آشنایی با سندروم درد میوفاسیال

دکتر علی نقره کار [ متخصص درد ]آدرس وب سایت : www.dr-noghrekar.ir
آدرس مطب : تهران، میدان آرژانتین، ابتدای خیابان الوند، ساختمان مرکزی پزشکان،طبقه اول تلفن مطب : 88670088 - 021

سندروم درد میوفاسیال سندرومی بسیار شایع در دنیاست و این در حالی است که از سوی بیماران و حتی برخی پزشکان کمتر شناخته شده است و می تواند کیفیت زندگی افراد را کاهش دهد. اگر می خواهید همه چیز را راجب این سندروم بدانید، تا آخر این مقاله را مطالعه کنید.
سندروم درد میوفاسیال روشی فانتزی برای توصیف درد عضلانی است و به درد و التهاب در بافت های نرم بدن اشاره دارد. MPS یک بیماری مزمن است که روی فاسیا (بافت همبند که ماهیچه ها را می پوشاند) تأثیر می گذارد. ممکن است یک عضله یا یک گروه عضلانی را درگیر کند. کارشناسان بر این باورند که محل واقعی آسیب یا فشار باعث ایجاد یک نقطه ماشه ای یا تریگر پوینت می شود که به نوبه خود باعث ایجاد درد در نواحی دیگر می شود. در برخی موارد، ناحیه ای که فرد درد را تجربه می کند ممکن است جایی نباشد که مولد درد میوفاسیال در آن قرار دارد. این وضعیت به عنوان درد ارجاعی شناخته می شود.

نقاط ماشه ای، نقاط بسیار حساس به درد هستند که به علت آسیب عضلانی، تحرک زیاد یا انقباض پیوسته، دچار کمبود خونرسانی و اکسیژن رسانی و در نتیجه ایجاد درد می شوند.
همچنین این نقاط می توانند در نتیجه فعالیت های تکراری همچون بلند کردن اجسام سنگین یا کار پشت کامپیوتر در تمام طول روز ایجاد شوند.

علت ایجاد درد میوفاسیال چیست؟

درد میوفاسیال ممکن است از آسیب عضلانی یا فشار بیش از حد روی یک عضله یا گروه عضلانی خاص، رباط یا تاندون ایجاد شود. مواردی مانند آسیب قبلی، الگوی خواب نامناسب، زندگی پراسترس و افسردگی از علل اصلی و شایع این سندرم هستند که ممکن است در تحریک و تشدید درد آن نقش داشته باشند.
علل های دیگر عبارتند از:

• وجود هر گونه آسیب بر سیستم عضلانی یا دیسک های بین مهره ای
• فقدان فعالیت (مانند شکستگی دست در بند)
• سوء تغذیه یا نرسیدن مواد مغذی به عضلات
• حالت بد نشستن یا ایستادن به مدت طولانی
• حرکات و فعالیت های تکراری
• آسیب به فیبر های عضلانی
• تغییرات هورمونی
• خستگی عمومی

علائم درد میوفاسیال

علائم درد میوفاسیال معمولاً شامل درد عضلانی با نقاط ماشه ای یا لطیف است. درد می تواند با فعالیت یا استرس بدتر شود و علاوه بر درد موضعی یا منطقه ای مرتبط با سندرم درد میوفاسیال، افراد مبتلا به این اختلال ممکن است از افسردگی، خستگی و اختلالات رفتاری نیز رنج ببرند. علائم دیگر این بیماری شامل:

1. فعالیت بدنی یا قرار گرفتن در یک وضعیت بدنی ثابت باعث تشدید درد می شود.
2. وجود درد دائمی که مرتب میزان آن از خفیف تا بسیار شدید تغییر می کند.
3. احساس سنگینی در پشت (شبیه حمل کوله پشتی سنگین)
4. احساس سوزش، ضعف عضلانی یا خواب رفتگی
5. تشدید درد در اثر سرما، استرس و ناراحتی
6. سفتی در عضلات درگیر

تشخیص سندروم درد میوفاسیال

موقعی که محل درد لمس می شود، می توانید نقاط گره مانندی را در زیر پوست احساس کنید. گاهی این گره ها به هم می پیوندند و یک باند سفت و دردناک را ایجاد می کنند.
نقاط ماشه ای را می توان با دردی که هنگام اعمال فشار به ناحیه خاصی از بدن فرد ایجاد می شود، شناسایی کرد. در تشخیص سندرم درد میوفاسیال، دو نوع نقاط ماشه ای قابل تشخیص هستند:
نقطه ماشه ای فعال ناحیه ای با حساسیت شدید است که معمولاً در عضله اسکلتی قرار دارد و با درد موضعی یا ناحیه ای همراه است.
نقطه ماشه نهفته یک منطقه غیرفعال است که پتانسیل آن را دارد که مانند یک نقطه ماشه عمل کند. ممکن است باعث ضعف عضلانی یا محدودیت حرکتی شود. سندروم درد میوفاسیال معمولا در سنین میانسالی رخ می دهد.
درد موجود در بدن افراد مبتلا به بیماری سندروم درد میوفاسیال ممکن است با بیماری ‏های قلبی و یا گردن، بخصوص بیماری دیسک گردن اشتباه شود که تشخیص صحیح آن توسط پزشک و با گرفتن شرح حال، معاینه و … انجام می ‏شود.

