ورتبرال توسط پزشک در زمینه وجود علائم بالینی مربوطه مثل سرگیجه و یا به جهت بررسی قبل از انجام جراحی عروق قلبی و یا همچنین به عنوان پایش یا چکاپ کامل صورت میگیرد.سونوگرافى داپلر شریان کاروتید ورتبرال گردن یک بررسى غیر تهاجمى و کاملا بدون عارضه است که میتواند برای بیمار حاوی اطلاعات دقیق و بسیار ارزشمندی در جهت حفظ سلامت و در نهایت منجر به ارتقا کیفیت زندگی افراد در معرض خطر باشد.

علل انجام سونوگرافی کاروتید

دلایل دیگری برای انجام دادن این تست وجود دارند از جمله:

• سنجش جریان خون درون سرخرگ پس از جراحیِ خارج سازی پلاک ها (اندرترکتومی کاروتید)
• سنجش عملکرد استنت (stent)، لوله ای که برای بهبود جریان خون درون سرخرگ استفاده می شود
• مکان یابی توده های خون تجمع یافته (هماتوما) که مانع جریان خون می شوند
• شناسایی سایر مشکلاتی که باعث ایجاد مشکل در جریان خون می شوند

در صورتی که نتایج، ریسک سکته را نشان دهند، بسته به شدت انسداد سرخرگ، پزشک ممکن است درمان های زیر را در پیش گیرد:

• در پیش گرفتن، رژیم غذایی سالم، شامل میوه ها، سبزیجات، غلات کامل و چربی های اشباع محدود
• ورزش منظم
• نگه داشتم وزن در طیف نرمال
• ترک سیگار و قرار نگرفتن در معرض دود آن
• تجویز داروهای کاهش کلسترول و فشار خون
• انجام دادن جراحی برای برداشتن پلاک های سرخرگ (اندارکتومی کاروتید)
• انجام دادن جراحی به منظور بازکردن و حمایت عروق کاروتید (آنژینوپلاستی و اِستِنینگ کاروتید)

عوامل گرفتگی عروق کاروتید

به نظر می رسد گرفتگی عروق کاروتید هنگامی شروع می شود که آسیب به لایه های داخلی شریان های کاروتید رخ دهد. عوامل عمده ای که باعث آسیب می شوند عبارتند از:

• سیگار کشیدن
• سطح بالایی از چربی های خاص و کلسترول در خون
• فشار خون بالا
• سطح بالای قند در خون به دلیل مقاومت به انسولین یا دیابت

هنگامی که آسیبی در بدن اتفاق می افتد، بدن شما فرایند بهبود را آغاز می کند. این فرایند ممکن است موجب ایجاد پلاک شود و به شریان ها آسیب برساند. پلاک موجود در یک شریان می تواند جدا شده و در جریان خون حرکت کند. اگر تکه های پلاکت ها به محل آسیب برسانند ممکن است با هم ترکیب شوند و لخته خون ایجاد کنند.
ایجاد لکه های پلاک یا خون می تواند به شدت شریان ها را محدود یا مسدود کند. این گرفتگی، جریان خون غنی از اکسیژن را که به مغز متصل می شود قطع کرده و موجب سکته مغزی می شود.

تشخیص گرفتگی عروق کاروتید

برای تشخیص این بیماری از روش های زیر استفاده می شود:

• سابقه پزشکی بیمار
• معاینه فیزیکی
• سونوگرافی کاروتید