علت و درمان خشکی و پوسته پوسته شدن لب ها

دکتر هما فاتحی [ پوست و مو ]آدرس وب سایت : www.drfatehi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان آمادگاه ، ساختمان آژند ، بلوک B ، طبقه سوم ، واحد 309 تلفن مطب : 32245018 - 031

پوست روی لب بسیار نازک تر و لطیف تر از پوست سایر قسمت های بدن است. با این حال، لب ها درست مانند بقیه بدن در معرض عوامل متعدد محیطی مانند نور خورشید، سرما، هوای خشک، حرارت و … قرار می گیرند. این امر باعث می شود که پوست لب دچار تغییرات ناخوشایندی مانند ترک خوردگی، پوسته پوسته شدن و خشکی شود. بروز چنین مشکلاتی برای لب می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. برای مثال، اگرچه پوست لب ها نازک است؛ اما به اندازه بقیه صورت مورد توجه و مراقبت قرار نمی گیرد. علاوه بر آن، لب ها بر خلاف پوست صورت غدد چربی زیادی ندارند و نمی توانند رطوبت مورد نیاز خود را تأمین کنند. برخی از بیماری ها و عوامل خارجی مانند هوای سرد و خشک، خیس کردن مداوم لب ها با بزاق، مصرف داروهای خاص و … نیز می توانند خشکی لب و پوسته پوسته شدن آن را تشدید کنند.

شکل خشکی لب ها، به ویژه در زمان هایی خاص، شرایطی بسیار شایع در جهان است. خشکی لب ها نه تنها آزار دهنده است، بلکه می تواند موجب درد و ناراحتی نیز شود. این شرایط به واسطه بروز ترک ها، قرمزی، خشکی و افزایش حساسیت به لمس و پوسته پوسته شدن پوست لب تعریف می شود. با مد نظر قرار دادن یک سری نکته ها که به راحتی قابل انجام هستند می توان از خشکی لب ها پیشگیری کرد. احساس خشکی در لب ها ناراحت کننده است؛ اما شرایط زمانی وخیم می شود که علائم دیگر مانند ترک ها، پوسته پوسته شدن و درد نیز با این احساس همراه می شوند. عوامل بسیاری می توانند بر خشکی و ترک خوردن لب ها تأثیرگذار باشند. در ادامه با علت و درمان خشکی و پوسته پوسته شدن لب آشنا می شویم.

علت خشکی لب

اگر فکر می کنید ممکن است دلیل خشکی لب شما چیزی جدی تر از هوای سرد و خشک زمستان است، این هفت علامت شایع؛ اما هشداردهنده را بررسی کنید.

۱. عفونت قارچی

همه ی ما در پوست خود قارچ هایی داریم و ترک خوردگی لب ها می تواند نشان دهنده ی این باشد که پوست بیش از اندازه قارچ تولید می کند. این قارچ ها می توانند در اثر گرما و رطوبت یا بزاقی که با آن لب های خود را تر می کنید، رشد کنند. بهترین درمان، نوشیدن آب فراوان و اجتناب از زبان زدن به لب ها است.

۲. واکنش آلرژیک

ترک خوردگی لب می تواند یک واکنش آلرژیک باشد. ممکن است به مواد موجود در مواد آرایشی که برای لب استفاده می کنید، حساسیت داشته باشید. به عنوان مثال به «شی باتر» یا «روغن درخت شی» (shea butter)، موم زنبورعسل یا روغن کرچک حساس باشید. همچنین ممکن است به غذاهای خاصی حساسیت داشته باشید.

۳. کم آبی بدن

خشکی لب ها، دهان و چشم ها همگی از نشانه های کم آبی بدن است. توصیه می شود روزانه هشت تا دوازده لیوان آب بنوشید تا دچار کم آبی نشوید. اگر دیابت دارید یا ورزشکار هستید، بیشتر از این مقدار باید آب بنوشید. کم آبی بدن موجب اختلال در تعادل املاح بدن شده و تأثیرات بسیار مخربی برای پوست دارد.

۴. آسیب نور خورشید

در معرض بودن نور خورشید و باد ، به خصوص در فصل زمستان، می تواند باعث ترک خوردگی دردناک لب شود. اگر در یک روز سرد و خشک زمستانی از خانه بیرون می روید، حتماً از محصولات مناسب برای لب که خاصیت ضدآفتاب دارند، استفاده کنید.

