عوارض، کاربردها و مزایای اوزون تراپی

دکتر علی نقره کار [ متخصص درد ]آدرس وب سایت : www.dr-noghrekar.ir
آدرس مطب : تهران، میدان آرژانتین، ابتدای خیابان الوند، ساختمان مرکزی پزشکان،طبقه اول تلفن مطب : 88670088 - 021

گاز اوزون، از سه اتم اکسیژن تشکیل شده است که در لایه های بالایی اتمسفر وجود داشته و به طور طبیعی از زمین در مقابل اشعه ماوراء بنفش خورشید مراقبت می کند. با این حال در لایه های پایین تر جو، وجود گاز اوزون، به عنوان یک آلودگی مضر، برای انسان شناخته می شود. گاز اوزون، هنگامی که از طریق استنشاق وارد بدن شود، باعث تحریک ریه و گلو، سرفه و تشدید علائم آسم می شود. مواجه طولانی مدت با گاز اوزون، می تواند به آسیب شدید ریه ها منجر شده و کشنده باشد؛ اما برخی از تحقیقات از اثرات مثبت اوزون تراپی ، در افزایش قدرت سیستم ایمنی برای مبارزه با عفونت ها، کمک به کاهش درد ناشی از آرتروز و عوارض ناشی از آن و همچنین کمک به درمان تعداد دیگری از بیماری ها و شرایط، خبر می دهند. نکته حائز اهمیت این است که از این درمان نیاز به رعایت ملاحظاتی دارد تا نتایج آن حاصل شوند که در ادامه ذکر میگردد.

کاربرد اوزون تراپی

طبق تحقیقات انجام شده، اوزون تراپی برای درمان عارضه های زیر مفید است:

1. سیستیت بینابینی
2. هپاتیت مزمن
3. عفونت تبخال
4. عفونت های دندانی مختلف
5. زخم های دهانی
6. دیابت و عارضه های ناشی از دیابت از قبیل زخم
7. ام اس
8. بعد از سکته مغزی (انفارکتوس مغزی حاد)
9. لنگی متناوب
10. تباهی لکه زرد (دژنراسیون ماکولا)
11. درمان مکمل سرطان

به علاوه سودمندی اوزون تراپی در درمان عارضه های زیر گزارش شده است:

• آنفلوانزا یا سرماخوردگی حاد
• سندرم خستگی مزمن
• بیماری شریان محیطی
• دمانس و بیماری عروق مغزی
• روماتیسم
• فتق دیسک
• فیبرومیالژی
• بیماری لایم
• اوزون تراپی به تنهایی یا در کنار پرولوتراپی برای درمان عارضه های اسکلتی ـ عضلانی مختلفی مانند درد شانه ، درد زانو و درد کمر به کار برده می شود.

مزایای اوزون تراپی

مزایای اوزون تراپی عبارت است از:

1. اوزون تراپی از طریق افزایش آزادسازی فاکتورهای رشد از ترمیم بافت حمایت می کند.
2. اوزون درمانی عامل های از بین برنده رادیکال آزاد از قبیل گلوتاتیون پراکسیداز، کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز را افزایش می دهد.
3. اوزون تراپی از سیستم ایمنی بدن حمایت و آن را تنظیم می کند.
4. اوزون تراپی اکسیژن رسانی به سلول‎ها را از طریق تحریک متابولیسم اکسیژن بهبود می دهد.
5. اوزون درمانی تولید انرژی سلولی به صورت نوعی از ATP را افزایش می دهد.
6. اوزون تراپی گردش خون را بهبود و ویسکوزیته خون را کاهش می دهد.
7. اوزون درمانی انسجام غشای RBC را از طریق فعال کردن مسیر پنتوز حفظ می کند.
8. اوزون درمانی التهاب مزمن را کاهش می دهد.
9. اوزون تراپی سیستم محافظ عصبی را فعال می کند.

روش انجام اوزون تراپی

اوزون تراپی کاربردهای بالینی بسیاری دارد و بسته به عارضه تحت درمان به روش های مختلفی انجام می شود. روش های بسیاری برای استفاده از اثرات درمانی اوزون و تزریق آن به بدن وجود دارد. پزشک، با بررسی شرایط بیمار بهترین روش را برای رسیدن به حداکثر تأثیر انتخاب می کند. سه فرم اصلی اوزون تراپی، شامل موارد زیر است:

• تماس مستقیم با بافت: این فرم از اوزون تراپی، برای درمان زخم ها و مشکلات اندام ها استفاده می شود. در این موارد، بهتر است، گاز اوزون به شکل مستقیم در تماس با محل موردنظر قرار بگیرد. در این روش، گاز اوزون، در یک پوشش محافظتی تجویز می شود.
• تزریق داخل عروقی: برای درمان برخی از بیماری های داخلی مانند ابتلا به ویروس HIV، گاز اوزون در خون گرفته شده از بیمار، حل شده و سپس خون تغییر یافته مجدداً به بدن بیمار تزریق می شود. باید توجه داشت که استفاده از اوزون به این شکل، با خطر ایجاد آمبولی همراه است.
• تزریق داخل عضلانی: می توان اوزون تراپی را به شکل تزریق داخل عضلانی هم انجام داد. در این روش، اغلب پیش از تزریق، گاز اوزون را با اکسیژن مخلوط می کنند.

