خال های قرمز، سیاه و سبز نشانه چه چیزهایی هستند؟

دکتر جمال الدین حسن زاده [ متخصص پوست و مو ]آدرس وب سایت : www.drhassanzadeh.net
آدرس مطب : سنندج ، خیابان آبیدر ، چهارراه صفری ، مجتمع ژینا ، طبقه سوم تلفن مطب : 33246361 - 087

خال يا melanocytic nevus لکه ها يا زائده های رنگي در اندازه و شکل های مختلف هستند و معمولاً به رنگ قهوه ای، قهوه ای تيره و يا سیاه ديده می شوند. رنگ خال به دليل وجود سلول های مخصوصي است که با توليد رنگ دانه، رنگ ویژه ی خال را به وجود می آورند. خال ها در هرجایی از بدن و به شکل ها و اندازه های مختلف، گروهي يا منفرد می توانند ديده شوند. رنگ خال ها از صورتی تا قهوه ای تیره و مشکی متفاوت است. در ادامه به بررسی خال های قرمز، سیاه و سبز می پردازیم.

علل ایجاد خال

خال بر اثر غلظت و تجمع سلول های تولیدکننده رنگ دانه (ملانوسیت) به وجود می آید. کسانی که پوست روشن تری دارند بیشتر در معرض ایجاد آن قرار می گیرند. هنوز علت قطعی برای تشکیل این عارضه پوستی در بزرگ سالی به اثبات نرسیده است؛ اما عوامل متعددی در تولید آن نقش دارند.

1. تأثیر جهش های ژنتیکی و نور آفتاب
2. گاهی جهش های ژنتیکی علت بروز این عارضه پوستی هستند و گاهی قرار گرفتن در معرض نور آفتاب و اشعه ماورای بنفش UV دلیل ایجاد آن می باشد.

از دیگر عوامل عمومی علت ایجاد خال می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. افزایش سن
2. پوست روشن
3. سابقه وراثتی
4. مصرف برخی داروها

سن تشکیل خال

خال ها هم در کودکی و هم در بزرگ سالی ایجاد می شوند. آنهایی که در کودکی به وجود آمده باشند با افزایش سن و رشد، تغییر سایز و رنگ خواهند داشت. خال هایی که در بزرگ سالی به وجود می آیند معمولاً در دوران تغییرات هورمونی مثل دوران بارداری ایجاد می شوند. اکثر خال ها قطری کمتر از ¼ اینچ دارند.

خال سیاه

بیشتر خال های مادرزادی سیاه یا قهوه ای تیره هستند و معمولاً دلایل مادرزادی دارند. خال های سیاه حاصل تقسیم سلول های رنگ دانه ای پوست یا همان ملانوسیت ها هستند. وقتی ملانوسیت ها تکثیر پیدا می کنند، رنگ قسمت خیلی کوچکی از پوست را تغییر می دهند که معمولاً به دو میلی متر هم نمی رسد (و خال های بزرگ تر نشانه تکثیرهای غیرعادی هستند که می تواند نشانه سرطان باشد). خال سیاه، رایج‎ترین خال ژنتیکی بدن انسان است و بیشتر اوقات نشانه بیماری نیست. خال‎های سیاه معمولاً مسطح هستند؛ اما بعضی از آن ها به مرور زمان برجسته می شوند. نامنظمی بافت و مرزهایی که دایره ای نیستند، بزرگ شدن یا زخم در خال همه از نشانه هایی هستند که وقت دیدنشان باید به پزشک مراجعه کنید.

بعضی از خال های سیاه به مرور زمان گوشتی شده و روی پوست صورت برجستگی ایجاد می کنند. این خال های سیاه برجسته «خال اینترادرمال» نام دارد.

خال قرمز

خال های قرمز روی پوست، به دلیل گشاد شدن مویرگ های پوست ایجاد می گردند و به دلیل مشکلات بسیار کوچکی در سیستم عروقی ایجاد می شوند. این خال ها اغلب روی قفسه سینه و بازوها دیده می شوند. این خال ها معمولاً نرم و برجسته هستند و اندازه قطر آنها بین 1 الی 5 میلی متر متفاوت است. ظاهر آنها اغلب به گونه ای است که با خال اشتباه گرفته می شود. گاهی اوقات این لکه ها برعکس خال ها، در موارد نادری نشان دهنده تومور نیز هستند.

دلیل اصلی این خال ها ناشناخته است. اگرچه که طبق مطالعات انجام شده، سن، فاکتور مهمی در این مورد است و هرچه سن افراد بالاتر برود، احتمال این خال های قرمز روی پوستشان بیشتر خواهد شد. اگرچه که ژنتیک، تغییرات هورمونی، قرار گرفتن در معرض محصولات شیمیایی و آب وهوا نیز می توانند عاملی برای ایجاد این خال ها باشند.

خال سبز

رنگ سبز و آبی در خال‎های روی بدن حاصل تابش نور در موج های کوتاه‎تر روی پوست است. بیشتر خال ها در دوران رشد امبریونیک (در زمان جنینی) به وجود می آیند. سلول های ملانین ساز (رنگدانه ای) پوست به بالاترین لایه پوستی یعنی اپیدرم می‎آیند و شروع به تقسیم می کنند. بعد از تقسیم به علت زیاد شدن رنگ آن قسمت، سیاه یا قهوه‎ای تیره به نظر می رسد، اما اگر سلول ها نتوانند به لایه بالایی پوست بیایند در یکی از لایه های زیرین گیر می کنند و همان جا تقسیم می‎شوند. در این مواقع، رنگشان آبی یا سبز تیره به نظر می رسد.

برای تشخیص و معاینه خال های سبز، پزشکان پوست از ابزاری به نام درماتوسکوپ استفاده می کنند که نور پولاریزه را به داخل پوست می تابانند تا لایه های عمیق‎تر را ببینند و رنگ واقعی خال را تشخیص بدهند. خال‎های سبز ممکن است گاهی اوقات نشانه ای از سرطان باشند؛ اما بیشتر اوقات بی خطر هستند. خال های سبز که در اصطلاح تخصصی «کلرودرما» نامیده می شوند می‎توانند مادرزادی باشند یا در سال های بعد از تولد ظاهر شوند. هنوز مشخص نیست که ریشه اصلی خال های سبز ژنتیکی است یا خیر؛ اما در جمعیت آسیایی بیشتر دیده می شود و همچنین زنان، خال های بیشتری نسبت به مردان دارند. خال های سبز در قسمت های زیادی از بدن دیده می شوند؛ اما بیشتر در سر و گردن، دست ها و پاها هستند.

اقدامات لازم جهت از بین بردن خال

در صورتی که مبتلا به خال در صورت یا بدن هستید و مایل به از بین بردن خال هستید:

1. حتماً با تیم درمانی خود مشورت کنید.
2. ممکن است قبل از آغاز درمان نیاز به نمونه برداری و بررسی پاتولوژیک باشد.
3. انتخاب نوع و روش درمانی پس از معاینه و ارزیابی های تکمیلی توسط پزشک خواهد بود و بهترین روش از بین بردن خال قابل پیش بینی نیست.
4. درصورتی که نیاز به انجام لیزر یا آر اف باشد، معمولاً درد یا خونریزی پس از برداشتن خال نادر یا بسیار ناچیز است.
5. از حمام آفتاب یا برنزه شدن پرهیز کنید.
6. حتماً برای تشخیص نوع ضایعه و بررسی ریسک احتمالی به پزشک مراجعه کنید.
7. ممکن است نیاز به نمونه برداری و ارزیابی آزمایشگاهی باشد.