لکه های پیری که به آنها لکه های کبدی و کک و مک های خورشیدی نیز گفته می شوند، ضایعاتی صاف و به رنگ قهوه ای روشن یا تیره و یا مشکی هستند که در اندازه های مختلف (عموماً زیر قطر یک سانتیمتر) بر روی سطوحی از بدن که بیشتر در معرض آفتاب قرار می گیرد مانند دست، ساعد، بازو، شانه و صورت دیده می شوند. این لکه ها بیشتر در افراد بالای پنجاه سال و سفید پوستان دیده می شود؛ ولی امکان دیده شدن آن در جوانترها بخصوص کسانی که زمان طولانی تری در برابر آفتاب قرار میگیرند، نیز وجود دارد. لکه های پیری علیرغم ظاهر آزار دهنده خود، حتی در صورت عدم درمان خطرناک نیستند و با روشهای مختلفی قابل از بین بردن هستند. پیشگیری از لکه های پیری با اجتناب از آفتاب و استفاده از ضد آفتابها میتواند آسان ترین راه برای حفظ ظاهر پوست باشد.

علت کک و مک روی دست

زمانی که پوست شخص بیش از حد ملانین تولید کند، لک ایجاد می شود. این تیرگی ها اصطلاحاً هاپیرپیگمنتاسیون نامیده می شوند. هایپرپیگمنتاسیون می تواند نتیجه موارد زیر باشد:

• افزایش سن
• تغییرات هورمونی دوران بارداری یا یائسگی
• قرار گرفتن در معرض نور خورشید
• التهابات پوستی مانند جوش و آکنه
• جای نیش، زخم و بریدگی
• محصولات پوستی قوی یا نامناسب
• زمینه ارثی
• مصرف برخی از داروها
• مشکلات کبدی

لکه های کبدی روی دست

لکه های کبدی یا همان لکه های ناشی از افزایش سن، نتیجه تولید بیش از حد ملانین یا رنگدانه های پوستی هستند. اگر چه پزشکان علت دقیق بروز این لکه ها را نمی دانند؛ اما برخی از عوامل را در ایجاد آنها تأثیر گذار می دانند. دلایلی مانند پیری پوست ، قرار گرفتن در معرض آفتاب یا سایر اشکال پرتوها مانند نور ماوراء بنفش (UV) در اثر استفاده از پرتوهای برنز کننده، همگی جزء علل احتمالی برای آنها به حساب می آیند. لکه های کبدی توسط سلول های رنگدانه فعال پوستی به وجود می آیند. نور ماوراء بنفش (UV) ترشح ملانین پوستی را تسریع کرده و در نتیجه باعث بروز لکه های پوستی خواهد شد. به همین علت پوستی که سال ها در معرض تابش آفتاب بوده، این ترشحات ملانینی در زیر پوست جمع شده و باعث به وجود آمدن لکه های کبدی بر روی پوست خواهد شد.

علائم لکه های کبدی

• لکه های به صورت مسطح و بیضی شکل هستند.
• دارای رنگ قهوه ای یا برنزی هستند.
• بر روی قسمت هایی از پوست که بیشترین تماس را با نور خورشید دارند بروز پیدا می کنند. به عنوان مثال بروز لکه های کبدی بر روی قسمت های پشتی دست، روی پا، صورت، شانه و کمر شایع تر از دیگر قسمت های بدن است.
• اندازه آن حدود ۱۴ میلی متر است.
• ممکن است این لکه ها به صورت گروهی در کنار هم بروز پیدا کرده و توجه شما را به خود جلب کند.

افراد در معرض لکه های کبدی

افراد در هر سن، جنسیت و نژادی ممکن است دچار این لکه های پوستی روی دست و بدن خود شوند. با این حال لکه های پیری در افرادی که عوامل خطر خاصی دارند بیشتر دیده می شود. این افراد شامل:

1. افراد بالای 40 سال
2. داشتن پوستی روشن
3. داشتن سابقه قرار گیری در معرض آفتاب
4. داشتن سابقه استفاده مکرر از تجهیزات برنزه کننده

تشخیص لکه های پشت دست

پزشکان، با معاینه ی چشمی می توانند لکه های پیری را شناسایی کنند. آنها ممکن است از درماتوسکوپ نیز استفاده کنند. این وسیله، نوعی ابزار بزرگ نمایی دستی بوده که متخصصان برای معاینه ی پوست از آن استفاده می کنند. در بعضی از موارد، ممکن است تمایز بین لکه های پیری و ملانوما (نوعی سرطان پوست که در سلول های حاوی رنگدانه ایجاد می شود) دشوار باشد. اگر پزشک در این مورد مطمئن نباشد، ممکن است بیوپسی پوستی انجام دهد که شامل گرفتن نمونه ی کوچکی از پوست آسیب دیده و ارسال آن به آزمایشگاه است.

عوارض لکه های قهوه ای و کک مک روی دست

این لکه ها خوش خیم یا غیرسرطانی و معمولاً بی ضرر و بدون درد هستند. فقط از نظر زیبایی مشکل زا هستند.