۵. کمبود ویتامین B2

ویتامین B2 یا «ریبوفلاوین» برای فعالیت هایی همچون عملکرد سلولی، متابولیسم چربی ها و حفظ سطح نرمالی از «اسیدآمینه ی هموسیستئین» در خون ضروری است. اگر لب ترک خورده و متورم شده، ممکن است ناشی از کمبود «ریبوفلاوین» باشد. بهتر است از غذاهای سرشار از ویتامین B2 مانند تخم مرغ و گوشت کم چرب بیشتر استفاده کنید.

۶. مصرف بیش از حد ویتامین A

خشکی لب ها ممکن است به دلیل مصرف بیش از اندازه ی ویتامین A باشد. مسمومیت با ویتامین A زمانی روی می دهد که مکمل های زیادی مصرف کنید. باید در مصرف مکمل ویتامین A بسیار محتاط باشید؛ زیرا بخش عمده ای از نیاز بدن به ویتامین A از طریق تغذیه تأمین می شود. اگر مقدار ویتامین A در سیستم بدن شما زیاد باشد، باعث ترک خوردگی پوست و لب ها خواهد شد.

۷. عوارض جانبی دارو

اگر برای درمان کم کاری تیروئید، آکنه یا فشار خون دارو مصرف می کنید، ممکن است واکنش آلرژیک نسبت به این داروها داشته باشید که باعث می شود لب ، خشک و متورم شود. اگر فکر می کنید دلیل خشکی لب این داروها هستند، با پزشک خود مشورت کنید.

روش های جلوگیری از خشکی و پوسته پوسته شدن لب

• لب ها را با زبان مرطوب نکنید؛ زیرا بزاق دهان بسیار سریع تبخیر می شود. در نتیجه لب ها خشک تر از قبل می شوند.
• سرما یکی از علت های خشکی لب می باشد. به هنگام بارش برف و سرمای شدید سعی کنید لب ها را پشت شال گردن خود پنهان کنید.
• برخی مواد غذایی و آرایشی حاوی ماده ای به نام آلرژن هستند. کسانی که پوست لب هایشان حساس می باشد با آلرژن دچار خشکی شدید می شوند. آلرژن در عصاره موادی مانند شیر، تخم مرغ، بادام زمینی، ماهی، سویا، گندم و مواد دریایی وجود دارد.
• پوست خود را از داخل و بیرون آبرسانی کنید. در فصل سرما رطوبت فضای خانه را در حالت تعادل نگه دارید. به مقدار کافی آب بنوشید؛ زیرا کم آبی بدن باعث خشک شدن لب ها و پوست بدن می گردد.
• گاهی خشکی لب ها بر اثر مصرف برخی داروها اتفاق می افتد. قبل از مصرف هر دارویی عوارض جانبی آن را به دقت مطالعه نمایید.

درمان خشکی لب

مهم ترین اقدام، جلوگیری از خشک شدن لب ها است. کسانی که علت پوسته پوسته شدن لب هایشان تابش بیش از حد نور خورشید است، باید همیشه از کرم های ضدآفتاب استفاده کنند تا آسیب مزمن پوست لب و احتمال سرطان لب تحتانی کاهش یابد. افراد مبتلا به این عارضه باید همواره، به خصوص در فصل های سرد سال، پوست لب خود را با کرم های نرم کننده بپوشانند. استفاده از روغن های گلیسیرین و وازلین هم می تواند به درمان کمک کند و استفاده از کرم های رنگی یا بی رنگ پوشاننده لب (رژلب) نیز می تواند مفید باشد. از آنجا که ترک خوردگی لب ها عمدتاً به علت کمبود آب ایجاد می شود شما باید برای جلوگیری از این مشکل مقدار زیادی آب بنوشید. سعی کنید مواد غذایی را که سرشار از ویتامین های B، E، A و C هستند را مصرف کنید، بنابراین از میوه های تازه، سبزیجات برگ دار، محصولات لبنی، غلات سبوس دار، زرده تخم مرغ و گوشت قرمز مصرف کنید به علاوه از مصرف مواد غذایی تند اجتناب ورزید. از آنجایی که لب ها فاقد چربی طبیعی جهت حفظ رطوبت خود هستند شما باید لب های خود را با استفاده از وازلین، کره کاکائو، ژل ویتامین E و یا آلوئه ورا مرطوب نگه دارید.

عوارض درمان نکردن خشکی و پوسته پوسته شدن لب

اگر ترک لب ها درمان نشوند مانند یک زخم باز دچار عفونت می گردد و باکتری ها به داخل ترک ها نفوذ می کنند. در چنین شرایطی حتماً به پزشک مراجعه نمایید.