مراقبت قبل از اوزون تراپی

پیش از هرگونه درمان، سابقه سلامتی و داروهای فعلی شما توسط پزشک بررسی می شود. پزشک همچنین در مورد اینکه آیا داروهای ضد انعقادی (رقیق کننده خون)، از جمله آسپیرین مصرف کرده اید یا خیر سؤال می کند. ارزیابی بدنی انجام می شود و پزشک از شما می پرسد که علائم شما چه تأثیری بر روی فعالیت های روزمره گذاشته است. از شما خواسته می شود مناطق آسیب دیده را شناسایی کنید تا امکان بررسی آنها وجود داشته باشد. بسته به محل درد، لازم است که لباس هایتان را درآورید.

مراقبت های بعد از اوزون تراپی

انجام برخی کارها و خودداری از انجام برخی دیگر، می تواند در گرفتن تأثیر بهتر از اوزون تراپی بسیار مؤثر باشد. از این موارد، می توان به نکات زیر اشاره کرد:

1. نوشیدن آب به مقدار کافی
2. دراز کشیدن به مدت 20 دقیقه، پس از هر جلسه درمانی
3. مصرف مقادیر مناسبی از مکمل ها
4. بهتر است از مصرف ویتامین C، دو ساعت قبل و بعد از اوزون تراپی خودداری کنید.
5. از مصرف غذاهای سنگین بعد از اوزون تراپی خودداری کنید.
6. از دوش گرفتن مستقیم پس از اوزون تراپی خودداری کنید.
7. از مصرف نوشیدنی های حاوی الکل، قبل و بعد از هر جلسه درمانی خودداری کنید.

تعداد مناسب جلسات اوزون تراپی

تعداد ۴ جلسه اوزون تراپی بین بیست تا سی درصد، ۸ جلسه بین چهل تا پنجاه درصد، دوازده جلسه بین هفتاد تا هشتاد درصد مؤثر است. اگر جلسات اوزون تراپی با فواصل افزایش یابنده تا ۶ ماه ادامه یابد، بهترین نتیجه با مناسبترین ماندگاری حاصل می شود.

موارد منع استفاده از اوزون تراپی

علیرغم ایمن بودن اوزون تراپی، چندین مورد از شرایط پزشکی وجود دارد که اوزون درمانی برای آنها توصیه نمی شود و قرار گرفتن در معرض آن مضر است:

• بارداری: در حالی که هیچ مطالعاتی در مورد خطر اوزون درمانی برای جنین انجام نشده است؛ اما برای اطمینان کافی این روش برای زنان باردار توصیه نمی شود.
• پرکاری تیروئید: افراد مبتلا به غده تیروئید پرکار (وضعیتی که تأثیرات گسترده ای روی بدن دارد) ممکن است به درمان واکنش ضعیفی نشان دهند.
• ترومبوسیتوپنی: این اختلال خونی که در آن مغز استخوان پلاکت کافی تولید نمی کند، به دلیل توانایی بدن در پردازش اکسیژن منع مصرف دارد.
• مسمومیت با الکل: افرادی که تحت اوزون درمانی قرار می گیرند باید از نوشیدن الکل قبل خودداری کنند.

عوارض اوزون تراپی

این فرایند چنانچه توسط پزشکان ماهر و مجرب انجام شود، بسیار ایمن خواهد بود. در چنین شرایطی، عوارض هر چند به ندرت بروز می یابند، عبارت اند از:

1. آسیب ریشه های اعصاب
2. عفونت دیسک یا به اصطلاح دیسکایتیس
3. خونریزی رتینال (شبکیه)

عارضه های جزئی مانند درد زودگذر در محل تزریق اوزون شایع هستند.

هزینه اوزون تراپی

چندین عامل بر هزینه این روش درمانی تأثیر گذار هستند. این عوامل عبارتند از:

• شرایط و عارضه تحت درمان
• شدت وضعیت تحت درمان
• موقعیت و محل کلینیک
• فرآیند های خاص مورد استفاده در درمان

تمامی این عوامل میتوانند بر هزینه اوزون تراپی تأثیرگذار باشند.