دیسک و بیرون زدگی آن

دکتر احمد شکرچی زاده [ متخصص جراحی مغز و اعصاب و ستون فقرات ]آدرس وب سایت : www.drshekarchizadeh.ir
آدرس مطب : اصفهان چهارباغ بالابین زمزم و دروازه شیرازکوچه مختاری ساختمان جم طبقه زیرزمین تلفن مطب : 36622101 - 031

دیسک بین مهره ای ساختمانی است که بین مهره های تشکیل دهنده ستون فقرات قرار گرفته است. دیسک سبب استحکام ستون مهره ای و تسهیل حرکات آن میگردد. دیسک بین مهره ای از دو قسمت مرکزی و محیطی تشکیل یافته است. قسمت مرکزی یا آنولوس فیبروزوس ساختمانی است که از گلیکوموکوپلی ساکارید تشکیل یافته و بصورت بالشتکی بین دو مهره سبب تسهیل حرکات بین مهره ها میگردد. قسمت محیطی دیسک یا آنولوس فیبروزوس از بافت لیفی محکمی تشکیل شده که اطراف نوکلئوس را احاطه میکند.

با افزایش سن ساختمان نوکلئوس دچار تغییرات استحاله ای میگردد. موارد خاصی نظیر فاکتورهای ژنتیک، جغرافیایی ، تغذیه ای و علل دیگر در پدیده دژنرسانس دیسک دخالت نموده و سبب میشود نوکلئوس تغییر یافته از شکاف های موجود در آنولوس از مرکز به سمت عقب تغییر محل یافته واصطلاحا سبب بیرون زدگی دیسک و یا هرنی دیسکال گردد.
هرنی دیسکال در دهه های چهارم وپنجم زندگی شایعتر بوده و اکثرا در قسمت تحتانی مهره های کمری و بعضا در قسمت تحتانی ستون فقرات گردنی قرار دارد.
هرنی دیسکال کمری سبب کمر درد و درد تیرکشنده در اندام های تحتانی و هرنی دیسکال گردنی سبب درد گردن با انتشار به اندام های فوقانی میگردد.

بسته به اعصابی که توسط دیسک هرنیه تحت فشار قرار میگیرند علایم عصبی حسی و حرکتی نیز یرای بیمار ایجاد میگردد.
درمان هرنی دیسکال در مرحله اول در صورتی که علایم عصبی زیادی برای بیمار ایجاد نشده باشد درمان غیر جراحی است . اکثر موارد هرنی دیسکال با استراحت چند هفته ای بهبودی می یابند. در این مرحله روش هایی مثل فیزیوتراپی، کایروپراکتیک، آب درمانی، طب سوزنی و اقدامات طب فیزیکی میتواند به بهبودی بیمار کمک نماید.

در صورتی که درد بیمار با حدود شش هفته استراحت و مصرف دارو و استفاده از روش های فوق بهبودی نیابد، ضرورت استفاده از جراحی جهت بهبودی بیمار وجود دارد . انجام جراحی به دو روش جراحی باز و روش های جراحی بسته انجام میگردد که این موارد جداگانه مورد بحث قرار خواهد گرفت.