ارتودنسی یکی از تخصص های دندانپزشکی است که برای اصلاح و رفع مشکلات دندان و فک مورد استفاده قرار می گیرد. هر کسی در هر سنی که به دلیل داشتن دندان های نامرتب و ناهماهنگ دچار مشکل شده است و از لبخند خود لذت نمی برد می تواند کاندیدای ارتودنسی دندان باشد. زمانی که فرد دارای مشکلاتی مانند نامرتبی دندان ها، نبود مادرزادی دندان و یا داشتن دندان اضافی، وجود فاصله بین دندان ها، زاویه و چرخش دندان ها و یا مشکلاتی از قبیل جلو یا عقب بودن فک ها نسبت به جمجمه باشد، تمامی این موارد توسط متخصص ارتودنسی تشخیص داده می شود و شخص، کاندید انجام درمان ارتودنسی می گردد. اگرچه این روش زیبایی درمانی برای بهبود وضعیت دندان ها مناسب است؛ اما به همه افراد نیز پیشنهاد نمی شود. قبل از اینکه بخواهید برای انجام این عمل اقدام کنید، باید بدانید که آیا کاندید مناسبی برای ارتودنسی دندان هستید یا خیر. در ادامه این مطلب به ارزیابی اینکه ارتودنسی دندان برای چه کسانی مناسب است می پردازیم.

از کجا بفهمیم به ارتودنسی نیاز داریم ؟

در پاسخ به این سوال در حالت ساده می توان گفت تمام کسانی که دارای ناهنجاری در استخوان فک و آرایش دندان ها هستند، نیاز به ارتودنسی دارند. مشکلاتی که توسط ارتودنسی حل می شود، شامل موارد زیر می باشد:

• عدم تناسب صحیح استخوان های فک
• دندان های نامرتب
• مال اکلوژن که مشکلات مرتبط با دندان ها می باشد.
• مشکلات بهداشت دندان ها
• مشکلات لثه یا پریودنتیت
• اختلالات مفصل گیجگاهی

برای اطمینان از اینکه مشکلات شما به طور دقیق چه مواردی است، متخصص ارتودنسی می تواند با عکسبرداری و اسکن، آنها را تشخیص دهد. از جمله مشکلات رایجی که می تواند در میان افراد نیازمند به ارتودنسی دندان دیده شود، می توان به دیپ بایت، کراس بایت، آندربایت، شلوغی دندان ها، وجود فضاهای خالی زیاد و … اشاره داشت.

چه دندان هایی نیاز به ارتودنسی دارند ؟

دندان هایی که باید تحت درمان ارتودنسی قرار بگیرند عبارتند از:

1. دندان های نامرتب
2. دندان های فاصله دار
3. دندان های بر روی هم قرار گرفته
4. دندان هایی که باعث اختلال در گفتار شده اند.

ارتودنسی برای چه افرادی توصیه نمی شود؟

• افرادی که دارای بهداشت دهان و دندان ضعیفی هستند؛ زیرا پروسه درمانی ارتودنسی زمان بر است و بیمار باید همکاری لازم را با دندانپزشک داشته باشد و تمیز کردن دندان ها را با دقت و به دفعات بیشتری انجام دهد.
• افرادی که صبر و حوصله کافی ندارند؛ زیرا این روش درمانی خیلی زمان بر است و در صورتی که انتظار دارید طی یک مدت زمان کوتاه به نتیجه برسید، ارتودنسی انتخاب مناسبی نخواهد بود.
• افرادی که انتظارت غیر واقعی از این روش درمانی داشته و انتظار دارند که با انجام ارتودنسی خیلی از مشکلات روابط اجتماعی و عاطفی آنها بهبود یابد.
• افرادی که به بیماری های لثه مبتلا هستند و تمامی دندان های آنها در وضعیت سالمی قرار ندارد، بنابراین باید پیش از درمان تمامی مشکلات مرتبط با پوسیدگی دندان و بیماری های لثه برطرف شود.
• افرادی که ریشه دندان های آنها تحلیل رفته نیز نمی توانند از درمان ارتودنسی استفاده کنند و برای اصلاح مشکلات دندانی خود باید به فکر سایر روش های درمانی باشند.

بهترین زمان و سن مناسب ارتودنسی

ارتودنسی در سنین زیر 15 سالگی

ارتودنسی در سنین کودکی می تواند به بهبود عملکرد دهان، فک ها و ایجاد اعتماد به نفس در کودکان کمک کند. معمولاً بهترین زمان برای شروع درمان ارتودنسی زیر 15 سالگی است. در این سنین، دندان های دائمی کودکان شروع به رشد کرده اند و جای آنها در دهان ثابت شده است. همچنین در این سنین فک های کودکان هنوز در حال رشد بوده و به راحتی قابل تغییر هستند.

ارتودنسی در 18 تا 20 سالگی

در این سن معمولاً رشد فک متوقف شده است. با این حال همچنان ارتودنسی می تواند گزینه مناسبی برای اصلاح بسیاری از مشکلات فکی و دندانی باشد. البته باید توجه داشته باشید که در 18 سالگی روند درمان ممکن است نسبت به سنین پایین تر کمی طولانی تر باشد.

ارتودنسی در 25 سالگی

ارتودنسی در سن 25 سالگی و بالاتر امکان پذیر است. هرچند طول دوره درمان ممکن است کمی زمانبر و طولانی باشد؛ اما سلامت و زیبایی دندان ها ارزش این کار را دارد.

