روماتیسم ستون فقرات (اسپوندیلیت آنکیلوزان) را با این علائم بشناسید

دکتر سلمان فلاح [ متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ]آدرس وب سایت : www.drsalmanfallah.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان حکیم نظامی ، خیابان شریعتی غربی ، نبش کوچه 16 ، جنب مسجد امام حسن عسکری ، طبقه اول تلفن مطب : 91011414 - 031

اسپوندیلیت آنکیلوزان یا همان روماتیسم ستون فقرات یک بیماری التهابی است. در این بیماری به مرور زمان، تعدادی از مهره های ستون فقرات به یکدیگر متصل می شوند؛ در نتیجه ستون فقرات بیمار، انعطاف پذیری خود را از دست می دهد. جوش خوردن مهره ها سبب خمیده شدن بدن بیمار می شود. در صورت درگیر شدن دنده ها، تنفس عمیق بیمار دچار مشکل می شود.

اسپوندیلیت آنکیلوزان در مردان نسبت به زنان سه برابر شایع تر است. علائم این بیماری غالبا در اوایل بزرگسالی فرد بروز می یابد و معمولا فرد در پایین کمرش خشکی و درد احساس می کند. متاسفانه این بیماری را نمی توان به طور قطعی و کامل درمان کرد؛ اما با یک سری از روش ها می توان برخی از علائم را کنترل کرد و درد را تسکین داد. در ادامه این مقاله به بررسی دقیق تر علائم اسپوندیلیت آنکیلوزان می پردازیم.

اسپوندیلیت آنکیلوزان چه علائمی دارد؟

علائم و نشانه های این بیماری معمولا به آرامی و طی چند سال بروز پیدا می کند. این علائم ابتدا خفیف هستند ولی به مرور زمان، شدت پیدا می کنند و قابل توجه می شوند. علائم بیماری در بعضی از زمان ها شدیدتر و در برخی از اوقات کاهش می یابند. به عبارتی ساده تر، با گذشت زمان، علائم ممکن است افزایش پیدا کنند، کاهش پیدا کنند و یا در فواصل نامنظم متوقف شوند. شایع ترین علائم شامل موارد زیر می شود:

• درد و گرفتگی در ناحیه کمر و باسن اصلی ترین علامت بیماری می باشد. این حالت بیش تر در صبح ها و پس از یک دوره بی تحرکی رخ می دهد.

درد ناشی از این بیماری یک سری ویژگی دارد که برخی از آن ها عبارتند از:

• در اوایل بزرگسالی شروع می شود؛ معمولا در دهه سوم زندگی فرد.
• شروع این درد تدریجی است و نه به صورت ناگهانی و یا پس از یک آسیب.
• بیش تر از 3 ماه ماندگار شود.
• پس از استراحت کردن و یا پس از یک دوره کم تحرکی شدت می یابد.
• فعالیت کردن درد را تسکین می دهد.
• در نیمه دوم شب، بیمار را از خواب بیدار می کند.
• ممکن است سبب خشکی و گرفتگی کمر به میزان بیش تر از ۳۰ دقیقه شود.
• می تواند با درد باسن که بین دو طرف چپ و راست تغییر می کند، ارتباط داشته باشد.
• پس از وارد شدن فشار بر مفاصل ساکروایلیاک، درد شدید تر می شود.
• گردن درد ، خستگی و ضعف شدید نیز جزء علائم شایع این بیماری است.
• حرکت های خارج از ستون فقرات مانند حرکات زانو و پاشنه پا محدود می شوند.
• به علت کاهش انعطاف پذیری، فعالیت های روزانه بیمار دچار مشکل می شود.
• جلو آمدگی سر و قوز برگشت ناپذیر، از دیگر علائم جدی این بیماری است.
• چشم ملتهب و قرمز رنگ می شود و بیمار نسبت به نورهای درخشان حساس می شود.
• در محل اتصال سر به گردن، استخوان سازی نابجا رخ می دهد.
• مفصل ساکروایلیاک دچار تغییر شده و لبه های پایینی مفصل از بین می روند.

برخی از قسمت های بدن بیش از سایر نقاط بدن درگیر علائم این عارضه می شوند؛ این مناطق عبارتند از:

1. مفصل بین لگن و آخرین مهره ستون مهره ها
2. مهره های انتهایی ستون فقرات
3. محل اتصال تاندون ها و رباط ها به استخوان ها، غالبا در ستون مهره ها و گاها در پشت استخوان پاشنه
4. غضروف بین استخوان جناغ سینه و دنده ها
5. مفاصل لگن و شانه

اسپوندلیت آنکیلوزان چگونه تشخیص داده می شود؟

تشخیص این بیماری به صورت ترکیبی به کمک علائم بالینی بیمار، نتایج معاینه فیزیکی بیمار، تست های آزمایشگاهی، آزمایش خون بیمار، اندازه گیری انجام شده از قفسه سینه بیمار در هنگام تنفس، رادیوگرافی و ام آر آی انجام می شود.

اسپوندلیت آنکیلوزان چه عوارضی دارد؟

در صورت طولانی بودن دوره ابتلا به این بیماری و درمان نشدن آن، احتمال بروز عوارض ناشی از این بیماری افزایش می یابد. عوارض اسپوندیلیت آنکیلوزان شامل موارد زیر می شود:

• به علت اتصال مهره های ستون فقرات، احتمال شکستگی ستون فقرات افزایش می یابد.
• طبق آمار، از هر ده نفری که به این بیماری مبتلا هستند، سه نفر از آن ها دچار پوکی استخوان می شوند.
• پزشکان بر این باورند که بیماران مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان، بیش از سایرین مستعد ابتلا به بیماری های قلبی و سیستم گردش خون می باشند.
• مشکلات عصبی، بیماری های ریوی، زخم روده و یووئیت قدامی از دیگر عوارض این بیماری هستند.