درمان لکه های قهوه ای و کک مک روی دست

کرم های موضعی

اولین راهکار برای درمان لکه های قهوه ای روی دست و دیگر نقاط بدن استفاده از کرم های موضعی است که بدون نسخه به فروش می رسند. معمولاً کرم های رتینوئید حاوی مقادیر زیادی ویتامین A بوده و به بهبود و درمان کک و مک روی پوست صورت کمک می کنند. در واقع ثابت شده که رتینوئیدها اشعه فرابنفش نور خورشید را به خود جذب کرده و از این طریق خاصیت ضدآفتابی دارند. در نتیجه استفاده از این کرم ها می تواند در پیشگیری از ایجاد لکه های جدید پوستی مؤثر باشد.

علاوه بر رتینوئیدها، هیدروکینون هم دارای استاندارد طلایی از بین بردن لکه های قهوه ای پوست است. شما می توانید هیدروکینون 2 درصد را بدون نسخه پزشک تهیه کنید. بسته به شدت لکه های تیره پوست شما باید از هیدروکینون به مدت دو تا 12 هفته استفاده کنید تا نتیجه مطلوب بگیرید. کوجیک اسید و آزالیک اسید هم مواد دیگری با خاصیت روشن کنندگی پوست هستند. البته تمام این مواد عاری از عوارض جانبی نبوده و ممکن است باعث قرمزی، خشکی، سوزش و حساس شدن پوست شوند، بنابراین قبل از مصرف حتماً آن را روی ناحیه کوچکی از پوستتان تست کنید. ناگفته نماند که معمولاً این کرم ها برای درمان لکه های قهوه ای روی دست مؤثر نیستند و اگر پشت دست های تان لکه های قهوه ای ایجاد شده، باید به روش های درمانی دیگر که در ادامه معرفی می کنیم، روی آورید.

لیزردرمانی

یکی از روش های مؤثر برای درمان لکه های قهوه ای پشت دست لیزردرمانی است. در لیزردرمانی لکه های قهوه ای پشت دست و یا روی صورت شما مورد هدف لیزر قرار می گیرند و به مرور از بین می روند. روش های مختلفی برای لیزر لکه های پوستی وجود دارد، مانند ای پی ال و یا تابش خنک. استفاده از هرکدام از این روش ها به شدت و محل لکه ها و تشخیص پزشک شما بستگی دارد؛ اما به هر حال بهتر است جلسات لیزر با فاصله 3 تا 4 هفته ای انجام شود. همچنین بهترین زمان برای لیزردرمانی فصل پاییز و تابستان است که به دلیل تابش کمتر نور خورشید، مراقبت های بعد از لیزر شامل استفاده از کرم های ترمیم کننده، کرم های ضدالتهاب و کرم ضدآفتاب راحت تر خواهد بود.

لایه برداری با مواد شیمیایی

لایه برداری با مواد شیمیایی یک روش بسیار کارآمد برای درمان لک صورت و برطرف کردن کک و مک و خال های پوست است. در این روش، ابتدا ماده مورد استفاده برای لایه برداری با غلظت بیشتری بر روی کک و مک ها مالیده می شود و در مرحله بعد تمام سطح پوست به طور یکنواخت با این ماده پوشانده می شود. به این ترتیب، اثر درمانی ماده لایه بردار در بهبود ساختار پوست و کم رنگ کردن یا رفع کامل کک و مک ها مشاهده خواهد شد.

عوارض درمان لکه های قهوه ای و کک مک روی دست

همه ی این روش ها، خطراتی را به همراه داشته و ممکن است باعث باقی ماندن جای زخم روی پوست شوند. روش های از بین بردن لکه های کبدی، ممکن است پوست را نسبت به نور خورشید حساس کنند. افرادی که یکی از این روش ها را انجام داده باشند، هنگامی که در معرض آفتاب قرار می گیرند باید اقدامات احتیاطی بیشتری را انجام داده و به توصیه های پزشک عمل کنند.

پیشگیری از ایجاد لکه های قهوه ای و کک مک روی دست

• استفاده از دستکش

در زیر نور آفتاب بهتر است از دستکش استفاده کنید. تا مانع آسیب به دست شما شود. بهتر است دستکش روشن و یک دست باشد.

• ضد آفتاب

ضد آفتاب فقط برای صورت نیست. زمانی در آفتاب هستید حتماً برای مچ دست خود هم استفاده کنید اگر از ضد آفتاب های رنگی برای صورت استفاده می کنید، می توانید یک ضد آفتاب بی رنگ برای دستان خود هم تهیه کنید.

• استفاده از ویتامین ها

ویتامین C،E مهم ترین ویتامین های رنگ سازی پوست هستند. مصرف مواد خوراکی این ویتامین ها را فراموش نکنید. همچنین می توانید روغن کپسول ویتامین E را به دست یا صورت خود بزنید تا مانع پر رنگ شدن لکه های قهوه ای روی پوستتان شوید.

• عدم استفاده از مایع و پودر های بهداشتی

مواد قوی بهداشتی پوست شما را نازک تر می کند. اگر زخم یا ضربه ای به پوست شما خورده باشد، این موضوع پوست را در مقابل آفتاب حساس تر می کند. بهتر است از دستکش های مخصوص شستشو استفاده کنید.

نسخه اصلی مطلب علت و درمان کک و مک و لک پشت دست را در سایت کلینیک پوست صدف بخوانید.

---