ارتودنسی در 40 سالگی

اگرچه ارتودنسی در سنین پایین تر معمولاً بهتر جواب می دهد؛ اما ارتودنسی در 40 سالگی نیز ممکن است قابل انجام باشد. همه چیز به شدت ناهنجاری های دندانی و فکی شما، تصمیم شما و تعامل شما با ارتودنتیستتان بستگی دارد. اگر شما در این سن ناهنجاری های دندانی دارید و می خواهید این مشکلات را برطرف کنید، می توانید درمان ارتودنسی را آغاز کنید. با این حال، باید توجه داشته باشید که در سنین بالاتر ممکن است مدت زمان درمان طولانی تری داشته باشد.

ارتودنسی برای افرادی که عمل جراحی بینی دارند.

در جراحی بینی یکی از موارد مهم که جراح برای فرم نهایی بینی شما در نظر می گیرد، رابطه و تناسب آن با لب می باشد. باید در نظر داشته باشیم ازآنجاکه ارتودنسی می تواند با حرکت دادن آنها، فرم و موقعیت لب ها را تحت تأثیر قرار دهد، بهتر است که ابتدا درمان ارتودنسی پایان گیرد تا پس از تثبیت موقعیت لب ها و فک، بیمار به جراحی زیبایی بینی بپردازد.

ارتودنسی در زنان باردار

انجام ارتودنسی در دوران بارداری، یک فرآیند کاملاً بی خطر برای جنین است؛ اما ممکن است برای مادران چالش هایی را ایجاد کند. امکان ارتودنسی در دوران بارداری هم وجود دارد؛ اما به شرط آنکه این کار تحت نظر یک دندانپزشک متخصص انجام شود و به خوبی تمام مراقبت های ارتودنسی را انجام دهید.

ارتودنسی برای بیماران خاص

اکثر افرادی که مبتلا به اختلالات صرع یا حمله ناگهانی هستند می توانند از مراقبت های اولیه درمان ارتودنسی معمولی برخوردار شوند. بیماران باید قبل از جلسه ارتودنسی داروی عادی ضد صرع شان را مصرف کنند و غذای معمول خود را بخورند و از تنظیم وقت ارتودنسی برای اوقاتی که خسته هستند، خودداری کنند.
بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس (ms) بهتر است از درمان گروهی نزد متخصصین مقتضی همراه درمان ارتودنسی بهره مند شوند که شامل پزشک بیمار، متخصص اعصاب، متخصص ms، پرستار و سرپرست بیمار می شود.
بیشترین اختلال کلیوی که متخصصین ارتودنسی با آن مواجه می شوند نارسایی مزمن کلیه است. اگر بیماری به خوبی تحت کنترل باشد، درمان ارتودنسی منعی نخواهد داشت. درصورتیکه نارسایی کلیوی از نوع پیشرفته بوده و امکان دیالیز وجود داشته باشد باید درمان ارتودنسی به تعویق بیفتد.

آیا ارتودنسی برای افراد سیگاری مناسب است ؟

محتوای نیکوتین در توتون و تنباکو ممکن است باعث ایجاد لکه بر روی براکت ها و سایر دستگاه های ارتودنسی شود. این امر به خصوص برای افرادی که پلاک ارتودنسی نامرئی و یا ارتودنسی سرامیکی دارند ناخوشایند است؛ زیرا ظاهر لبخندشان حین درمان تحت تاثیر قرار می گیرد.

نتیجه گیری

ارتودنسی درمانی است که باعث زیبایی در لبخند و نظم در دندان های فرد می شود و در مواردی هم که نیاز به اصلاح فک باشد نیز کاربرد دارد. افرادی که دارای مشکلات دندان از قبیل دندان های اضافی، نامرتبی دندان ها، فاصله بین دندان ها، زاویه داشتن و یا چرخیدن دندان ها و یا مشکلات و مسائلی مانند عقب یا جلو بودن فک ها به نسبت جمجه و یا جابه جا بودن فک ها نسبت به یکدیگر و مواردی دیگر از این قبیل باشند، کاندید مناسبی برای ارتودنسی هستند. ارتودنسی محدودیت سنی نیز ندارد، بنابراین در هر سنی که باشید می توانید درمان ارتودنسی انجام بدهید؛ اما می توان گفت انجام این درمان در محدوده سنی کودکان به نحوی متفاوت انجام می شود چرا که در این رده سنی هنوز بافت ها و استخوان ها در حال رشد هستند و بر خلاف افراد بالغ، سیستم اسکلتی کودک سخت و تغییر ناپذیر نیست. از طرفی در برخی از موارد نیز انجام ارتودنسی ممنوع می باشد. برای اینکه بدانید کدام فرد کاندید مناسبی برای انجام ارتودنسی است، باید به دندانپزشک مراجعه کرده و وضعیت دندان های خود را با او در میان بگذارید. پزشک بعد از معاینه تمامی دندان ها و همچنین فک تشخیص می دهد که کاندید مناسبی برای این درمان هستید یا خیر.

نسخه اصلی مطلب کاندیدای ارتودنسی؛ چه کسانی باید ارتودنسی کنند ؟ را در سایت دکتر پدرام دانش کاظمی بخوانید.

---