عوارض سندروم درد میوفاسیال

دراوایل ابتلا به بیماری سندروم درد میوفاسیال، درد در محل پشت کتف رخ می دهد و بعداً با پیشرفت بیماری، درد به پشت و یا بغل گردن، پشت قفسه سینه، جلوی قفسه سینه درهمان سمت و از همه مهم تر به شانه، بازو و حتی به انگشتان دست هم می رسد.
گاهی همزمان با بروز این درد، بیمار احساس ضعف در عضلات اطراف شانه و بازو نیز دارد و گاهی نیز بیمار در دست و به ویژه انگشت کوچک و انگشت حلقه احساس گزگز، سوزش و بی حسی می ‏کند.
در اوایل بیماری سندروم درد میوفاسیال ، ممکن است با فشار دادن، کوبیدن و ضربه زدن روی نقطه دردناک احساس خوشایندی همراه با کاهش درد به بیمار دست دهد اما به ندرت ممکن است بیمار احساس درد بسیار شدیدی کند.
همچنین ممکن است بیمار مبتلا به بیماری فیبرومیالژیا شود. فیبرومیالژیا اختلالی است که باعث ایجاد درد پراکنده در سراسر بدن، مشکلات خواب، خستگی و مشکلات خلقی می شود. افراد مبتلا به فیبرومیالژیا به دلیل پردازش غیر طبیعی درد در مغز، معمولا نسبت به افراد دیگر به درد حساس تر هستند.

درمان سندروم درد میوفاسیال

درمان سندروم درد میوفاسیال در افراد مبتلا، به طرق مختلفی انجام می شود.
دارو هایی مانند ضد التهاب های غیر استروئیدی، استامینوفن یا مواد افیونی ممکن است برای درمان درد میوفاسیال استفاده شوند. گاهی اوقات از دارو های خواب، افسردگی یا اسپاسم عضلانی نیز استفاده می شود. درمان های غیر دارویی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• ماساژ درمانی: انواع مختلف ماساژ درمانی وجود دارد که نقاط ماشه ای در سندروم درد میوفاسیال را غیر فعال می کنند. ماساژ درمانی جریان خون را در نواحی مختلف افزایش می دهد و ماهیچه ها را گرم می کند. با استفاده از این روش، سفتی و درد عضلات کاهش می یابد.
• تزریق نقطه ماشه ای : درافراد مبتلا به بیماری سندروم درد میوفاسیال، تزریق موضعی معمولا از یک کورتن طولانی اثر استفاده می شود و مقداری ماده بی حسی موضعی هم برای کاهش درد ناشی از تزریق به آن اضافه می‏ شود و اغلب موارد نیز مقداری آب مقطرهم برای افزایش حجم و گسترش بیشتر به بافت‏ های اطراف به آن افزوده می‏ گردد.
• جراحی: اصولا بیماری سندروم درد میوفاسیال نیازی به جراحی ندارد، اما اگر زمینه آن اختلالاتی در شانه (مثل آسیب تاندون روتاتور کاف )، یا گردن (مثل بیرون زدگی دیسک گردن ) باشد، جراحی انجام می شود.
• تکنیک کشش و اسپری: این درمان شامل اسپری کردن عضله و نقطه ماشه ای با یک خنک کننده و سپس کشش آهسته عضله است.
• اصلاح وضعیت بدن و شانه ها
• فیزیوتراپی

پیشگیری از سندروم میوفاسیال

هرچند نمی توان از سندروم درد میوفاسیال پیشگیری کرد ولی می توان به کمک روش های زیر از تشدید این درد های ماهیچه ای جلوگیری کرد:

1. ورزش کردن به خصوص نرمش های ساده در بین ساعات کاری
2. درمان افسردگی زمینه ای، استرس و اضطراب
3. کمتر کردن فعالیت های شدید و تکراری
4. ثابت نماندن در یک وضعیت
5. داشتن خواب مناسب و کافی

همه افراد به دلایل مختلفی ممکن است دچار درد ماهیچه ای شوند. ولی اگر درد ماهیچه ای شدیدی دارید که با گذشت زمان و استراحت کردن برطرف نشده است باید برای رفع مشکل خود به پزشک مراجعه کنید.