متخصص رادیولوژی Radiologist چه کسی است؟

دکتر غلامرضا سیف [ متخصص رادیولوژی و سونوگرافی ]آدرس وب سایت : www.drseif-radiology.ir
آدرس مطب : تهران ، یوسف آباد ، خیابان فتحی شقاقی ، بین چهلستون و بیستون ، راديولوژي و سونوگرافي شقایق تلفن مطب : 88553155 - 021

پرتوشناسی نام یک رشته از تخصص‌های پزشکی است که از پرتو ایکس و دیگر اقسام امواج و پرتوها برای تشخیص و درمان بیماری و حالات غیرطبیعی کمک می‌گیرد. در تمام اینها، هدف تشخیص بیماری یا حالات غیرطبیعی بدن به کمک روش‌های پیشرفته تصویری است. رادیولوژی دربرگیرنده رشته‌های بسیاری است که بر مبنای کاربرد پرتوهای یون‌ساز برای تشخیص بیماری‌ها یا درمان آنها می‌ باشد.

رادیولوژیست یک پزشک یا متخصص پزشکی است که در تهیه و تفسیر تصاویر پزشکی آموزش دیده است. ممکن است تصاویر با اشعه ایکس، ( سی تی اسکن یا رادیوگرافی )، داروهای هسته‌ ای (شامل مواد رادیواکتیو، مغناطیس (MRI) یا سونوگرافی) به دست آید. پزشک علاوه بر معاینه بیماران، گرفتن تاریخ پزشکی، از تصویربرداری پزشکی نیز استفاده می‌کند. از آنجا که از علم رادیولوژی در رابطه با بیشتر تخصص‌های پزشکی استفاده می‌شود، رادیولوژیست‌ها درک کاملی از آناتومی جسمی و مؤلفه‌های سلامت انسان دارند.

در پزشکی امروز، پزشکان اعتماد زیادی به متخصصان رادیولوژی دارند. آنها نیاز به آزمایش‌های دقیق دارند تا بتوانند مشکل را تشخیص دهند و درمان مناسب را انجام دهند. یکی از کارهایی که متخصص رادیولوژی انجام می‌دهد توضیح روش کار برای بیمار و پاسخ دادن به سؤالات او است. با وجود بسیاری از بیماری‌های هولناک که انسان‌ها را آزار می‌دهد، داشتن یک برنامه خوب جهت تشخیص و مدیریت بیماری مهم است. رادیولوژیست با ارائه دادن گزینه‌ها، ابزارها و تکنیک‌های مناسب و پیشرفته برای تشخیص و درمان به پزشکان نقش مهمی در مدیریت بیماری دارد. تصویربرداری تشخیصی امکان کسب اطلاعات دقیق در مورد تغییرات ساختاری یا مربوط به بیماری را فراهم می‌کند. با توانایی تشخیص در مراحل اولیه، احتمال درمان بیماری افزایش پیدا می‌کند که بدون رادیولوژی، این امکان وجود نخواهد داشت و بسیاری از افراد به دلیل عدم تشخیص زودرس بیماری دچار عوارض جدی و حتی تهدید حیات خواهند شد.

تخصص‌ های رادیولوژیست‌ ها

رادیولوژیست‌ ها در زمینه‌های زیر نیز بسیار آموزش دیده هستند:

• اثرات تابش بر بدن انسان
• ایمنی / حفاظت در برابر اشعه
• برقراری ارتباط بین یافته‌های تصویربرداری با سایر معاینات و آزمایش‌ها
• عملکرد و تفسیر مناسب معاینات رادیولوژیک و تصویربرداری پزشکی با کیفیت
• توصیه به معاینات یا درمان‌های مناسب بیشتر در صورت لزوم و مشاوره با پزشکان ارجاع دهنده
• راهنمایی تکنسین‌های رادیولوژی (پرسنلی که با تجهیزات تصویربرداری کار می‌کنند) در انجام صحیح تصویربرداری
• رادیولوژیست به عنوان یک مشاور متخصص همکاری مهمی را با پزشک ارجاع دهنده در درمان بیماران دارند و هم‌چنین در استفاده از انواع فناوری‌های تصویربرداری مانند CT، MRI، PET و تصویربرداری تلفیقی و سه بعدی و همچنین روش‌های تشخیصی و درمانی کم تهاجمی مانند درمان اندوواسکولار (داخل عروقی)، آنوریسم و تومورها، بیوپسی های پوستی و پرتودرمانی ماهر هستند.

وظایف رادیولوژیست

• تنظیم و نگهداری از تجهیزات و دستگاه‌های رادیوگرافی
• تزریق ماده حاجب به بیمار در صورت لزوم تحت نظارت پزشک
• عکس‌برداری دقیق از نقاط بدن مطابق با دستورات پزشک بیمار
• آماده کردن بیماران شامل گرفتن تاریخچه پزشکی و توضیح در مورد نحوه کار به آنها
• مراقبت از بیماران در مقابل اشعه با قرار دادن محافظ روی نقاطی از بدن که از آنها عکس‌برداری نمی‌شود.
• قرار دادن بیماران و تجهیزات در مکان مناسب به منظور عکس‌برداری صحیح
• استفاده از تجهیزات کامپیوتری برای انجام عکس‌برداری
• بررسی کیفیت عکس‌ها برای تعیین اینکه آیا نیاز به عکس‌برداری مجدد است یا خیر
• نگهداری از سوابق بیماران

انواع تصویربرداری در رادیولوژی

انواع عکس رادیولوژی عبارتند از:

1. رادیولوژی اورژانسی
2. رادیولوژی سر و گردن
3. تصویربرداری از پستان (ماموگرافی)
4. رادیولوژی قفسه سینه (قلب و ریه‌ها)
5. رادیولوژی کودکان (تصویربرداری از کودکان)
6. رادیولوژی دستگاه گوارش (معده، روده و شکم)
7. رادیولوژی اسکلتی عضلانی (عضلات و اسکلت)
8. رادیولوژی قلب و عروق (قلب و سیستم گردش خون)
9. رادیولوژی ادراری تناسلی (سیستم‌های تولید مثل و ادرار)
10. نورورادیولوژی (مغز و سیستم عصبی، سر، گردن و ستون فقرات)
11. رادیولوژی مداخله‌ ای یا اینترونشن

رادیولوژیست‌ ها پزشکانی متخصص هستند که حداقل چهار سال دوره آموزشی فشرده در زمینه تصویربرداری پزشکی، پرتودرمانی و انجام اعمال رادیولوژیکال پشت سر گذاشته‌ اند. این در حالی است که سایر حوزه‌های پزشکی در زمینه تصویربرداری، آموزش‌ هایی بسیار محدودتر دریافت می‌ کنند که ممکن است تنها چند روز تا حداکثر ۱۰ ماه طول بکشد. انجام روش‌ های تصویربرداری توسط افراد کم‌ تجربه می‌ تواند بیمار را در معرض خطراتی ناشی از تابش پرتو قرار دهد. علاوه بر آن، تفسیر نادرست نتایج ممکن است به تشخیص اشتباه منجر شود و مشکلات جدی‌ تری ایجاد کند. برای مثال، در صورتی که بیماری‌ هایی مانند سرطان یا اختلالات زمینه‌ ای وابسته به سونوگرافی و آزمایش رادیولوژی به‌ درستی تشخیص داده نشوند، ممکن است پیامدهای مرگباری به دنبال داشته باشند.

از این‌رو، توجه به وظایف رادیولوژیست در فرآیند تشخیص و درمان، اهمیت حیاتی دارد و باید حتماً تحت نظر یک پزشک متخصص صورت گیرد.