کیست درموئید تخمدان چیست و چگونه تشخیص داده میشود؟

دکتر غلامرضا سیف [ متخصص رادیولوژی و سونوگرافی ]آدرس وب سایت : www.drseif-radiology.ir
آدرس مطب : تهران ، یوسف آباد ، خیابان فتحی شقاقی ، بین چهلستون و بیستون ، راديولوژي و سونوگرافي شقایق تلفن مطب : 88553155 - 021

کیست در موئید تخمدان که به آن کیست مویی نیز میگویند، توده‌های خوش‌ خیم تخمدان هستند. این نوع کیست ممکن است در خانم‌های جوان، از سلول‌های جنینی به وجود آمده باشد و شایع‌ترین توده تخمدانی در زنان جوان است. کیست درموئید در میان زنان با رده سنی 20 تا 30 سال بیشتر مشاهده می‌شود و معمولاً برای تشخیص آن از معاینه‌ های فیزیکی، سونوگرافی و رادیوگرافی استفاده می‌شود.

کیست درموئید تخمدان

یکی از شایع‌ ترین کیست‌ های تخمدان، کیست‌های درموئید هستند. این نوع کیست‌ ها از سلول‌ های جنینی به وجود می‌ آیند که اغلب خوش‌ خیم هستند. در ۴۰ درصد افراد، این نوع کیست‌ ها در هنگام تولد وجود دارند و ممکن است تا سنین بزرگ‌ سالی نیز مشکلی به وجود نیاورند. احتمال اینکه کیست‌ های درموئید در تخمدان باعث ایجاد سرطان شوند بسیار کم است. با این حال بهتر است این نوع کیست‌ ها هر چه سریع‌ تر درمان شوند، مخصوصاً اگر سن بیمار بیشتر از ۴۰ سال باشد. کیست‌ های درموئید در بیشتر موارد بدون علامت بوده یا با علائم شدیدی همراه هستند. همان‌ طور که گفتیم این کیست‌ ها از سلول‌ های جنینی یا همان سلول‌ های بنیادی ایجاد می‌ شود. کیست‌ های درموئید تخمدانی زمانی باعث بروز مشکل می‌ شوند که داخل آن‌ ها مواردی مانند عصب، استخوان، چربی و … تشکیل شود.

علائم کیست درموئید تخمدان

بسیاری از کیست‌ های درموئید تخمدان هیچ علائمی نداشته و به این دلیل در صورت بزرگ شدن کیست، برداشتن آن ممکن است با مشکلاتی همراه باشد. در برخی از این موارد، علائم تنها پس از آلوده شدن کیست یا رشد قابل توجه آن ایجاد می‌شود. برخی از علائم کیست مویی تخمدان عبارت‌ اند از:

• درد شکم
• خونریزی غیرطبیعی واژینال
• مشکلات ادراری
• درد مبهمی در ناحیه کمر یا ران
• حالت تهوع و استفراغ
• درد در رابطه جنسی
• افزایش بی‌علت و شدید وزن
• تب و لرز
• ترشحات چرکی
• بزرگ شدن غیر طبیعی شکم

نحوه تشخیص کیست درموئید

در صورتی که کیست‌های درموئید در نزدیکی سطح پوست باشند با معاینه فیزیکی توسط متخصص به سادگی تشخیص داده می‌شوند. پزشک حتی می‌تواند کیست درموئید را جا به جا کرده و اندازه و شکل آن را متوجه شود. در زمانی که کیست در محل‌های حساس مثل نزدیکی رگ خونی کاروتید قرار دارند به جای استفاده از تست‌های فیزیکی از تست سی تی اسکن یا MRI استفاده می‌شود. مشخص شدن محل دقیق کیست درموئید ضروری است؛ زیرا پزشک باید بداند تا چه حد امکان آسیب به عروق و اعصاب وجود دارد. برای تشخیص کیست درموئید در ناحیه تخمدان از سونوگرافی لگن می‌توان استفاده کرد. در سونوگرافی لگن با استفاده از وسیله‌ای به نام ترانسدیوسر، وجود این کیست تشخیص داده می‌شود. با استفاده از امواج رادیویی و ایجاد یک میدان مغناطیسی در ام آر آی تصاویر واضح تشکیل می‌شود که می‌تواند وجود یا عدم وجود کیست درموئید را تأیید کند.

نحوه انجام سونوگرافی تخمدان

تشخیص کیست تخمدان توسط سونوگرافی یکی از دقیق‌ ترین روش‌ها می‌باشد. برای انجام این روش تشخیصی لازم است بیمار بر روی تخت به پشت دراز کشیده تا پزشک یا تکنسین بتواند سونوگرافی را انجام دهد. پزشک یا تکنسین توسط مبدل امواج صوتی با فرکانس بالا را ارسال و دریافت می‌کند تا تصویر از رحم و تخمدان‌های بیمار بر روی صفحه نمایش رایانه ایجاد شود. برای تأیید وجود کیست درموئید تخمدان، پزشک تصاویر حاصل از سونوگرافی را تجزیه و تحلیل می‌کند و به شناسایی محل کیست و تعیین اینکه آیا جامد، پر مایع یا مخلوط است، می‌پردازد.

مزایای سونوگرافی تخمدان

• سونوگرافی روشی غیرتهاجمی است (سوزن و تزریق ندارد).
• گاهی اوقات، معاینه سونوگرافی ممکن است موقتاً کمی اذیت کننده باشد؛ اما دردناک نیست.
• سونوگرافی نسبت به سایر روش‌های تصویربرداری ارزان‌ تر است.
• تصویربرداری با سونوگرافی بسیار ایمن است و در فرآیند آن از اشعه استفاده نمی‌شود.
• اسکن سونوگرافی تصویری واضح از بافت‌های نرم ارائه می‌دهد که به خوبی در انواع دیگر تصویربرداری قابل دست‌یابی نیست.

عوارض سونوگرافی تخمدان

در هنگام سونوگرافی از طریق شکم، هیچ اشعه‌ای استفاده نمی‌شود و به طور کلی هیچ‌گونه ناراحتی وجود ندارد.